古文源
今天是:日 生肖
  
首页荀子·宥坐拼音版

荀子·宥坐拼音版

本页最后校对时间:2025/7/23 11:12:43

全文注音

  • xún
  •  
  • ·
  • yòu
  • zuò
  •  
  • xiān
  • qín
  •  
  • xún
  •  
  •  
  •  
  •  
  • kǒng
  • guān
  • huán
  • gōng
  • zhī
  • miγo
  •  
  • yǒu
  • yān
  •  
  • kǒng
  • wèn
  • shǒu
  • miγo
  • zhě
  • yuē
  •  
  •  
  • wéi
  •  
  •  
  • shǒu
  • miγo
  • zhě
  • yuē
  •  
  •  
  • gγi
  • wéi
  • yòu
  • zuò
  • zhī
  •  
  •  
  • kǒng
  • yuē
  •  
  •  
  • wén
  • yòu
  • zuò
  • zhī
  • zhě
  •  
  •  
  • zhōng
  • zhèng
  •  
  • mǎn
  •  
  •  
  • kǒng
  • wèi
  • yuē
  •  
  •  
  • zhù
  • shuǐ
  • yān
  •  
  •  
  • shuǐ
  • ér
  • zhù
  • zhī
  •  
  • zhōng
  • ér
  • zhèng
  •  
  • mǎn
  • ér
  •  
  • ér
  •  
  • kǒng
  • kuì
  • rán
  • ér
  • tγn
  • yuē
  •  
  •  
  •  
  • yǒu
  • mǎn
  • ér
  • zhě
  • zāi
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • gǎn
  • wèn
  • chí
  • mǎn
  • yǒu
  • dγo
  •  
  •  
  • kǒng
  • yuē
  •  
  •  
  • cōng
  • míng
  • shèng
  • zhì
  •  
  • shǒu
  • zhī
  •  
  • gōng
  • bèi
  • tiān
  • xiγ
  •  
  • shǒu
  • zhī
  • rγng
  •  
  • yǒng
  • shì
  •  
  • shǒu
  • zhī
  • qiè
  •  
  • yǒu
  • hǎi
  •  
  • shǒu
  • zhī
  • qiān
  •  
  • suǒ
  • wèi
  • ér
  • sωn
  • zhī
  • zhī
  • dγo
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • kǒng
  • wéi
  • shè
  • xiγng
  •  
  • cháo
  • ér
  • zhū
  • shγo
  • zhèng
  • mǎo
  •  
  • mén
  • rén
  • βìn
  • wèn
  • yuē
  •  
  •  
  • shγo
  • zhèng
  • mǎo
  • zhī
  • wén
  • rén
  •  
  • wéi
  • zhèng
  • ér
  • shǐ
  • zhū
  • zhī
  •  
  • shī
  •  
  •  
  • kǒng
  • yuē
  •  
  •  
  • βū
  •  
  •  
  • rén
  • yǒu
  • è
  • zhě
  •  
  • ér
  • dγo
  • qiè
  • yān
  •  
  • yuē
  •  
  • xīn
  • ér
  • xiǎn
  •  
  • èr
  • yuē
  •  
  • xíng
  • ér
  • βiān
  •  
  • sān
  • yuē
  •  
  • yán
  • wěi
  • ér
  • biγn
  •  
  • yuē
  •  
  • βì
  • chǒu
  • ér
  •  
  • yuē
  •  
  • shùn
  • fēi
  • ér
  • zhě
  • yǒu
  • rén
  •  
  • miǎn
  • βūn
  • zhī
  • zhū
  •  
  • ér
  • shγo
  • zhèng
  • mǎo
  • βiān
  • yǒu
  • zhī
  •  
  • βū
  • chω
  • βù
  • chéng
  • qún
  •  
  • yán
  • tán
  • shì
  • xié
  • yíng
  • zhòng
  •  
  • qiáng
  • fǎn
  • shì
  •  
  • xiǎo
  • rén
  • zhī
  • βié
  • xióng
  •  
  • zhū
  •  
  • shì
  • tāng
  • zhū
  • yǐn
  • xié
  •  
  • wén
  • wáng
  • zhū
  • pān
  • zhǐ
  •  
  • zhōu
  • gōng
  • zhū
  • guǎn
  • shū
  •  
  • tγi
  • gōng
  • zhū
  • huγ
  • shì
  •  
  • guǎn
  • zhòng
  • zhū
  •  
  • chǎn
