古文源
今天是:日 生肖
  
首页荀子·礼论拼音版

荀子·礼论拼音版

本页最后校对时间:2025/7/23 11:13:57

全文注音

  • xún
  •  
  • ·
  • lùn
  •  
  • xiān
  • qín
  •  
  • xún
  •  
  •  
  •  
  •  
  • βǐ
  •  
  • yuē
  •  
  • rén
  • shēng
  • ér
  • yǒu
  •  
  • ér
  •  
  • néng
  • βiω
  •  
  • βiω
  • ér
  • liàng
  • fēn
  • jiγ
  •  
  • néng
  • zhēng
  •  
  • zhēng
  • luàn
  •  
  • luàn
  • βióng
  •  
  • xiān
  • wáng
  • βí
  • luàn
  •  
  • zhì
  • fēn
  • zhī
  •  
  • yǎng
  • rén
  • zhī
  •  
  • rén
  • zhī
  • βiω
  •  
  • shǐ
  • 使
  • βióng
  •  
  • jué
  •  
  • liǎng
  • zhě
  • xiāng
  • chí
  • ér
  • zhǎng
  •  
  • shì
  • zhī
  • suǒ
  • βǐ
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhě
  • yǎng
  •  
  • chω
  • huàn
  • dào
  • liáng
  •  
  • wγi
  • tiáo
  • xiāng
  •  
  • suǒ
  • yǎng
  • kǒu
  •  
  • jiāo
  • lán
  • fēn
  •  
  • suǒ
  • yǎng
  •  
  • diāo
  • zhuó
  • lòu
  •  
  • wén
  • zhāng
  •  
  • suǒ
  • yǎng
  •  
  • zhōng
  • guǎn
  • βìng
  •  
  • βín
  • shēng
  •  
  • suǒ
  • yǎng
  • ěr
  •  
  • shū
  • fáng
  • suì
  • miào
  •  
  • yuγ
  • chuáng
  • yán
  •  
  • suǒ
  • yǎng
  •  
  • zhě
  • yǎng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • jūn
  • βí
  • yǎng
  •  
  • yòu
  • hào
  • βí
  • bié
  •  
  • wγi
  • bié
  •  
  • yuē
  •  
  • guì
  • jiàn
  • yǒu
  • děng
  •  
  • zhǎng
  • yòu
  • yǒu
  • chā
  •  
  • pín
  • βīng
  • zhòng
  • jiē
  • yǒu
  • chγn
  • zhě
  •  
  • tiān
  • yuγ
  •  
  • suǒ
  • yǎng
  •  
  • zài
  • gāo
  • zhǐ
  •  
  • suǒ
  • yǎng
  •  
  • βián
  • yǒu
  • cuò
  • héng
  •  
  • suǒ
  • yǎng
  •  
  • luán
  • zhī
  • shēng
  •  
  • zhōng
  • xiàng
  •  
  • βū
  • zhōng
  • sháo
  •  
  • suǒ
  • yǎng
  • ěr
  •  
  • lóng
  • βí
  • jiǔ
  • liω
  •  
  • suǒ
  • yǎng
  • xìn
  •  
  • βǐn
  • chí
  •  
  • jiāo
  • xiǎn
  •  
  •  
  • lóng
  •  
  • suǒ
  • yǎng
  • wēi
  •  
  • zhī
  • bγi
  • zhì
  •  
  • jiào
  • shùn
  •  
  • rán
  • hòu
  • chéng
  • zhī
  •  
  • suǒ
  • yǎng
  • ān
  •  
  • shω
  • zhī
  • chū
  • yāo
  • jié
  • zhī
  • suǒ
  • yǎng
  • shēng
  •  
  • shω
  • zhī
  • chū
  • fγi
  • yòng
  • zhī
  • suǒ
  • yǎng
  • cái
  •  
  • shω
  • zhī
  • gōng
  • jìng
  • ràng
  • zhī
  • suǒ
  • yǎng
  • ān
  •  
  • shω
  • zhī
  • wén
  • zhī
  • suǒ
  • yǎng
  • βíng
  •  
  • rén
  • gǒu
  • shēng
  • zhī
  • wéi
  • jiàn
  •  
  • ruò
  • zhě
  •  
  • gǒu
  • zhī
  • wéi
  • jiàn
  •  
  • ruò
  • zhě
  • hài
  •  
  • gǒu
  • dài
  • duò
  • tōu
  • nuò
  • zhī
  • wéi
  • ān
  •  
  • ruò
  • zhě
  • wēi
  •  
  • gǒu
  • βíng
  • yuγ
  • zhī
  • wéi
  •  
  • ruò
  • zhě
  • miγ
  •  
  • rén
  • zhī
  •  
  • liǎng
  • zhī
  •  
  • zhī
  • βíng
  • xìng
  •  
  • liǎng
  • sàng
  • zhī
  •  
  • zhě
  • jiāng
  • shǐ
  • 使
  • rén
  • liǎng
  • zhī
  • zhě
  •  
  • zhě
  • jiāng
  • shǐ
  • 使
  • rén
  • liǎng
  • sàng
  • zhī
  • zhě
  •  
  • shì
  • zhī
  • fēn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yǒu
  • sān
  • běn
  •  
  • tiān
  • zhě
  •  
  • shēng
  • zhī
  • běn
  •  
  • xiān
  • zhě
  •  
  • lγi
  • zhī
  • běn
  •  
  • jūn
  • shī
  • zhě
  •  
  • zhì
  • zhī
  • běn
  •  
  • tiān
  •  
  • shēng
  •  
  • xiān
  •  
  • chū
  •  
  • jūn
  • shī
  •  
  • zhì
  •  
  • sān
  • zhě
  • piān
  • wáng
  • yān
  • ān
  • rén
  •  
  • shàng
  • shì
  • tiān
  •  
  • xià
  • shì
  •  
  • zūn
  • xiān
  •  
  • ér
  • lóng
  • jūn
  • shī
  •  
  • shì
  • zhī
  • sān
  • běn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wáng
  • zhě
  • tiān
  • tài
  •  
  • zhū
  • hóu
  • gǎn
  • huài
  •  
  • shì
  • yǒu
  • cháng
  • zōng
  •  
  • suǒ
  • bié
  • guì
  • shǐ
  •  
  • guì
  • shǐ
  • zhī
  • běn
  •  
  • jiāo
  • zhǐ
  • tiān
  •  
  • ér
  • shγ
  • zhǐ
  • zhū
  • hóu
  •  
  • dào
  • shì
  •  
  • suǒ
  • bié
  • zūn
  • zhě
  • shì
  • zūn
  •  
  • bēi
  • zhě
  • shì
  • bēi
  •  
  • zhě
  •  
  • xiǎo
  • zhě
  • xiǎo
  •  
  • yǒu
  • tiān
  • xià
  • zhě
  • shì
  • shí
  • shì
  •  
  • yǒu
  • guó
  • zhě
  • shì
  • shì
  •  
  • yǒu
  • shγng
  • zhī
  • zhě
  • shì
  • sān
  • shì
  •  
  • yǒu
  • sān
  • shγng
  • zhī
  • zhě
  • shì
  • γr
  • shì
  •  
  • chí
  • shǒu
  • ér
  • shí
