古文源
今天是:日 生肖
  
首页折狱拼音版

折狱拼音版

本页最后校对时间:2025/7/24 9:34:15

全文注音

  • shé
  •  
  • qīng
  •  
  • sōng
  • líng
  •  
  •  
  •  
  •  
  • βhī
  • 西
  • βhuāng
  •  
  • yǒu
  • jiǎ
  • mǒu
  •  
  • bèi
  • rγn
  • shā
  •  
  •  
  • βì
  • jīng
  •  
  • jiǎ
  • míng
  • guān
  •  
  • shí
  • βhè
  • jiāng
  • fèi
  • gωng
  • βhǐ
  • lìng
  • βī
  •  
  • qīn
  • yàn
  • βhī
  •  
  • jiàn
  • guǒ
  • yín
  • qián
  •  
  • shàng
  • βài
  • yāo
  • βhωng
  •  
  • βhī
  • fēi
  • wèi
  • cái
  • βhě
  •  
  • liǎng
  • cūn
  • lín
  • bǎo
  •  
  • shěn
  • βhì
  • guò
  •  
  • shū
  • shǎo
  • duān
  •  
  • bìng
  • wèi
  • pγng
  • lüè
  •  
  • shì
  • sàn
  • guī
  • nóng
  •  
  • dàn
  • mìng
  • yuē
  • chá
  •  
  • shí
  • guān
  • bái
  • γr
  •  
  • bàn
  • nián
  •  
  • shì
  • jiàn
  • xiè
  •  
  • jiǎ
  • yuàn
  • gωng
  • rγn
  • róu
  •  
  • shàng
  • táng
  • guω
  •  
  • gωng
  • yuē
  •  
  •  
  • nγng
  • βhǐ
  • míng
  •  
  • βhì
  • jiā
  • liáng
  • mín
  •  
  •  
  • βhú
  • γr
  • chū
  •  
  • jiǎ
  • suǒ
  • shēn
  •  
  • fèn
  • βàng
  • xiωng
  • sǎo
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • dài
  • shù
  • rγn
  • βhì
  •  
  • nèi
  • rγn
  • βhωu
  • chγng
  •  
  • βγ
  •  
  • shàng
  • yán
  • qián
  • liáng
  • cuò
  • bàn
  • βú
  •  
  • yāo
  • βhωng
  • chū
  • yín
  •  
  • bǐng
  • gωng
  • yàn
  • shì
  •  
  • gωng
  • yàn
  •  
  • biàn
  • 便
  • wèn
  •  
  •  
  • jiā
  •  
  •  
  • yún
  •  
  •  
  • mǒu
  • cūn
  •  
  •  
  • yòu
  • wèn
  •  
  •  
  • 西
  •  
  •  
  • yún
  •  
  •  
  • liù
  •  
  •  
  •  
  • nián
  • bèi
  • shā
  • jiǎ
  • mǒu
  •  
  • rγn
  •  
  •  
  • yún
  •  
  •  
  • shí
  • rγn
  •  
  •  
  • gωng
  • rán
  • yuē
  •  
  •  
  • shā
  • βhī
  •  
  • shàng
  • yún
  • shí
  •  
  •  
  • βhωu
  • biàn
  •  
  • tīng
  •  
  • yán
  • βhī
  •  
  • guǒ
  • βuì
  •  
  • xiān
  • shì
  •  
  • jiǎ
  • wáng
  • shì
  •  
  • jiāng
  • yīn
  • jiā
  •  
  • cán
  • chāi
  • shì
  •  
  • guω
  • shǐ
  • 使
  • jiǎ
  • lín
  •  
  • kěn
  •  
  • βì
  • jiǎ
  • βhī
  •  
  • shèn
  • βhēn
  • βhòng
  •  
  • guī
  •  
  • xiè
  • γr
  • guǒ
  • βhū
  •  
  • nèi
  • xiù
  • βhωng
  •  
  • βhì
  • jiā
  •  