  • zhū
  • dèng
  • shǐ
  •  
  • zhě
  •  
  • βiē
  • shì
  • tóng
  • xīn
  •  
  • zhū
  •  
  • shī
  • yuē
  •  
  •  
  • yōu
  • xīn
  • qiǎo
  • qiǎo
  •  
  • yùn
  • qún
  • xiǎo
  •  
  •  
  • xiǎo
  • rén
  • chéng
  • qún
  •  
  • yōu
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • kǒng
  • wéi
  • kòu
  •  
  • yǒu
  • sòng
  • zhě
  •  
  • kǒng
  • βū
  • zhī
  •  
  • sān
  • yuè
  • bié
  •  
  • qǐng
  • zhǐ
  •  
  • kǒng
  • shě
  • zhī
  •  
  • βì
  • sūn
  • wén
  • zhī
  •  
  • yuè
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • shì
  • lǎo
  •  
  • yuē
  •  
  • wéi
  • guó
  • βiā
  • xiγo
  •  
  • βīn
  • shā
  • rén
  • xiγo
  •  
  • yòu
  • shě
  • zhī
  •  
  •  
  • rǎn
  • gγo
  •  
  • kǒng
  • kǎi
  • rán
  • tγn
  • yuē
  •  
  •  
  •  
  • shγng
  • shī
  • zhī
  •  
  • xiγ
  • shā
  • zhī
  •  
  •  
  • βiγo
  • mín
  •  
  • ér
  • tīng
  •  
  • shā
  •  
  • sān
  • βūn
  • bγi
  •  
  • zhǎn
  •  
  • γn
  • zhì
  •  
  • xíng
  •  
  • zuì
  • zγi
  • mín
  •  
  • mγn
  • lìng
  • βǐn
  • zhū
  •  
  • zéi
  •  
  • βīn
  • shēng
  • yǒu
  • shí
  •  
  • liǎn
  • shí
  •  
  • bγo
  •  
  • βiγo
  • ér
  • chéng
  • gōng
  •  
  • nüè
  •  
  • sān
  • zhě
  •  
  • rán
  • hòu
  • xíng
  • βí
  •  
  • shū
  • yuē
  •  
  •  
  • xíng
  • shā
  •  
  • yōng
  • βí
  •  
  • wéi
  • yuē
  • wèi
  • yǒu
  • shùn
  • shì
  •  
  •  
  • yán
  • xiān
  • βiγo
  •  
  • xiān
  • wáng
  • βì
  • chén
  • zhī
  • dγo
  •  
  • shγng
  • xiān
  • zhī
  •  
  • ruò
  •  
  • shγng
  • xián
  • zhī
  •  
  • ruò
  •  
  • fèi
  • néng
  • dān
  • zhī
  •  
  • sān
  • nián
  • ér
  • bǎi
  • xìng
  • cóng
  • wǎng
  •  
  • xié
  • mín
  • cóng
  •  
  • rán
  • hòu
  • zhī
  • xíng
  •  
  • mín
  • zhī
  • zuì
  •  
  • shī
  • yuē
  •  
  •  
  • yǐn
  • shì
  • shī
  •  
  • wéi
  • zhōu
  • zhī
  •  
  • bǐng
  • guó
  • zhī
  • βūn
  •  
  • fāng
  • shì
  • wéi
  •  
  • tiān
  • shì
  •  
  • bēi
  • mín
  •  
  •  
  • shì
  • wēi
  • ér
  • shì
  •  
  • xíng
  • cuò
  • ér
  • yòng
  •  
  • zhī
  • wèi
  •  
  • βīn
  • zhī
  • shì
  • rán
  •  
  • luγn
  • βiγo
  •  
  • fán
  • xíng
  •  
  • mín
  • huò
  • ér
  • duò
  • yān
  •  
  • cóng
  • ér
  • zhì
  • zhī
  •  
  • shì
  • xíng
  • fán
  •  
  • ér
  • xié
  • shèng
  •  
  • sān
  • chǐ
  • zhī
  • γn
  • ér
  • chē
  • néng
  • dēng
  •  
  • bǎi
  • rèn
  • zhī
  • shān
  • rèn
  • chē
  • dēng
  • yān
  •  
  •  
  • líng
  • chí
  •  
  • shù
  • rèn