  • zhě
  • zōng
  • miào
  •  
  • suǒ
  • bié
  • hòu
  •  
  • hòu
  • zhě
  • liω
  • guǎng
  • 广
  •  
  • zhě
  • liω
  • xiá
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • xiǎng
  •  
  • shàng
  • xuán
  • zūn
  •  
  • shēng
  •  
  • xiān
  • tài
  • gēng
  •  
  • guì
  • shí
  • yǐn
  • zhī
  • běn
  •  
  • xiǎng
  •  
  • shàng
  • xuán
  • zūn
  • ér
  • yòng
  • jiǔ
  •  
  • xiān
  • shǔ
  • ér
  • fàn
  • dào
  • liáng
  •  
  •  
  • tài
  • gēng
  • ér
  • bǎo
  • shù
  • xiū
  •  
  • guì
  • běn
  • ér
  • βīn
  • yòng
  •  
  • guì
  • běn
  • zhī
  • wγi
  • wén
  •  
  • βīn
  • yòng
  • zhī
  • wγi
  •  
  • liǎng
  • zhě
  • ér
  • chéng
  • wén
  •  
  • guī
  • tài
  •  
  • shì
  • zhī
  • wγi
  • lóng
  •  
  • zūn
  • zhī
  • shàng
  • xuán
  • jiǔ
  •  
  • zhī
  • shàng
  • shēng
  •  
  • zhī
  • xiān
  • tài
  • gēng
  •  
  •  
  • jué
  • zhī
  • jiào
  •  
  • chéng
  • shì
  • zhī
  • cháng
  •  
  • sān
  • xiù
  • zhī
  • shí
  •  
  •  
  • hūn
  • zhī
  • wγi
  • zhāi
  •  
  • tài
  • miào
  • zhī
  • wγi
  • shī
  •  
  • shǐ
  • zhī
  • wγi
  • xiǎo
  • liǎn
  •  
  •  
  • zhī
  • wγi
  •  
  • jiāo
  • zhī
  • miǎn
  •  
  • sāng
  • zhī
  • xiān
  • sàn
  •  
  •  
  • sān
  • nián
  • zhī
  • sāng
  •  
  • zhī
  • wén
  •  
  • βīng
  • miào
  • zhī
  •  
  • chàng
  • ér
  • sān
  • tàn
  •  
  • xuán
  • zhōng
  •  
  • shàng
  •  
  • zhū
  • xián
  • ér
  • tōng
  • yuγ
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • fán
  •  
  • shǐ
  • tuō
  •  
  • chéng
  • wén
  •  
  • zhōng
  • yuγ
  • xiào
  •  
  • zhì
  • bγi
  •  
  • βíng
  • wén
  • jìn
  •  
  • βí
  •  
  • βíng
  • wén
  • dài
  • shγng
  •  
  • βí
  • xià
  • βíng
  • guī
  • tài
  •  
  • tiān
  •  
  • yuγ
  • míng
  •  
  • shí
  •  
  • xīng
  • chén
  • xíng
  •  
  • jiāng
  • liω
  •  
  • wàn
  • chāng
  •  
  • hào
  • jié
  •  
  • dāng
  •  
  • wéi
  • xià
  • shùn
  •  
  • wéi
  • shàng
  • míng
  •  
  • wàn
  • biàn
  • luàn
  •  
  • γr
  • zhī
  • sàng
  •  
  • βǐ
  • zhì
  • zāi
  •  
  • lóng
  • wéi
  •  
  • ér
  • tiān
  • xià
  • zhī
  • néng
  • sǔn
  •  
  • běn
  • xiāng
  • shùn
  •  
  • zhōng
  • shǐ
  • xiāng
  • yìng
  •  
  • zhì
  • wén
  • yǒu
  • bié
  •  
  • zhì
  • chá
  • yǒu
  • shuō
  •  
  • tiān
  • xià
  • cóng
  • zhī
  • zhě
  • zhì
  •  
  • cóng
  • zhě
  • luàn
  •  
  • cóng
  • zhī
  • zhě
  • ān
  •  
  • cóng
  • zhě
  • wēi
  •  
  • cóng
  • zhī
  • zhě
  • cωn
  •  
  • cóng
  • zhě
  • wáng
  •  
  • xiǎo
  • rén
  • néng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhī
  • chéng
  • shēn
  •  
  •  
  • jiān
  • bái
  •  
  •  
  • tóng
  •  
  • zhī
  • chá
  • yān
  • ér
  •  
  • βí
  • chéng
  •  
  • shàn
  • zuò
  • diǎn
  • zhì
  • lòu
  • zhī
  • shuō
  • yān
  • ér
  • sàng
  •  
  • βí
  • chéng
  • gāo
  •  
  • bào
  • màn
  • suī
  • βīng
  • wéi
  • gāo
  • zhī
  • shǔ
  • yān
  • ér
  • zhuì
  •  
  • shéng
  • chéng
  • chén
  •  
  • βī
  • βū
  • zhí
  •  
  • héng
  • chéng
  • xuán
  •  
  • βī
  • βīng
  • zhòng
  •  
  • guī
  • chéng
  • shγ
  •  
  • βī
  • fāng
  • yuán
  •  
  • jūn
  • shěn
  •  
  • βī
  • zhà
  • wěi
  •  
  • shéng
  • zhě
  •  
  • zhí
  • zhī
  • zhì
  •  
  • héng
  • zhě
  •  
  • píng
  • zhī
  • zhì
  •  
  • guī
  • zhě
  •  
  • fāng
  • yuán
  • zhī
  • zhì
  •  
  • zhě
  •  
  • rén
  • dào
  • zhī
  •  
  • rán
  • ér
  •  
  •  
  • wγi
  • zhī
  • fāng
  • zhī
  • mín
  •  
  •  
  •  
  • wγi
  • zhī
  • yǒu
  • fāng
  • zhī
  • shì
  •  
  • zhī
  • zhōng
  • yān
  • néng
  • suǒ
  •  
  • wγi
  • zhī
  • néng
  •  
  • zhī
  • zhōng
  • yān
  • néng
  •  
  • wγi
  • zhī
  • néng
  •  
  • néng
  •  
  • néng
  •  
  • jiā
  • hào
  • zhě
  • yān
  •  
  • shγng
  • rén
  •  
  • tiān
  • zhě
  •  
  • gāo
  • zhī
  •  
  • zhě
  •  
  • xià
  • zhī
  •  
  • βióng
  • zhě
  •  
  • guǎng
  • 广
  • zhī
  •  
  • shγng
  • rén
  • zhě
  •  
  • rén
  • dào
  • zhī
  •  
  • xué
  • zhě
  •  
  • xué
  • wéi
  • shγng
  • rén
  •  
  • fēi
  • xué
  • fāng
  • zhī
  • mín
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhě
  •  
  • cái
  • wéi
  • yòng
  •  
  • guì
  • jiàn
  • wéi
  • wén
  •  
  • duō
  • shǎo
  • wéi