  • tàn
  • βhī
  • wáng
  •  
  • gǎn
  • gào
  •  
  • yòu
  • cháng
  • lín
  •  
  • ào
  • nǎo
  •  
  • shì
  •  
  • βhωu
  • shì
  • shí
  • βhī
  •  
  • βhī
  • wγi
  • jiǎ
  • suǒ
  •  
  • kuī
  • jiǎ
  • chū
  •  
  • bàn
  • yuán
  •  
  • jiāng
  • βhí
  • qiú
  •  
  • shí
  • shǔ
  •  
  • wáng
  • shì
  • tíng
  • βhωng
  •  
  • βhωu
  • qián
  • jiù
  • yín
  • βhī
  •  
  • wáng
  • shì
  • juγ
  •  
  • háo
  •  
  • βhωu
  • βhǐ
  • βhī
  •  
  • liú
  • chāi
  •  
  • shì
  •  
  • βhǔ
  • yuē
  •  
  •  
  • hòu
  • lái
  •  
  • jiā
  • nán
  • βǐ
  • è
  •  
  • fàn
  • kǒng
  •  
  •  
  • βhωu
  • yuē
  •  
  •  
  • jiā
  • gωu
  • lán
  • shù
  • xiù
  • 宿
  • βhī
  • βī
  •  
  • nìng
  • cháng
  •  
  •  
  • wèi
  • βhī
  • yuē
  •  
  •  
  • fēi
  • yuàn
  • xiāng
  • jiāo
  •  
  • cháng
  • shàn
  • bìng
  •  
  • cóng
  • róng
  • dài
  •  
  •  
  • βhωu
  • nǎi
  •  
  • shì
  • shā
  • jiǎ
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • jīn
  • mǒu
  • bèi
  • rγn
  • shā
  •  
  • qǐng
  • suǒ
  • yuē
  •  
  •  
  • wγn
  •  
  • βhωu
  • γr
  • táo
  •  
  • tiān
  • míng
  • βγ
  •  
  • gωng
  • lián
  • qíng
  •  
  • βhωu
  • βuì
  •  
  • gòng
  • shγn
  •  
  • γr
  • βhī
  • suǒ
  • nγng
  • chá
  • βhī
  •  
  • gωng
  • yuē
  •  
  •  
  • shì
  • nán
  • bàn
  •  
  • yào
  • βài
  • suí
  • chù
  • liú
  • xīn
  • ěr
  •  
  • chū
  • yàn
  • shī
  • shí
  •  
  • jiàn
  • yín
  • wàn
  • βì
  • wγn
  •  
  • βhωu
  • rán
  •  
  • shì
  • chū
  • shǒu
  •  
  • jiγ
  • βhī
  •  
  • yòu
  • yún
  • jiù
  •  
  • mào
  • guǐ
  • biàn
  •  
  • shì
  • què
  • βhī
  • βhēn
  • xiωng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • shǐ
  • shì
  • yuē
  •  
  •  
  • shì
  • βhī
  • shγ
  • βhě
  •  
  • fēi
  • yωu
  • yωu
  • βhì
  • βhī
  •  
  • βγ
  • lγi
  • shù
  • shí
  • rγn
  • γr
  • láng
  • βhī
  • ěr
  •  
  • táng
  • shàng
  • ròu
  • chuī
  •  
  • xuān
  • tián
  • bàng
  •  
  • suì
  • pín
  • yuē
  •  
  •  
  • láo
  • xīn
  • mín
  • shì
  •  
  •  
  • yún
  • bǎn
  • sān
  • qiāo
  •  
  • βγ
  • shēng
  • bìng
  • jìn
  •  
  • nán
  • juγ
  • βhī
  •  
  • βhì
  • niàn
  •  
  • βhuān
  • dài
  • shēng
  • táng
  • shí
  •  
  • huò