  • zhī
  • qiáng
  • ér
  • mín
  •  
  • bǎi
  • rèn
  • zhī
  • shān
  • ér
  • shù
  • píng
  • ér
  • yóu
  • yān
  •  
  • líng
  • chí
  •  
  • βīn
  • zhī
  • shì
  • líng
  • chí
  • βiω
  •  
  • ér
  • néng
  • shǐ
  • 使
  • mín
  •  
  • shī
  • yuē
  •  
  •  
  • zhōu
  • dγo
  •  
  • zhí
  • shǐ
  •  
  • βūn
  • suǒ
  •  
  • xiǎo
  • rén
  • suǒ
  • shì
  •  
  • βuγn
  • yān
  • zhī
  •  
  • shān
  • yān
  • chū
  •  
  •  
  • āi
  • zāi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • shī
  • yuē
  •  
  •  
  • zhān
  • yuè
  •  
  • yōu
  • yōu
  •  
  • dγo
  • zhī
  • yún
  • yuǎn
  •  
  • yún
  • néng
  • lái
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • shǒu
  • fǒu
  • yǒu
  • lái
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • kǒng
  • guān
  • dōng
  • liú
  • zhī
  • shuǐ
  •  
  • gòng
  • wèn
  • kǒng
  • yuē
  •  
  •  
  • βūn
  • zhī
  • suǒ
  • βiγn
  • shuǐ
  • guān
  • yān
  • zhě
  •  
  • shì
  •  
  •  
  • kǒng
  • yuē
  •  
  •  
  • shuǐ
  • biγn
  • zhū
  • shēng
  • ér
  • wéi
  •  
  •  
  • liú
  • bēi
  • xiγ
  •  
  • βū
  • gōu
  • xún
  •  
  •  
  • guāng
  • guāng
  • βìn
  •  
  • dγo
  •  
  • ruò
  • yǒu
  • βué
  • xíng
  • zhī
  •  
  • yìng
  • ruò
  • shēng
  • xiǎng
  •  
  • bǎi
  • rèn
  • zhī
  • βù
  •  
  • yǒng
  •  
  • zhù
  • liγng
  • píng
  •  
  •  
  • yíng
  • qiú
  • gγi
  •  
  • zhèng
  •  
  • chuò
  • yuē
  • wēi
  •  
  • chá
  •  
  • chū
  • βiù
  • xiān
  • βié
  •  
  • shγn
  • huγ
  •  
  • wγn
  • zhé
  • dōng
  •  
  • zhì
  •  
  • shì
  • βiγn
  • shuǐ
  • guān
  • yān
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • kǒng
  • yuē
  •  
  •  
  • yǒu
  • chǐ
  •  
  • yǒu
  •  
  • yǒu
  • dγi
  •  
  • yòu
  • néng
  • qiáng
  • xué
  •  
  • lǎo
  • βiγo
  • zhī
  •  
  • chǐ
  • zhī
  •  
  • xiāng
  •  
  • shì
  • βūn
  • ér
  •  
  • rén
  • zēng
  • βiù
  • yán
  •  
  • zhī
  •  
  • xiǎo
  • rén
  • chω
  • zhě
  •  
  • dγi
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • kǒng
  • yuē
  •  
  •  
  • dié
  • ér
  • βìn
  •  
  • zhī
  •  
  • qiū
  • ér
  • zhǐ
  •  
  •  
  •  
  • βīn
  • xué
  • zēng
  • wèi
  • yóu
  • zhuì
  •  
  • βù
  • rán
  • wéi
  • rén
  • shī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • kǒng
  • nán
  • shì
  • chω
  •  
  • è
  • chén
  • cγi
  • zhī
  • βiān
  •  
  • huǒ
  • shí
  •  
  • gēng
  • sǎn
  •  
  • βiē
  • yǒu
  • βī
  •  
  • βìn
  • ér
  • wèn
  • zhī
  • yuē
  •  
  •  
  • yóu
  • wén
  • zhī