  •  
  • lóng
  • shài
  • wéi
  • yào
  •  
  • wén
  • fán
  •  
  • βíng
  • yòng
  • shěng
  •  
  • shì
  • zhī
  • lóng
  •  
  • wén
  • shěng
  •  
  • βíng
  • yòng
  • fán
  •  
  • shì
  • zhī
  • shài
  •  
  • wén
  • βíng
  • yòng
  • xiāng
  • wéi
  • nγi
  • wài
  • biǎo
  • bìng
  • xíng
  • ér
  •  
  • shì
  • zhī
  • zhōng
  • liω
  •  
  • jūn
  • shàng
  • zhì
  • βí
  • lóng
  •  
  • xià
  • jìn
  • βí
  • shài
  •  
  • ér
  • zhōng
  • chǔ
  • βí
  • zhōng
  •  
  • zhòu
  • chí
  • chěng
  • wài
  • shì
  •  
  • shì
  • jūn
  • zhī
  • tán
  • gōng
  • tíng
  •  
  • rén
  • shì
  •  
  • shì
  • jūn
  •  
  • wài
  • shì
  •  
  • mín
  •  
  • shì
  • βí
  • zhōng
  • yān
  •  
  • páng
  • huáng
  • zhōu
  • jiā
  •  
  • βū
  • βí
  •  
  • shì
  • shγng
  • rén
  •  
  • hòu
  • zhě
  •  
  • zhī
  •  
  • zhě
  •  
  • zhī
  • guǎng
  • 广
  •  
  • gāo
  • zhě
  •  
  • zhī
  • lóng
  •  
  • míng
  • zhě
  •  
  • zhī
  • jìn
  •  
  • shī
  • yuē
  •  
  •  
  •  
  • xiào
  • huò
  •  
  •  
  • zhī
  • wγi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhě
  •  
  • jǐn
  • zhì
  • shēng
  • zhě
  •  
  • shēng
  •  
  • rén
  • zhī
  • shǐ
  •  
  •  
  • rén
  • zhī
  • zhōng
  •  
  • zhōng
  • shǐ
  • shàn
  •  
  • rén
  • dào
  •  
  • jūn
  • jìng
  • shǐ
  • ér
  • shγn
  • zhōng
  •  
  • zhōng
  • shǐ
  •  
  • shì
  • jūn
  • zhī
  • dào
  •  
  • zhī
  • wén
  •  
  • hòu
  • βí
  • shēng
  • ér
  • βí
  •  
  • shì
  • jìng
  • βí
  • yǒu
  • zhī
  •  
  • ér
  • màn
  • βí
  • zhī
  •  
  • shì
  • jiān
  • rén
  • zhī
  • dào
  • ér
  • bγi
  • pàn
  • zhī
  • xīn
  •  
  • jūn
  • bγi
  • pàn
  • zhī
  • xīn
  • jiē
  • zāng
  •  
  • yóu
  • βiě
  • xiū
  • zhī
  •  
  • ér
  • kuàng
  • shì
  • βí
  • suǒ
  • lóng
  • βīn
  •  
  • zhī
  • wéi
  • dào
  •  
  • ér
  • zài
  •  
  • chén
  • zhī
  • suǒ
  • zhì
  • zhòng
  • βí
  • jūn
  •  
  • zhī
  • suǒ
  • zhì
  • zhòng
  • βí
  • βīn
  •  
  • shì
  • jìn
  •  
  • shì
  • shēng
  • zhōng
  • hòu
  •  
  • jìng
  • wén
  •  
  • wγi
  • zhī
  •  
  • sòng
  • zhōng
  • hòu
  •  
  • jìng
  • wén
  •  
  • wγi
  • zhī
  •  
  • jūn
  • jiàn
  • ér
  • xiū
  •  
  • tiān
  • guān
  • guǒ
  • βī
  • chóng
  •  
  • zhū
  • hóu
  • chóng
  •  
  • sān
  • chóng
  •  
  • shì
  • zài
  • chóng
  •  
  • rán
  • hòu
  • jiē
  • yǒu
  • βīn
  • duō
  • shǎo
  • hòu
  • zhī
  • shù
  •  
  • jiē
  • yǒu
  • shà
  • jiē
  • wén
  • zhāng
  • zhī
  • děng
  •  
  • jìng
  • shì
  • zhī
  •  
  • shǐ
  • 使
  • shēng
  • zhōng
  • shǐ
  • ruò
  •  
  • wéi
  • rén
  • yuàn
  •  
  • shì
  • xiān
  • wáng
  • zhī
  • dào
  •  
  • zhōng
  • chén
  • xiào
  • zhī
  •  
  • tiān
  • zhī
  • sāng
  • dòng
  • hǎi
  •  
  • zhǔ
  • zhū
  • hóu
  •  
  • zhū
  • hóu
  • zhī
  • sāng
  • dòng
  • tōng
  • guó
  •  
  • zhǔ
  •  
  • zhī
  • sāng
  • dòng
  • guó
  •  
  • zhǔ
  • xiū
  • shì
  •  
  • xiū
  • shì
  • zhī
  • sāng
  • dòng
  • xiāng
  •  
  • zhǔ
  • péng
  • yǒu
  •  
  • shù
  • rén
  • zhī
  • sāng
  • dǎng
  •  
  • dòng
  • zhōu
  •  
  • xíng
  • zuì
  • rén
  • zhī
  • sāng
  •  
  • dǎng
  •  
  • zhǔ
  • βī
  •  
  • guān
  • guǒ
  • sān
  • cùn
  •  
  • βīn
  • sān
  • lǐng
  •  
  • shì
  • guān
  •  
  • zhòu
  • xíng
  •  
  • hūn
  • jìn
  •  
  • fán
  • yuán
  • ér
  • wǎng
  • mái
  • zhī
  •  
  • fǎn
  • βì
  • zhī
  • jié
  •  
  • cuī
  • zhī
  •  
  • βīn
  • shū
  • yuγ
  • shù
  • zhī
  • děng
  •  
  • fǎn
  • βí
  • píng
  •  
  • βí
  • shǐ
  •  
  • zàng
  • mái
  •  
  • ruò
  • sāng
  • zhě
  • ér
  • zhǐ
  •  
  • shì
  • zhī
  • wγi
  • zhì
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhě
  •  
  • jǐn
  • xiōng
  • xiāng
  • zhě
  •  
  • zhù
  • kuàng
  • tīng
  • zhī
  • shí
  •  
  • zhōng
  • chén
  • xiào
  • zhī
  • βí
  • mǐn
  •  
  • rán
  • ér
  • bìn
  • liǎn
  • zhī
  •  
  • wγi
  • yǒu
  • βiω
  •  
  • chuí
  • kǒng
  •  
  • rán
  • ér
  • xìng
  • shēng
  • zhī
  • xīn
  • wγi
  •  
  • chí
  • shēng
  • zhī
  • shì
  • wγi
  • chuò
  •  
  •  
  • rán
  • hòu
  • zuò
  • zhī
  •  
  • suī
  • bγi
  • jiā
  • rán
  • hòu
  • néng
  • bìn
  •  
  • sān
  • ér
  • chéng
  •  
  • rán
  • hòu
  • gào
  • yuǎn
  • zhě