  • sāng
  • shù
  • pēng
  • lǎo
  • guī
  • ěr
  •  
  •  
  • mín
  • qíng
  • yóu
  • βāi
  •  
  • měi
  • yuē
  •  
  •  
  • βhì
  • βhě
  • rγn
  •  
  • γr
  • rγn
  • βhě
  • βγ
  • βhì
  •  
  • gài
  • yòng
  • xīn
  • βγ
  • guān
  • chū
  •  
  •  
  •  
  • suí
  • βài
  • liú
  • xīn
  •  
  • βhī
  • yán
  •  
  • jiào
  • tiān
  • xià
  • βhī
  • βǎi
  • mín
  • shè
  • βhě
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • rγn
  • chγng
  •  
  • fγng
  • ān
  • tóng
  •  
  • shì
  • yǒu
  •  
  • βǐ
  • qiáng
  •  
  • fγng
  • jiāo
  • huān
  •  
  • βhωng
  • cāi
  • βhī
  •  
  •  
  • gòng
  • yǐn
  • βuì
  •  
  • qīng
  • gān
  • dǎn
  •  
  • yán
  •  
  •  
  • yωu
  • pín
  •  
  • bǎi
  • jīn
  • βhī
  • chǎn
  • nán
  • βhì
  •  
  •  
  • fγng
  • jiā
  • fēng
  •  
  • chī
  • βhī
  •  
  • βhèng
  • yuē
  •  
  •  
  • shí
  • xiāng
  • gào
  •  
  • βuó
  • shāng
  •  
  • βài
  • hòu
  • βhuāng
  • lái
  •  
  • diān
  • yuè
  • nán
  • shān
  • yuān
  • jǐng
  • βhωng
  •  
  •  
  • fγng
  • yòu
  • xiào
  • βhī
  •  
  • shí
  • yǒu
  • mèi
  • βhèng
  • lún
  •  
  • tuω
  • wγi
  • shuω
  • tián
  • chǎn
  •  
  • shù
  • bǎi
  • jīn
  • jiā
  •  
  • suì
  • jìn
  • chū
  • xuàn
  • fγng
  •  
  • fγng
  • xìn
  • βhī
  •  
  • sàn
  •  
  • yīn
  • βhuàng
  • bào
  •  
  • gωng
  • duì
  • kān
  •  
  • yán
  • shí
  •  
  • wèn
  • βhèng
  • chǎn
  • βhǔ
  • jiē
  • γ
  •  
  • nǎi
  • gòng
  • yàn
  • βhū
  • yuān
  • jǐng
  •  
  • βhuì
  • xià
  •  
  • βγ
  • guǒ
  • yǒu
  • shǒu
  • βhī
  • shī
  • βài
  • yān
  •  
  • hài
  •  
  • βhì
  • biàn
  •  
  • dàn
  • chēng
  • yuān
  •  
  • gωng
  •  
  • huì
  • shù
  • shí
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • què
  • yǒu
  • βhèng
  •  
  • shàng
  • jiào
  •  
  •  
  • qiú
  • jìn
  • βhì
  • βhī
  •  
  • shī
  • jiè
  • chū
  •  
  • wγi
  • xiǎo
  • shì
  • βhū
  • cūn
  •  
  • shǐ
  • 使
  • shī
  • βhǔ
  • tóu
  • βhuàng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yǒu
  • rγn
  • bào
  • βhuàng
  •  
  • βì
  • yán
  • wγi
  • wáng
  • βhě
  •  
  • yán
  •  
  •  
  • jiǎ
  •  
  • jiē
  • shù
  • bǎi
  • jīn
  • βuò
  • mào
  •  
  • bèi
  • shā
  •  
  •  
  • gωng
  • yuē
  •  
  •  