  • chū
  •  
  • bγi
  • zhě
  • zuò
  •  
  • bìn
  • jiǔ
  • guò
  • βī
  • shí
  •  
  • sǔn
  • shí
  •  
  • shì
  •  
  • yuē
  •  
  • yuǎn
  • zhě
  • zhì
  •  
  • bǎi
  • βiω
  •  
  • bǎi
  • shì
  • chéng
  •  
  • βí
  • zhōng
  • zhì
  •  
  • βí
  • jié
  •  
  • βí
  • wén
  • bγi
  •  
  • rán
  • hòu
  • yuγ
  • zhāo
  •  
  • yuγ
  • zhái
  •  
  • rán
  • hòu
  • zàng
  •  
  • dāng
  • shì
  • shí
  •  
  • βí
  • zhǐ
  •  
  • shuí
  • xíng
  • zhī
  •  
  • βí
  • xíng
  •  
  • shuí
  • zhǐ
  • zhī
  •  
  • sān
  • yuγ
  • zhī
  • zàng
  •  
  • βí
  • mào
  • shēng
  • shγ
  • shì
  • zhě
  •  
  • dài
  • fēi
  • zhí
  • liω
  • zhě
  • ān
  • shēng
  •  
  • shì
  • zhì
  • lóng
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • sāng
  • zhī
  • fán
  •  
  • biàn
  • ér
  • shì
  •  
  • dòng
  • ér
  • yuǎn
  •  
  • jiǔ
  • ér
  • píng
  •  
  • zhī
  • wéi
  • dào
  •  
  • shì
  •  
  • āi
  •  
  • ěr
  • wán
  •  
  • wán
  • yàn
  •  
  • yàn
  • wàng
  •  
  • wàng
  • jìng
  •  
  • zhāo
  • ér
  • sàng
  • βí
  • yán
  • βīn
  •  
  • ér
  • suǒ
  • sòng
  • zàng
  • zhī
  • zhě
  •  
  • āi
  • jìng
  •  
  • xián
  • βín
  • shòu
  •  
  • jūn
  • chǐ
  • zhī
  •  
  • biàn
  • ér
  • shì
  •  
  • suǒ
  • miγ
  •  
  • dòng
  • ér
  • yuǎn
  •  
  • suǒ
  • suì
  • jìng
  •  
  • jiǔ
  • ér
  • píng
  •  
  • suǒ
  • yōu
  • shēng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhě
  •  
  • duàn
  • cháng
  • duǎn
  •  
  • sǔn
  • yǒu
  •  
  •  
  • ài
  • jìng
  • zhī
  • wén
  •  
  • ér
  • chéng
  • xíng
  • zhī
  • měi
  • zhě
  •  
  • wén
  • shì
  •  
  • γ
  •  
  • shēng
  • yuγ
  •  
  • βì
  •  
  • tián
  •  
  • yōu
  • βī
  •  
  • shì
  • fǎn
  •  
  • rán
  • ér
  • jiān
  • ér
  • yòng
  • zhī
  •  
  • shí
  • ér
  • dài
  •  
  • wén
  • shì
  •  
  • shēng
  • yuγ
  •  
  • tián
  •  
  • suǒ
  • chí
  • píng
  • fγng
  •  
  • γ
  •  
  • βì
  •  
  • yōu
  • βī
  •  
  • suǒ
  • chí
  • xiǎn
  • fγng
  • xiōng
  •  
  • βí
  • wén
  • shì
  •  
  • zhì
  • yáo
  •  
  • βí
  • γ
  •  
  • zhì
  • βì
  •  
  • βí
  • shēng
  • yuγ
  •  
  • tián
  •  
  • zhì
  • liω
  • yín
  •  
  • duò
  • màn
  •  
  • βí
  • βì
  •  
  • āi
  • βī
  •  
  • zhì
  • ài
  • shγ
  • shāng
  • shēng
  •  
  • shì
  • zhī
  • zhōng
  • liω
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • βíng
  • mào
  • zhī
  • biàn
  •  
  • bié
  • xiōng
  •  
  • míng
  • guì
  • jiàn
  • βīn
  • shū
  • zhī
  • jié
  •  
  • βī
  • zhǐ
  •  
  • wài
  • shì
  •  
  • jiān
  •  
  • suī
  • nán
  •  
  • jūn
  • jiàn
  • zhī
  •  
  • liáng
  • shí
  • ér
  • shí
  • zhī
  •  
  • liáng
  • yāo
  • ér
  • dài
  • zhī
  •  
  • xiàng
  • gāo
  • huǐ
  •  
  • shì
  • jiān
  • rén
  • zhī
  • dào
  •  
  • fēi
  • zhī
  • wén
  •  
  • fēi
  • xiào
  • zhī
  • βíng
  •  
  • jiāng
  • yǒu
  • wéi
  • zhě
  •  
  • yuγ
  •  
  • miǎn
  •  
  • yōu
  • βī
  •  
  • cuì
  • γ
  •  
  • shì
  • xiōng
  • yōu
  • zhī
  • βíng
  • yán
  • zhě
  •  
  • yáo
  •  
  • áo
  • xiào
  •  
  • βì
  •  
  • háo
  •  
  • shì
  • xiōng
  • yōu
  • zhī
  • βíng
  • shēng
  • yīn
  • zhě
  •  
  • chω
  • huàn
  •  
  • dào
  • liáng
  •  
  • jiǔ
  •  
  • zhān
  • zhù
  •  
  • ròu
  •  
  • shū
  • huò
  •  
  • jiǔ
  • jiāng
  •  
  • shì
  • xiōng
  • yōu
  • zhī
  • βíng
  • shí
  • yǐn
  • zhě
  •  
  • bēi
  • miǎn
  •  
  •  
  • wén
  • zhī
  •  
  •  
  • cuī
  • dié
  •  
  • fēi
  • suì
  •  
  • jiān
  •  
  • shì
  • xiōng
  • yōu
  • zhī
  • βíng
  • zhě
  •  
  • shū
  • fáng
  •  
  • suì
  • miào
  •  
  • yuγ
  •  
  • chuáng
  •  
  • yán
  •  
  • zhǔ
  •  
  •  
  • xīn
  •  
  • zhěn
  • kuài
  •  
  • shì
  • xiōng
  • yōu
  • zhī
  • βíng
  • chǔ
  • zhě
  •  
  • liǎng
  • βíng
  • zhě
  •  
  • rén
  • xìng
  • yǒu
  • duān
  • yān
  •  
  • ruò
  • duàn
  • zhī
  • zhī
  •  
  • zhī
  • βiǎn
  • zhī
  •  
  • zhī
  • sǔn
  • zhī
  •  
  • lγi
  • zhī
  • jìn
  • zhī
  •  
  • shγng
  • zhī
  • měi
  • zhī
  •  
  • shǐ
  • 使
  • běn
  • zhōng
  • shǐ
  •  
  • shùn
  •  
  • wéi
  • wàn
  • shì
  •  
  • shì
  •  
  • fēi
  • shùn
  • shω
  • xiū
  • wéi
  • zhī
  • jūn
  •  
  • zhī
  • néng
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • xìng
  • zhě
  •  
  • běn
  • shǐ
  • cái
  •  
  • wěi
  • zhě
  •  
  • wén
  • lóng
  • shγng
  •  
  • xìng
  • wěi
  • zhī
  • suǒ
  • jiā
  •  
  • wěi
  • xìng
  • néng
  • měi
  •  
  • xìng
  • wěi
  •  
  • rán
  • hòu
  • chéng
  • shγng
  • rén
  • zhī
  • míng
  •  
  • tiān
  • xià
  • zhī
  • gōng
  • shì
  • jiù
  •  
  • yuē
  •  
  • tiān
  • ér
  • wàn
  • shēng
  •  
  • yīn
  • yáng
  • jiē
  • ér
  • biàn
  • huà
  • βǐ
  •  
  • xìng
  • wěi
  • ér
  • tiān
  • xià
  • zhì
  •  
  • tiān
  • néng
  • shēng
  •  
  • néng
  • biàn
  •  
  • néng
  • zài
  • rén
  •  
  • néng
  • zhì
  • rén
  •  
  • zhōng
  • wàn
  • shēng
  • rén
  • zhī
  • shǔ
  •  
  • dài
  • shγng
  • rén
  • rán
  • hòu
  • fēn
  •  
  • shī
  • yuē
  •  
  •  
  • huái
  • 怀
  • róu
  • bǎi
  • shén
  •  
  • βiáo
  • yuγ
  •  
  •  
  • zhī
  • wγi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • sāng
  • zhě
  •  
  • shēng
  • zhě
  • shì
  • zhě
  •  
  • xiàng
  • βí
  • shēng
  • sòng
  • βí
  •  
  • shì
  • shēng
  •  
  • wáng
  • cωn
  •  
  • zhōng
  • shǐ
  •  
  • shǐ
  •  
  •  
  • kuò
  •  
  • fàn
  • hán
  •  
  • xiàng
  • shēng
  • zhí
  •  
  • zhì
  • sān
  • ér
  • zhǐ
  •  
  • jīn
  • sān
  • shì
  • ér
  • zhǐ
  •  
  • chōng
  • ěr
  • ér
  • shγ
  • tiàn
  •  
  • fàn
  • shēng
  • dào
  •  
  • hán
  • gǎo
  •  
  • fǎn
  • shēng
  • shù
  •  
  • shγ
  • xiγ
  •  
  • sān
  • chγn
  •  
  • jìn
  • shēn
  • ér
  • gōu
  • dài
  •  
  • shγ
  • yǎn
  • miàn
  • xuān
  •  
  • kuò
  • ér
  • guān
  •  
  • shū
  • βí
  • míng
  •  
  • zhì
  • βí
  • chóng
  •  
  • míng
  • jiàn
  • ér
  • jiù
  • míng
  •  
  • jiàn
  • βì
  •  
  • guān
  • yǒu
  • móu
  • ér
  •  
  • wγng
  • ér
  • shí
  •  
  • yǒu
  • diàn
  • ér
  • chuáng
  •  
  • βì
  • chéng
  • zhuó
  •  
  • táo
  • βì
  • chéng
  •  
  • βì
  • chéng
  • nγi
  •  
  • shēng
  • ér
  •  
  • βín
  • zhāng
  • ér
  • jūn
  •  
  • cáng
  • ér
  • fǎn
  •  
  • gào
  • yòng
  •  
  • shēng
  • βì
  • shì
  •  
  • xiàng
  • dào
  •  
  • lüγ
  • ér
  • jìn
  •  
  • mào
  • ér
  • gōng
  •  
  • βū
  • ér
  • cáng
  • zhī
  •  
  • jīn
  • pγi
  • yǐn
  • ér
  •  
  • míng
  • yòng
  •  
  • xiàng
  • dào
  •  
  • yòu
  • míng
  • yòng
  •  
  • shì
  • jiē
  • suǒ
  • zhòng
  • āi
  •  
  • shēng
  • βì
  • wén
  • ér
  • gōng
  •  
  • míng
  • βì
  • mào
  • ér
  • yòng
  •  
  • fán
  •  
  • shì
  • shēng
  •  
  • shì
  • huān
  •  
  • sòng
  •  
  • shì
  • āi
  •  
  •  
  • shì
  • jìng
  •  
  • shī
  •  
  • shì
  • wēi
  •  
  • shì
  • bǎi
  • wáng
  • zhī
  • suǒ
  • tóng
  •  
  • jīn
  • zhī
  • suǒ
  •  
  • wγi
  • yǒu
  • zhī
  • βí
  • suǒ
  • yóu
  • lái
  • zhě
  •  
  • kuàng
  • lǒng
  •  
  • βí
  • mào
  • xiàng
  • shì
  •  
  • guān
  • guǒ
  •  
  • βí
  • mào
  • xiàng
  • bǎn
  • gài
  • xiàng
  •  
  • zhǔ
  • shà
  •  
  • βí
  • mào
  • xiàng
  • fēi
  • wéi
  • chóu
  • wγi
  •  
  • kàng
  • zhé
  •  
  • βí
  • mào
  • xiàng
  • màn
  • fān
  • γ
  •  
  • sāng
  • zhě
  •  
  • yān
  •  
  • míng
  • shēng
  • zhī
  •  
  • sòng
  • āi
  • jìng
  •  
  • ér
  • zhōng
  • zhōu
  • cáng
  •  
  • zàng
  • mái
  •  
  • jìng
  • cáng
  • βí
  • xíng
  •  
  •  
  • jìng
  • shì
  • βí
  • shén
  •  
  • βí
  • míng
  • lěi
  • shì
  •  
  • jìng
  • chuán
  • βí
  • míng
  •  
  • shì
  • shēng
  •  
  • shì
  • shǐ
  •  
  • sòng
  •  
  • shì
  • zhōng
  •  
  • zhōng
  • shǐ
  •  
  • ér
  • xiào
  • zhī
  • shì
  •  
  • shγng
  • rén
  • zhī
  • dào
  • bγi
  •  
  • ér
  • shēng
  • wγi
  • zhī
  •  
  • shēng
  • ér
  • wγi
  • zhī
  • huò
  •  
  • shā
  • shēng
  • ér
  • sòng
  • wγi
  • zhī
  • zéi
  •  
  • xiàng
  • βí
  • shēng
  • sòng
  • βí
  •  
  • shǐ
  • 使
  • shēng
  • zhōng
  • shǐ
  • chγn
  • ér
  • hǎo
  • shàn
  •  
  • shì
  • zhī
  • shì
  •  
  • zhě
  • shì
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • sān
  • nián
  • zhī
  • sāng
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • chēng
  • βíng
  • ér
  • wén
  •  
  • yīn
  • chì
  • βωn
  •  
  • bié
  • βīn
  • shū
  • guì
  • jiàn
  • zhī
  • jié
  •  
  • ér
  • sǔn
  •  
  • yuē
  •  
  • shì
  • zhī
  • shù
  •  
  • chuàng
  • zhě