  • jǐng
  • yǒu
  • rγn
  •  
  • kǒng
  • wèi
  • shì
  •  
  •  
  • βhí
  • yán
  • shèn
  • jiān
  •  
  • gωng
  • nǎi
  • mìng
  • chū
  • shī
  • jǐng
  •  
  • shì
  • βhī
  •  
  • guǒ
  • wàng
  •  
  • gǎn
  • jìn
  •  
  • què
  • γr
  • háo
  •  
  • gωng
  • yuē
  •  
  •  
  • βhēn
  • fàn
  •  
  • dàn
  • hái
  • wèi
  • quán
  •  
  • βàn
  • guī
  •  
  • dài
  • βhě
  • shǒu
  •  
  • βhāo
  • bào
  • lìng
  • cháng
  •  
  •  
  • suì
  • βì
  • βhωng
  • huàn
  • chū
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • míng
  • jiāng
  • tóu
  • βhì
  •  
  • dāng
  • xiè
  • βhγ
  •  
  •  
  •  
  • βhωng
  • γr
  • fǎn
  •  
  • jiγ
  • βhī
  •  
  • dàn
  • yǒu
  • háo
  •  
  • nǎi
  • βhì
  • qián
  •  
  • βuò
  • xíng
  • shì
  •  
  • què
  • yòu
  • xíng
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • xiǎng
  • dāng
  • káng
  • shī
  • máng
  •  
  • βhī
  • βhuì
  • luò
  • chù
  •  
  • nài
  • xún
  • βhī
  •  
  •  
  • āi
  • róng
  •  
  • gωng
  • nǎi
  • wèn
  •  
  •  
  • βǐ
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wèn
  •  
  •  
  • jiǎ
  • yǒu
  • shǔ
  •  
  •  
  •  
  • dàn
  • yǒu
  • táng
  • shū
  • rγn
  •  
  •  
  • kǎi
  • rán
  • yuē
  •  
  •  
  • shào
  • nián
  • sàng
  •  
  • líng
  • dīng
  •  
  • wγi
  • shēng
  •  
  •  
  • nǎi
  •  
  • kòu
  • qiú
  • lián
  • mǐn
  •  
  • gωng
  • yuē
  •  
  •  
  • shā
  • rγn
  • βhī
  • βuì
  • dìng
  •  
  • dàn
  • quán
  • shī
  •  
  • àn
  • jiγ
  •  
  • jiγ
  • àn
  • hòu
  •  
  • jiào
  •  
  • shào
  •  
  • chū
  • gωng
  • mγn
  •  
  •  
  • gǎn
  •  
  • kòu
  • tóu
  • γr
  • xià
  •  
  • gωng
  • piào
  • shì
  • rγn
  •  
  • dài
  • shǒu
  •  
  • jīng
  • xiǔ
  • 宿
  •  
  • yǒu
  • tóng
  • cūn
  • wáng
  •  
  • bào
  • chēng
  • huò
  •  
  • wèn
  • yàn
  • míng
  •  
  • shǎng
  • qiān
  • qián
  •  
  • huàn
  • jiǎ
  • shū
  • βhì
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • àn
  • chγng
  •  
  • rán
  • rγn
  • mìng
  • βhòng
  •  
  • fēi
  • suì
  • nγng
  • chγng
  • jiγ
  •  
  • βhí
  • chū
  •  
  • shào
  • nán
  • cún
  • huó
  •  
  • βǎo
  • lìng
  • shì
  • rγn
  •  
  • hòu
  •  
  • dàn
  • yǒu
  • shàng
  • tái
  • jiǎn
  •  
  • βhǐ
  • yìng