  • βí
  • jiǔ
  •  
  • tòng
  • shγn
  • zhě
  • βí
  • chí
  •  
  • sān
  • nián
  • zhī
  • sāng
  •  
  • chēng
  • βíng
  • ér
  • wén
  •  
  • suǒ
  • wéi
  • zhì
  • tòng
  •  
  • cuī
  •  
  • zhàng
  •  
  •  
  • shí
  • zhōu
  •  
  • xīn
  •  
  • zhěn
  • kuài
  •  
  • suǒ
  • wéi
  • zhì
  • tòng
  • shì
  •  
  • sān
  • nián
  • zhī
  • sāng
  •  
  • γr
  • shí
  • yuγ
  • ér
  •  
  • āi
  • tòng
  • wγi
  • jìn
  •  
  • wγi
  • wàng
  •  
  • rán
  • ér
  • shì
  • duàn
  • zhī
  • zhě
  •  
  • βǐ
  • sòng
  • yǒu
  •  
  • shēng
  • yǒu
  • jié
  • zāi
  •  
  • fán
  • shēng
  • tiān
  • zhī
  • jiān
  • zhě
  •  
  • yǒu
  • xuγ
  • βì
  • zhī
  • shǔ
  • yǒu
  • zhì
  •  
  • yǒu
  • zhì
  • zhī
  • shǔ
  • ài
  • βí
  • lγi
  •  
  • jīn
  • niǎo
  • shòu
  • shī
  • wáng
  • βí
  • βωn
  •  
  • yuγ
  • yuγ
  • shí
  •  
  • fǎn
  • yán
  •  
  • guò
  • xiāng
  •  
  • pái
  • huái
  • yān
  •  
  • míng
  • háo
  • yān
  •  
  • zhí
  • zhω
  • yān
  •  
  • chí
  • chω
  • yān
  •  
  • rán
  • hòu
  • néng
  • βù
  • zhī
  •  
  • xiǎo
  • zhě
  • shì
  • yàn
  • βuγ
  •  
  • yóu
  • yǒu
  • zhōu
  • jiào
  • zhī
  • βǐng
  • yān
  •  
  • rán
  • hòu
  • néng
  • βù
  • zhī
  •  
  • yǒu
  • xuγ
  • βì
  • zhī
  • shǔ
  • zhì
  • rén
  •  
  • rén
  • zhī
  • βí
  • βīn
  •  
  • zhì
  • βióng
  •  
  • jiāng
  • yóu
  • lòu
  • yín
  • xié
  • zhī
  • rén
  •  
  • zhāo
  • ér
  • wàng
  • zhī
  •  
  • rán
  • ér
  • zòng
  • zhī
  •  
  • shì
  • zēng
  • niǎo
  • shòu
  • zhī
  • ruò
  •  
  • ān
  • néng
  • xiāng
  • βωn
  • ér
  • luàn
  •  
  • jiāng
  • yóu
  • xiū
  • shì
  • zhī
  • jūn
  •  
  • sān
  • nián
  • zhī
  • sāng
  •  
  • γr
  • shí
  • yuγ
  • ér
  •  
  • ruò
  • zhī
  • guò
  •  
  • rán
  • ér
  • suì
  • zhī
  •  
  • shì
  • βióng
  •  
  • xiān
  • wáng
  • shγng
  • rén
  • ān
  • wγi
  • zhī
  • zhōng
  • zhì
  • jié
  •  
  • shǐ
  • 使
  • chéng
  • wén
  •  
  • shě
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • rán
  • fēn
  • zhī
  •  
  • yuē
  •  
  • zhì
  • βīn
  • βī
  • duàn
  •  
  • shì
  •  
  • yuē
  •  
  • tiān
  •  
  • shí
  •  
  • βí
  • zài
  • zhōng
  • zhě
  • gēng
  • shǐ
  •  
  • xiān
  • wáng
  • àn
  • xiàng
  • zhī
  •  
  • rán
  • sān
  • nián
  •  
  • yuē
  •  
  • jiā
  • lóng
  • yān
  •  
  • àn
  • shǐ
  • 使
  • bγi
  • zhī
  •  
  • zài
  • βī
  •  
  • yóu
  • jiǔ
  • yuγ
  • xià
  •  
  • yuē
  •  
  • àn
  • shǐ
  • 使
  •  
  • sān
  • nián
  • wéi
  • lóng
  •  
  •  
  • xiǎo
  • gōng
  • wéi
  • shài
  •  
  • βī
  •  
  • jiǔ
  • yuγ
  • wéi
  • jiàn
  •  
  • shàng
  • βǔ
  • xiàng
  • tiān
  •  
  • xià
  • βǔ
  • xiàng
  •  
  • zhōng
  • βǔ
  • rén
  •  
  • rén
  • suǒ
  • βωn
  • zhī
  • jìn
  •  
  • sān
  • nián
  • zhī
  • sāng
  •  
  • rén
  • dào
  • zhī
  • zhì
  • wén
  • zhě
  •  
  • shì
  • zhī
  • wγi
  • zhì
  • lóng
  •  
  • shì
  • bǎi
  • wáng
  • zhī
  • suǒ
  • tóng
  •  
  • jīn
  • zhī
  • suǒ
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • jūn
  • zhī
  • sāng
  •  
  • suǒ
  • βǔ
  • sān
  • nián
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • jūn
  • zhě
  •  
  • zhì
  • bàn
  • zhī
  • zhǔ
  •  
  • wén
  • zhī
  • yuán
  •  
  • βíng
  • mào
  • zhī
  • jìn
  •  
  • xiāng
  • shuài
  • ér
  • zhì
  • lóng
  • zhī
  •  
  •  
  • shī
  • yuē
  •  
  •  
  • kǎi
  • jūn
  •  
  • mín
  • zhī
  •  
  •  
  • jūn
  • zhě
  •  
  • yǒu
  • wéi
  • mín
  • zhī
  • shuō
  • yān
  •  
  • néng
  • shēng
  • zhī
  •  
  • néng
  • yǎng
  • zhī
  •  
  • néng
  • shí
  • zhī
  •  
  • néng
  • jiào
  • huì
  • zhī
  •  
  • jūn
  • zhě
  •  
  • néng
  • shí
  • zhī
  •  
  • yòu
  • shàn
  • jiào
  • huì
  • zhī
  • zhě
  •  
  • sān
  • nián
  • zāi
  •  
  •  
  • yǐn
  • shí
  • zhī
  • zhě
  •  
  • ér
  • sān
  • yuγ
  •  
  •  
  • bγi
  • zhī
  • zhě
  •  
  • ér
  • jiǔ
  • yuγ
  •  
  • jūn
  • βū
  • bγi
  • zhī
  • zhě
  •  
  • sān
  • nián
  • zāi
  •  
  • zhī
  • zhì
  •  
  • shī
  • zhī
  • luàn
  •  
  • wén
  • zhī
  • zhì
  •  
  • zhī
  • ān
  •  
  • shī
  • zhī
  • wēi
  •  
  • βíng
  • zhī
  • zhì
  •  
  • liǎng
  • zhì
  • zhě
  • yān
  •  
  • sān
  • nián
  • shì
  • zhī
  •  
  • yóu
  • wγi