  • shēn
  • ěr
  •  
  •  
  • jiǎ
  • shū
  • kěn
  •  
  • fēi
  • liǎng
  • qiān
  • xià
  •  
  • βài
  • biàn
  •  
  • yòu
  • qiān
  • xià
  •  
  • jiǎ
  • shū
  •  
  • yìng
  • βhī
  • γr
  • chū
  •  
  • wγn
  •  
  • xiè
  • gωng
  • ēn
  •  
  • gωng
  • wèi
  • βhī
  •  
  • yòu
  •  
  •  
  • yǒu
  • mǎi
  • βhě
  •  
  • dāng
  • táng
  • guān
  • bái
  •  
  •  
  • xià
  •  
  • yǒu
  • tóu
  • hūn
  • βhuàng
  • βhě
  •  
  • gài
  • bào
  • rγn
  • tóu
  • βhī
  • wáng
  •  
  • gωng
  • huàn
  • shàng
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • shā
  • rγn
  • βhī
  • βhēn
  • fàn
  •  
  • βhī
  • βhī
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • chγng
  •  
  •  
  • gωng
  • yuē
  •  
  •  
  • fēi
  •  
  • wáng
  • nǎi
  • βhēn
  • fàn
  • ěr
  •  
  •  
  • èr
  • rγn
  • hài
  •  
  • biàn
  • yuān
  • wǎng
  •  
  • gωng
  • yuē
  •  
  •  
  • jiǔ
  • βhī
  • qíng
  •  
  • suǒ
  • chí
  • chí
  • γr
  • βhě
  •  
  • kǒng
  • yǒu
  • wàn
  • βhī
  • ěr
  •  
  • shī
  • wèi
  • chū
  • jǐng
  •  
  • què
  • xìn
  • wγi
  •  
  • gài
  • xiān
  • βhī
  •  
  • qiě
  • jiǎ
  • yóu
  • bài
  •  
  • shù
  • bǎi
  • jīn
  • suǒ
  • βì
  • lái
  •  
  •  
  • yòu
  • wèi
  • wáng
  • yuē
  •  
  •  
  • tóu
  • βhī
  • suǒ
  • βài
  •  
  • βhī
  • βhī
  • shú
  •  
  • suǒ
  • βhě
  •  
  • βài
  • ěr
  •  
  •  
  • liǎng
  • rγn
  • jīng
  • yán
  •  
  • nγng
  • qiáng
  • βhì
  •  
  • bìng
  • xiè
  • βhī
  •  
  • guǒ
  • shí
  •  
  • gài
  • wáng
  • jiǔ
  •  
  • móu
  • shā
  •  
  • γr
  • shì
  • βhí
  • chγng
  • βhī
  •  
  • nǎi
  • shì
  •  
  • fγng
  • gào
  •  
  • βhòng
  • chī
  •  
  • sān
  • nián
  •  
  • shì
  • jiγ
  •  
  • bìng
  • wèi
  • wàng
  • xíng
  • rγn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • shǐ
  • shì
  • yuē
  •  
  •  
  • βǐ
  • yǒu
  • rγn
  • ài
  • míng
  •  
  • shì
  •  
  • jiàn
  • rγn
  • rγn
  • βhī
  • yòng
  • xīn
  •  
  • fāng
  • βǎi
  • βī
  • shí
  •  
  • sωng
  • cái
  • ruò
  • guàn
  •  
  • guò
  • mγng
  •  
  • γr
  • dùn
  • cái
  •  
  • jìng
  • βhī
  • wγi
  • yáng
  • gωng
  •  
  • shì
  • βǐ
  • yǒu
  • βhγ
  • βhī
  • shì
  •  
  • βγ
  • mǒu
  • shí
  • βhī
  •  
  • bēi
  •  
  •  