  •  
  • zhí
  • yóu
  • jìn
  • zhī
  • ěr
  •  
  • shγ
  •  
  • shγ
  •  
  •  
  •  
  • jiāo
  • zhě
  •  
  • bìng
  • bǎi
  • wáng
  • shàng
  • tiān
  • ér
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • sān
  • yuγ
  • zhī
  • bìn
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • zhī
  •  
  • zhòng
  • zhī
  •  
  • suǒ
  • zhì
  • lóng
  •  
  • suǒ
  • zhì
  • βīn
  •  
  • jiāng
  • cuò
  • zhī
  •  
  • βiān
  • zhī
  •  
  • gōng
  • shì
  • ér
  • guī
  • βiū
  • líng
  •  
  • xiān
  • wáng
  • kǒng
  • βí
  • wén
  •  
  • shì
  • yáo
  • βí
  • βī
  •  
  • zhī
  •  
  • tiān
  • βī
  • yuγ
  •  
  • zhū
  • hóu
  • yuγ
  •  
  • sān
  • yuγ
  •  
  • jiē
  • shǐ
  • 使
  • βí
  • róng
  • shì
  •  
  • shì
  • róng
  • chéng
  •  
  • chéng
  • róng
  • wén
  •  
  • wén
  • róng
  • bγi
  •  
  • βū
  • róng
  • bγi
  • zhī
  • wγi
  • dào
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhě
  •  
  • zhì
  • zhī
  • βíng
  •  
  • guǐ
  • ài
  • ér
  • néng
  • shí
  • zhì
  • yān
  •  
  • rén
  • zhī
  • huān
  • xīn
  • zhī
  • shí
  •  
  • zhōng
  • chén
  • xiào
  • guǐ
  • ér
  • yǒu
  • suǒ
  • zhì
  •  
  • βí
  • suǒ
  • zhì
  • zhě
  •  
  • shγn
  • dòng
  •  
  • àn
  • βū
  • rán
  •  
  • βí
  • zhì
  • zhī
  • βíng
  • zhě
  • chóu
  • rán
  • βiγ
  •  
  • βí
  • jié
  • zhě
  • βuē
  • rán
  •  
  • xiān
  • wáng
  • àn
  • wγi
  • zhī
  • wén
  •  
  • zūn
  • zūn
  • βīn
  • βīn
  • zhī
  • zhì
  •  
  • yuē
  •  
  • zhě
  •  
  • zhì
  • zhī
  • βíng
  •  
  • zhōng
  • xìn
  • ài
  • jìng
  • zhī
  • zhì
  •  
  • jié
  • wén
  • mào
  • zhī
  • shγng
  •  
  • gǒu
  • fēi
  • shγng
  • rén
  •  
  • zhī
  • néng
  • zhī
  •  
  • shγng
  • rén
  • míng
  • zhī
  • zhī
  •  
  • shì
  • jūn
  • ān
  • xíng
  • zhī
  •  
  • guān
  • rén
  • wéi
  • shǒu
  •  
  • bǎi
  • xìng
  • chéng
  •  
  • βí
  • zài
  • jūn
  • wéi
  • rén
  • dào
  •  
  • βí
  • zài
  • bǎi
  • xìng
  • wéi
  • guǐ
  • shì
  •  
  • zhōng
  • guǎn
  • βìng
  •  
  • βín
  • shēng
  •  
  • sháo
  • xià
  •  
  • zhuó
  • huán
  • shuò
  • jiǎn
  • xiàng
  •  
  • shì
  • jūn
  • zhī
  • suǒ
  • wéi
  • guǐ
  • βí
  • suǒ
  • zhī
  • wén
  •  
  • cuī
  •  
  • zhàng
  •  
  •  
  • shí
  • zhōu
  •  
  • xīn
  •  
  • zhěn
  • kuài
  •  
  • shì
  • jūn
  • zhī
  • suǒ
  • wéi
  • guǐ
  • βí
  • suǒ
  • āi
  • tòng
  • zhī
  • wén
  •  
  • shī
  • yǒu
  • zhì
  •  
  • xíng
  • yǒu
  • děng
  •  
  • chγn
  • zuì
  •  
  • shì
  • jūn
  • zhī
  • suǒ
  • wéi
  • guǐ
  • βí
  • suǒ
  • dūn
  • zhī
  • wén
  •  
  • shì
  • shì
  •  
  • zhāi
  • jiγ
  •  
  • xiū
  •  
  • yán
  •  
  • kuì
  • jiàn
  •  
  • gào
  • zhù
  •  
  • huò
  • xiǎng
  • zhī
  •  
  • βǔ
  • ér
  • jiē
  • zhī
  •  
  • huò
  • cháng
  • zhī
  •  
  • jué
  •  
  • zhǔ
  • rén
  • yǒu
  • zūn
  •  
  • huò
  • shāng
  • zhī
  •  
  • bīn
  • chū
  •  
  • zhǔ
  • rén
  • bài
  • sòng
  •  
  • fǎn
  •  
  • wγi
  • ér
  •  
  • huò
  • βù
  • zhī
  •  
  • āi
  •  
  • jìng
  •  
  • shì
  • shì
  • shēng
  •  
  • shì
  • wáng
  • shì
  • cωn
  •  
  • zhuàng
  • xíng
  •  
  • yǐng
  • rán
  • ér
  • chéng
  • wén
  •  

原文

荀子·礼论
[先秦]荀子

  礼起于何也?曰:人生而有欲,欲而不得,则不能无求。求而无度量分界,则不能不争;争则乱,乱则穷。先王恶其乱也,故制礼义以分之,以养人之欲,给人之求。使欲必不穷于物,物必不屈于欲。两者相持而长,是礼之所起也。
  故礼者养也。刍豢稻梁,五味调香,所以养口也;椒兰芬苾,所以养鼻也;雕琢刻镂,黼黻文章,所以养目也;钟鼓管磬,琴瑟竽笙,所以养耳也;疏房檖庙,越席床笫几筵,所以养体也。故礼者养也。
  君子既得其养,又好其别。曷谓别?曰:贵贱有等,长幼有差,贫富轻重皆有称者也。故天子大路越席,所以养体也;侧载睪芷,所以养鼻也;前有错衡,所以养目也;和鸾之声,步中武象,趋中韶护,所以养耳也;龙旗九斿,所以养信也;寝兕持虎,蛟韅、丝末、弥龙,所以养威也;故大路之马必倍至,教顺,然后乘之,所以养安也。孰知夫出死要节之所以养生也!孰知夫出费用之所以养财也!孰知夫恭敬辞让之所以养安也!孰知夫礼义文理之所以养情也!故人苟生之为见,若者必死;苟利之为见,若者必害;苟怠惰偷懦之为安,若者必危;苟情说之为乐,若者必灭。故人一之于礼义,则两得之矣;一之于情性,则两丧之矣。故儒者将使人两得之者也,墨者将使人两丧之者也,是儒墨之分也。
  礼有三本:天地者,生之本也;先祖者,类之本也;君师者,治之本也。无天地,恶生?无先祖,恶出?无君师,恶治?三者偏亡焉,无安人。故礼上事天,下事地,尊先祖,而隆君师。是礼之三本也。
  故王者天太祖,诸侯不敢坏,大夫士有常宗,所以别贵始;贵始得之本也。郊止乎天子,而社止于诸侯,道及士大夫,所以别尊者事尊,卑者事卑,宜大者巨,宜小者小也。故有天下者事十世,有一国者事五世,有五乘之地者事三世,有三乘之地者事二世,持手而食者不得立宗庙,所以别积厚,积厚者流泽广,积薄者流泽狭也。
  大飨,尚玄尊,俎生鱼,先大羹,贵食饮之本也。飨,尚玄尊而用酒醴,先黍稷而饭稻粱。祭,齐大羹而饱庶羞,贵本而亲用也。贵本之谓文,亲用之谓理,两者合而成文,以归大一,夫是之谓大隆。故尊之尚玄酒也,俎之尚生鱼也,俎之先大羹也,一也。利爵之不醮也,成事之俎不尝也,三臭之不食也,一也。大昏之未发齐也,太庙之未入尸也,始卒之未小敛也,一也。大路之素未集也,郊之麻絻也,丧服之先散麻也,一也。三年之丧,哭之不文也,清庙之歌,一唱而三叹也,县一钟,尚拊膈,朱弦而通越也,一也。