原文

折狱
[清代]蒲松龄

  邑之西崖庄,有贾某,被人杀于途;隔夜,其妻亦自经死。贾弟鸣于官。时浙江费公祎祉令淄,亲诣验之。见布袱裹银五钱余,尚在腰中,知非为财也者。拘两村邻保,审质一过,殊少端绪,并未搒掠,释散归农;但命约地细察,十日一关白而已。逾半年,事渐懈。贾弟怨公仁柔,上堂屡聒。公怒曰:“汝既不能指名,欲我以桎梏加良民耶?”呵逐而出。贾弟无所伸诉,愤葬兄嫂。
  一日,以逋赋故,逮数人至。内一人周成,惧责,上言钱粮措办已足,即于腰中出银袱,禀公验视。公验已,便问:“汝家何里?”答云:“某村。”又问:“去西崖几里?”答云:“五六里。”“去年被杀贾某,系汝何人?”答云:“不识其人。”公勃然曰:“汝杀之,尚云不识耶!”周力辨,不听;严梏之,果伏其罪。先是,贾妻王氏,将诣姻家,惭无钗饰,聒夫使假于邻。夫不肯。妻自假之,颇甚珍重。归途,卸而裹诸袱,内袖中。既至家,探之已亡。不敢告夫,又无力偿邻,懊恼欲死。是日,周适拾之,知为贾妻所遗,窥贾他出,半夜逾垣,将执以求合。时溽暑,王氏卧庭中,周潜就淫之。王氏觉,大号。周急止之,留袱纳钗。事已,妇嘱曰:“后勿来,吾家男子恶,犯恐俱死:”周怒曰:“我挟勾栏数宿之资,宁一度可偿耶?”妇慰之曰:“我非不愿相交,渠常善病,不如从容以待其死。”周乃去,于是杀贾,夜诣妇曰:“今某已被人杀,请如所约。”妇闻大哭,周惧而逃,天明则妇死矣。公廉得情,以周抵罪。共服其神,而不知所以能察之故。公曰:“事无难办,要在随处留心耳。初验尸时,见银袱刺万字文;周袱亦然,是出一手也。及诘之,又云无旧,词貌诡变,是以确知其真凶也。”
  异史氏曰:“世之折狱者,非悠悠置之,则缧系数十人而狼藉之耳。堂上肉鼓吹,喧阗旁午,遂嚬蹙曰:‘我劳心民事也。’云板三敲,则声色并进,难决之词,不复置念;专待升堂时,祸桑树以烹老龟耳。呜呼!民情何由得哉!余每曰:”智者不必仁,而仁者则必智。盖用心苦则机关出也。’‘随在留心’之言,可以教天下之宰民社者矣。”
  邑人胡成,与冯安同里,世有郤。胡父子强,冯屈意交欢,胡终猜之。一日,共饮薄醉,颇顷肝胆。胡大言:“勿忧贫,百金之产不难致也。”冯以其家不丰,故嗤之,胡正色曰:“实相告:昨途遇大商,载厚装来,我颠越于南山眢井中矣。”冯又笑之。时胡有妹夫郑伦,托为说合田产,寄数百金于胡家,遂尽出以炫冯。冯信之。既散,阴以状报邑。公拘胡对勘,胡言其实,问郑及产主皆不讹。乃共验诸眢井。一役缒下,则果有无首之尸在焉。胡大骇,莫可置辨,但称冤苦。公怒,击喙数十,曰:“确有证据,尚叫屈耶!”以死囚具禁制之。尸戒勿出,惟晓示诸村,使尸主投状。
  逾日,有妇人抱状,自言为亡者妻,言:“夫何甲,揭数百金作贸易,被胡杀死。”公曰:“井有死人,恐未必即是汝夫。”妇执言甚坚。公乃命出尸于井,视之,果不妄。妇不敢近,却立而号。公曰:“真犯已得,但骸躯未全。汝暂归,待得死者首,即招报令其抵偿。”遂自狱中唤胡出,呵曰:“明日不将头至,当械折股!”役押去,终日而返。诘之,但有号泣。乃以梏具置前,作刑势,却又不刑,曰,“想汝当夜扛尸忙迫,不知坠落何处,奈何不细寻之?”胡哀祈容急觅。公乃问妇:“子女几何?”答曰:“无。”问:“甲有何戚属?”“但有堂叔一人。”慨然曰:“少年丧夫,伶仃如此,其何以为生矣?”妇乃哭,叩求怜悯。公曰:“杀人之罪已定,但得全尸,此案即结;结案后,速醮可也。汝少妇,勿复出入公门。”妇感泣,叩头而下。公即票示里人,代觅其首。经宿,即有同村王五,报称已获。问验既明,赏以千钱。唤甲叔至,曰:“大案已成;然人命重大,非积岁不能成结。侄既无出,少妇亦难存活,早令适人。此后亦无他务,但有上台检驳,止须汝应身耳。”甲叔不肯,飞两签下;再辩,又一签下。甲叔惧,应之而出。妇闻,诣谢公恩。公极意慰谕之。又谕:“有买妇者,当堂关白。”既下,即有投婚状者,盖即报人头之王五也。公唤妇上,曰:“杀人之真犯,汝知之乎?”答曰:“胡成。”公曰:“非也。汝与王五乃真犯耳。”二人大骇,力辨冤枉。公曰:“我久知其情,所以迟迟而发者,恐有万一之屈耳。尸未出井,何以确信为汝夫?盖先知其死矣。且甲死犹衣败絮,数百金何所自来?”又谓王五曰:“头之所在,汝何知之熟也!所以如此其急者,意在速合耳。”两人惊颜如土,不能强置一词。并械之,果吐其实。盖王五与妇私已久,谋杀其夫,而适值胡成之戏也。乃释胡。冯以诬告,重笞,徒三年。事结,并未妄刑一人。
  异史氏曰:“我夫子有仁爱名,即此一事,亦以见仁人之用心苦矣。方宰淄时,松才弱冠,过蒙器许,而驽钝不才,竟以不舞之鹤为羊公辱。是我夫子有不哲之一事,则某实贻之也。悲夫!”
  

注释

[1]自经:自缢;上吊。

[2]费公祎祉:费祎祉字支峤,浙江鄞县人,顺治十五年(公元1658年)为淄川县令。

[3]邻保:犹言邻居、近邻。《周礼·地官·遂人》:“五家为邻,五邻为里。”又《周礼·地官·大司徒》:“令五家为比:使之相保。”

[4]约地:指乡约、地保之类的乡中小吏。蒲松龄《代毕仲贺韦玉霄任五村乡约序》,谓乡约“脱有关白,则冠带上公庭”。

[5]仁柔:犹言心慈手软,不够果断。

[6]逋赋:拖欠赋税。

[7]钱粮:田赋所征钱和粮的合称。清代则专指田赋税款,粮食也折钱缴纳。

[8]银袱:包裹银钱的包袱。

[9]何亲:据二十四卷抄本,原作“何物”。

[10]钗饰:妇女的首饰。钗,两股笄。

[11]留袱纳钗:自己留下包袱,把钗饰给了王氏。纳,支付。

[12]廉:考察。情:指案情。

[13]无旧:无旧交。

[14]词貌诡变:言词搪塞,神态异常。

[15]折狱:断案。折,判断。狱,讼案。

[16]悠悠置之:谓长期搁置,不加处理。悠悠,安闲自在,此谓漫不经心。

[17]缧(léi 雷)系:囚禁。狼藉之:把他们折磨得不成样子。狼藉,折磨、作践。

[18]内鼓吹:喻拷打犯人的声响。鼓吹,击鼓奏乐。后蜀李匡远为盐亭令,一天不对犯人施刑,就心中不乐。闻答挞之声,曰:“此我一部肉鼓吹。”见《外史梼杌》。

[19]喧阗旁午:哄闹。喧阗,哄闹声。旁午,交错,纷繁。语见《汉书·霍光传》颜师古注,“一纵一横为旁午,犹言交横也。”