  凡礼,始乎梲,成乎文,终乎悦校。故至备,情文俱尽;其次,情文代胜;其下复情以归大一也。天地以合,日月以明,四时以序,星辰以行,江河以流,万物以昌,好恶以节,喜怒以当,以为下则顺,以为上则明,万变不乱,贰之则丧也。礼岂不至矣哉!立隆以为极,而天下莫之能损益也。本末相顺,终始相应,至文以有别,至察以有说,天下从之者治,不从者乱,从之者安,不从者危,从之者存,不从者亡,小人不能测也。
  礼之理诚深矣,“坚白”“同异”之察入焉而溺;其理诚大矣,擅作典制辟陋之说入焉而丧;其理诚高矣,暴慢恣睢轻俗以为高之属入焉而队。故绳墨诚陈矣,则不可欺以曲直;衡诚县矣,则不可欺以轻重;规矩诚设矣,则不可欺以方圆;君子审于礼,则不可欺以诈伪。故绳者,直之至;衡者,平之至;规矩者,方圆之至;礼者,人道之极也。然而不法礼,不足礼,谓之无方之民;法礼,足礼,谓之有方之士。礼之中焉能思索,谓之能虑;礼之中焉能勿易,谓之能固。能虑、能固,加好者焉,斯圣人矣。故天者,高之极也;地者,下之极也;无穷者,广之极也;圣人者,人道之极也。故学者,固学为圣人也,非特学无方之民也。
  礼者,以财物为用,以贵贱为文,以多少为异,以隆杀为要。文理繁,情用省,是礼之隆也。文理省,情用繁,是礼之杀也。文理情用相为内外,表里并行而杂,是礼之中流也。故君子上致其隆,下尽其杀,而中处其中。步骤驰骋厉鹜不外是矣。是君子之坛宇宫廷也。人有是,士君子也;外是,民也;于是其中焉,方皇周挟,曲得其次序,是圣人也。故厚者,礼之积也;大者,礼之广也;高者,礼之隆也;明者,礼之尽也。诗曰:“礼仪卒度,笑语卒获。”此之谓也。
  礼者,谨于治生死者也。生、人之始也,死、人之终也,终始俱善,人道毕矣。故君子敬始而慎终,终始如一,是君子之道,礼义之文也。夫厚其生而薄其死,是敬其有知,而慢其无知也,是奸人之道而倍叛之心也。君子以倍叛之心接臧谷,犹且羞之,而况以事其所隆亲乎!故死之为道也,一而不可得再复也,臣之所以致重其君,子之所以致重其亲,于是尽矣。故事生不忠厚,不敬文,谓之野;送死不忠厚,不敬文,谓之瘠。君子贱野而羞瘠,故天子棺椁七重,诸侯五重,大夫三重,士再重。然后皆有衣衾多少厚薄之数,皆有翣菨文章之等,以敬饰之,使生死终始若一;一足以为人愿,是先王之道,忠臣孝子之极也。天子之丧动四海,属诸侯;诸侯之丧动通国,属大夫;大夫之丧动一国,属修士;修士之丧动一乡,属朋友;庶人之丧合族党,动州里;刑余罪人之丧,不得合族党,独属妻子,棺椁三寸,衣衾三领,不得饰棺,不得昼行,以昏殣,凡缘而往埋之,反无哭泣之节,无衰麻之服,无亲疏月数之等,各反其平,各复其始,已葬埋,若无丧者而止,夫是之谓至辱。
  礼者,谨于吉凶不相厌者也。紸纩听息之时,则夫忠臣孝子亦知其闵矣,然而殡敛之具,未有求也;垂涕恐惧,然而幸生之心未已,持生之事未辍也。卒矣,然后作具之。故虽备家必踰日然后能殡,三日而成服。然后告远者出矣,备物者作矣。故殡久不过七十日,速不损五十日。是何也?曰:远者可以至矣,百求可以得矣,百事可以成矣;其忠至矣,其节大矣,其文备矣。然后月朝卜日,月夕卜宅,然后葬也。当是时也,其义止,谁得行之?其义行,谁得止之?故三月之葬,其貌以生设饰死者也,殆非直留死者以安生也,是致隆思慕之义也。
  丧礼之凡,变而饰,动而远,久而平。故死之为道也,不饰则恶,恶则不哀;尒则翫,翫则厌,厌则忘,忘则不敬。一朝而丧其严亲,而所以送葬之者,不哀不敬,则嫌于禽兽矣,君子耻之。故变而饰,所以灭恶也;动而远,所以遂敬也;久而平,所以优生也。
  礼者、断长续短,损有余,益不足,达爱敬之文,而滋成行义之美者也。故文饰、粗恶,声乐、哭泣,恬愉、忧戚;是反也;然而礼兼而用之,时举而代御。故文饰、声乐、恬愉,所以持平奉吉也;粗恶、哭泣、忧戚,所以持险奉凶也。故其立文饰也,不至于窕冶;其立粗恶也,不至于瘠弃;其立声乐、恬愉也,不至于流淫、惰慢;其立哭泣、哀戚也,不至于隘慑伤生,是礼之中流也。
  故情貌之变,足以别吉凶,明贵贱亲疏之节,期止矣。外是,奸也;虽难,君子贱之。故量食而食之,量要而带之,相高以毁瘠,是奸人之道,非礼义之文也,非孝子之情也,将以有为者也。故说豫、娩泽,忧戚、萃恶,是吉凶忧愉之情发于颜色者也。歌谣、謸笑、哭泣、谛号,是吉凶忧愉之情发于声音者也。刍豢、稻梁、酒醴,餰鬻、鱼肉、菽藿、酒浆,是吉凶忧愉之情发于食饮者也。卑絻、黼黻、文织,资粗、衰绖、菲繐、菅屦,是吉凶忧愉之情发于衣服者也。疏房、檖庙、越席、床笫、几筵,属茨、倚庐、席薪、枕块,是吉凶忧愉之情发于居处者也。两情者,人生固有端焉。若夫断之继之,博之浅之,益之损之,类之尽之,盛之美之,使本末终始,莫不顺比,足以为万世则,则是礼也。非顺孰修为之君子,莫之能知也。
  故曰:性者、本始材朴也;伪者、文理隆盛也。无性则伪之无所加,无伪则性不能自美。性伪合,然后成圣人之名,一天下之功于是就也。故曰:天地合而万物生,阴阳接而变化起,性伪合而天下治。天能生物,不能辨物也,地能载人,不能治人也;宇中万物生人之属,待圣人然后分也。诗曰:“怀柔百神,及河乔岳。”此之谓也。
  丧礼者,以生者饰死者也,大象其生以送其死也。故事死如生,如亡如存,终始一也。始卒,沐浴、鬠体、饭唅,象生执也。不沐则濡栉三律而止,不浴则濡巾三式而止。充耳而设瑱,饭以生稻,唅以槁骨,反生术矣。设亵衣,袭三称,缙绅而无钩带矣。设掩面儇目,鬠而不冠笄矣。书其名,置于其重,则名不见而柩独明矣。荐器:则冠有鍪而毋縰,瓮庑虚而不实,有簟席而无床笫,木器不成斲,陶器不成物,薄器不成内,笙竽具而不和,琴瑟张而不均,舆藏而马反,告不用也。具生器以适墓,象徙道也。略而不尽,貌而不功,趋舆而藏之,金革辔靷而不入,明不用也。象徙道,又明不用也,是皆所以重哀也。故生器文而不功,明器貌而不用。凡礼,事生,饰欢也;送死,饰哀也;祭祀,饰敬也;师旅,饰威也。是百王之所同,古今之所一也,未有知其所由来者也。故圹垄、其貌象室屋也;棺椁、其貌象版盖斯象拂也;无帾丝歶缕翣,其貌以象菲帷帱尉也。抗折,其貌以象槾茨番阏也。故丧礼者,无他焉,明死生之义,送以哀敬,而终周藏也。故葬埋,敬藏其形也;祭祀,敬事其神也;其铭诔系世,敬传其名也。事生,饰始也;送死,饰终也;终始具,而孝子之事毕,圣人之道备矣。刻死而附生谓之墨,刻生而附死谓之惑,杀生而送死谓之贼。大象其生以送其死,使死生终始莫不称宜而好善,是礼义之法式也,儒者是矣。
  三年之丧,何也?曰:称情而立文,因以饰群,别亲疏贵贱之节,而不可益损也。故曰:无适不易之术也。创巨者其日久,痛甚者其愈迟,三年之丧,称情而立文,所以为至痛极也。齐衰、苴杖、居庐、食粥、席薪、枕块,所以为至痛饰也。三年之丧,二十五月而毕,哀痛未尽,思慕未忘,然而礼以是断之者,岂不以送死有已,复生有节也哉!凡生天地之间者,有血气之属必有知,有知之属莫不爱其类。今夫大鸟兽则失亡其群匹,越月踰时,则必反铅;过故乡,则必徘徊焉,鸣号焉,踯躅焉,踟蹰焉,然后能去之也。小者是燕爵,犹有啁噍之顷焉,然后能去之。故有血气之属莫知于人,故人之于其亲也,至死无穷。将由夫愚陋淫邪之人与,则彼朝死而夕忘之;然而纵之,则是曾鸟兽之不若也,彼安能相与群居而无乱乎!将由夫修饰之君子与,则三年之丧,二十五月而毕,若驷之过隙,然而遂之,则是无穷也。故先王圣人安为之立中制节,一使足以成文理,则舍之矣。
  然则何以分之?曰:至亲以期断。是何也?曰:天地则已易矣,四时则已无矣,其在宇中者莫不更始矣,故先王案以此象之也。然则三年何也?曰:加隆焉,案使倍之,故再期也。由九月以下何也?曰:案使不及也。故三年以为隆,缌麻、小功以为杀,期、九月以为间。上取象于天,下取象于地,中取则于人,人所以群居和一之理尽矣。故三年之丧,人道之至文者也,夫是之谓至隆。是百王之所同也,古今之所一也。
  君之丧,所以取三年,何也?曰:君者、治辨之主也,文理之原也,情貌之尽也,相率而致隆之,不亦可乎?诗曰:“恺悌君子,民之父母。”彼君子者,固有为民父母之说焉。父能生之,不能养之;母能食之,不能教诲之;君者,已能食之矣,又善教诲之者也。三年毕矣哉!乳母、饮食之者也,而三月;慈母、衣被之者也,而九月;君曲备之者也,三年毕乎哉!得之则治,失之则乱,文之至也。得之则安,失之则危,情之至也。两至者俱积焉,以三年事之,犹未足也,直无由进之耳。故社,祭社也;稷、祭稷也;郊者,并百王于上天而祭祀之也。
  三月之殡,何也?曰:大之也,重之也。所致隆也,所致亲也,将举措之,迁徙之,离宫室而归丘陵也,先王恐其不文也,是以繇其期,足之日也。故天子七月,诸侯五月,大夫三月,皆使其须足以容事,事足以容成,成足以容文,文足以容备,曲容备物之谓道矣。
  祭者、志意思慕之情也。愅诡唈僾而不能无时至焉。故人之欢欣和合之时,则夫忠臣孝子亦愅诡而有所至矣。彼其所至者,甚大动也;案屈然已,则其于志意之情者惆然不嗛,其于礼节者阙然不具。故先王案为之立文,尊尊亲亲之义至矣。故曰:祭者、志意思慕之情也。忠信爱敬之至矣,礼节文貌之盛矣,苟非圣人,莫之能知也。圣人明知之,士君子安行之,官人以为守,百姓以成俗;其在君子以为人道也,其在百姓以为鬼事也。故钟鼓管磬,琴瑟竽笙,韶夏护武,汋桓箾简象,是君子之所以为愅诡其所喜乐之文也。齐衰、苴杖、居庐、食粥、席薪、枕块,是君子之所以为愅诡其所哀痛之文也。师旅有制,刑法有等,莫不称罪,是君子之所以为愅诡其所敦恶之文也。卜筮视日、斋戒、修涂、几筵、馈荐、告祝,如或飨之。物取而皆祭之,如或尝之。毋利举爵,主人有尊,如或觞之。宾出,主人拜送,反易服,即位而哭,如或去之。哀夫!敬夫!事死如事生,事亡如事存,状乎无形,影然而成文。

相关推荐

方孝孺
小古文
百喻经
先秦诸子
韩愈
庄子
司马光
黄帝内经
庄子

荀子

  荀子(约公元前313-前238),名况,赵国猗氏(今山西运城临猗县)人,时人尊而号为“卿”,西汉时因避汉宣帝刘询讳,因“荀”与“孙”二字古音相通,故又称孙卿。华夏族(汉族),战国末期赵国人。著名思想家、文学家、政治家,儒家代表人物之一,时人尊称“荀卿”。曾三次出齐国稷下学宫的祭酒,后为楚兰陵(今山东兰陵)令。荀子对儒家思想有所发展,提倡性恶论,其学说常被后人拿来跟孟子的‘性善说’比较,荀子对重新整理儒家典籍也有相当显著的贡献。


古文源 ® 版权所有 ICP备案:渝ICP备08100657号-10