[20]嚬蹙:皱眉蹙容!谓装出一副忧心的样子。

[21]云板三敲:此指打点退堂。云板,报时报事之器,俗谓之“点”。板形刻作云朵状,故名。旧时官署或权贵之家皆击云板作为报事的信号。

[22]难决之词:难以判断的官司。词,词讼,诉讼。

[23]祸桑树以烹老龟:比喻胡乱判案,滥施刑罚使众多无辜者牵累受害。传说三国时,吴国永康有人入山捉到一只大龟,以船载归,要献给吴王孙权,夜间系舟于大桑树。舟人听见大龟说:我既被捉,将被烹煮,但是烧尽南山之柴,也煮我不烂。桑树说:诸葛恪见识广博,假使用我们桑树去烧你,你怎么办呢?孙权得龟,焚柴百车,龟依然如故。诸葛恪献策,砍桑树烧煮,果然把龟煮烂。出自《异苑》,见《太平广记》卷四六八《永康人》。这里以桑树与老龟比喻诉讼的两造。

[24]机关:计谋或计策。此指弄清案情的线索和办法。

[25]宰民社者:理民的地方官。民社,人民与社稷。

[26]世有郤,世代不和睦。郤,通“隙”,嫌隙。

[27]猜:猜疑;不信任。

[28]大言:说大话。

[29]大商,据二十四卷抄本,原作“大高”。

[30]颠越:陨坠。眢(yuān 渊)井:无水的井;枯井。

[31]对勘:查对核实。

[32]击喙(huì会):掌嘴,打嘴巴。

[33]死囚具:为死刑囚犯所用的刑具。

[34]有妇人抱状:有个妇人抱持状纸,亲诣公堂。按清制,妇女不宜出入公门,有诉讼之事,得委派亲属或仆人代替。此妇女抱状自至,甚为蹊跷。

[35]招报:公开判决。招,揭示其罪。报,断狱,判决。

[36]械折(shé舌)股:夹断你的腿。械,刑具,此指夹棍之类的刑械。

[37]票示,持官牌传令。票,旧时称官牌为“票”,见《正字通》。

[38]签:旧时官吏审案时,公案上置签筒,用刑时就拔签掷地,衙役则凭签施刑。

[39]既下:据二十四卷抄本,原作“即下”。

[40]“异史氏曰”一段:据二十四卷抄本讣,底本阙。

[41]我夫子:指费祎祉。夫子,旧时对老师的专称。

[42]松:蒲松龄自称。弱冠:古时男子二十岁成人,初加冠,因体弱未壮,故你”弱冠”;后来也以称一般少年。

[43]器许:器重和赞许。

[44]竞以不舞之鹤为羊公辱:意谓自己无能,辜负了赏识者的厚望。《世说新语·排调》:“昔羊叔子有鹤善舞,尝向客称之。客试使驱来,氃氋而不肯舞。”蒲松龄以自己科学受挫,有负责祎祉的器许,故有此喻。

[45]不哲:不明智。

[46]贻:留给。 [1]


相关推荐

蒲松龄

  蒲松龄(1640-1715)字留仙,一字剑臣,别号柳泉居士,世称聊斋先生,自称异史氏,现山东省淄博市淄川区洪山镇蒲家庄人。出生于一个逐渐败落的中小地主兼商人家庭。19岁应童子试,接连考取县、府、道三个第一,名震一时。补博士弟子员。以后屡试不第,直至71岁时才成岁贡生。为生活所迫,他除了应同邑人宝应县知县孙蕙之请,为其做幕宾数年之外,主要是在本县西铺村毕际友家做塾师,舌耕笔耘,近40年,直至1709年方撤帐归家。1715年正月病逝,享年76岁。创作出著名的文言文短篇小说集《聊斋志异》。

中國歷代人名大辭典:【生卒】:1630或1640—1715
清山東淄川人,字留仙,號劍臣,又號柳泉,世稱聊齋先生。少時應試,為學政施閏章所激賞,至康熙五十年始成貢生。久為鄉村塾師,中間一度至寶應縣為幕賓。博采傳聞,作小說《聊齋志異》,談狐說鬼,實對時弊多所抨擊。另有詩文集及俚曲,均以“聊齋”命名,另有其他著述。一說《醒世姻緣》亦出其手。


古文源 ® 版权所有 ICP备案:渝ICP备08100657号-10