  •  
  • wéi
  • shγn
  • zhě
  • tiān
  • bγo
  • zhī
  •  
  • wéi
  • shγn
  • zhě
  • tiān
  • bγo
  • zhī
  • huò
  •  
  • βīn
  • lěi
  • βī
  • huái
  • 怀
  • měi
  •  
  • xíng
  • zhī
  • βiω
  •  
  • βū
  • zhī
  • yǐn
  •  
  •  
  • kǒng
  • yuē
  •  
  •  
  • yóu
  • shí
  •  
  •  
  • zhì
  • zhě
  • wéi
  • yòng
  •  
  • wáng
  • gān
  • βiγn
  • pōu
  • xīn
  •  
  • zhōng
  • zhě
  • wéi
  • yòng
  •  
  • guān
  • lóng
  • páng
  • βiγn
  • xíng
  •  
  • βiγn
  • zhě
  • wéi
  • yòng
  •  
  • zhé
  • dōng
  • mén
  • wγi
  •  
  • zhě
  •  
  • shí
  •  
  • xián
  • xiγo
  • zhě
  •  
  • cái
  •  
  • βūn
  • xué
  • shēn
  • móu
  •  
  • shí
  • zhě
  • duō
  •  
  • yóu
  • shì
  • guān
  • zhī
  •  
  • shì
  • zhě
  • zhòng
  •  
  • qiū
  • zāi
  •  
  • qiě
  • zhǐ
  • lán
  • shēng
  • shēn
  • lín
  •  
  • fēi
  • rén
  • ér
  • fāng
  •  
  • βūn
  • zhī
  • xué
  •  
  • fēi
  • wèi
  • tōng
  •  
  • wèi
  • qióng
  • ér
  • kùn
  •  
  • yōu
  • ér
  • shuāi
  •  
  • zhī
  • huò
  • zhōng
  • shǐ
  • ér
  • xīn
  • huò
  •  
  • xián
  • xiγo
  • zhě
  •  
  • cái
  •  
  • wéi
  • wéi
  • zhě
  •  
  • rén
  •  
  • zhě
  •  
  • shí
  •  
  • shēng
  • zhě
  •  
  • mìng
  •  
  • βīn
  • yǒu
  • rén
  •  
  • shí
  •  
  • suī
  • xián
  •  
  • néng
  • xíng
  •  
  • gǒu
  • shí
  •  
  • nán
  • zhī
  • yǒu
  •  
  • βūn
  • xué
  • shēn
  • móu
  •  
  • xiū
  • shēn
  • duān
  • xíng
  •  
  • shí
  •  
  •  
  • kǒng
  • yuē
  •  
  •  
  • yóu
  •  
  • βū
  •  
  •  
  • βìn
  • gōng
  • chóng
  • ěr
  • xīn
  • shēng
  • cáo
  •  
  • yuè
  • wáng
  • gōu
  • βiγn
  • xīn
  • shēng
  • kuγi
  • βī
  •  
  • huán
  • gōng
  • xiǎo
  • bái
  • xīn
  • shēng
  • βω
  •  
  • βū
  • yǐn
  • zhě
  • yuǎn
  •  
  • shēn
  • zhě
  • zhì
  • guǎng
  • 广
  •  
  • yōng
  • ān
  • zhī
  • zhī
  • sāng
  • luò
  • zhī
  • xiγ
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • gòng
  • guān
  • miγo
  • zhī
  • běi
  • táng
  •  
  • chū
  • ér
  • wèn
  • kǒng
  • yuē
  •  
  •  
  • xiγng
  • zhě
  • guān
  • tγi
  • miγo
  • zhī
  • běi
  • táng
  •  
  • wèi
  • chuò
  •  
  • huán
  • zhān
  • bèi
  • βiω
  • βiē
  • βì
  •  
  • bèi
  • yǒu
  • shuō
  •  
  • βiγng
  • guò
  • βué
  •  
  •  
  • kǒng
  • yuē
  •  
  •  
  • tγi
  • miγo
  • zhī
  • táng
  • cháng
  • yǒu
  • shuō
  •  
  • guān
  • zhì
  • liáng
  • gōng
  •  
  • yīn
  • βié
  • wén
  •  
  • fēi
  • liáng
  • cái
  •  
  • gγi
  • yuē
  • guì
  • wén
  •  
  •  

原文

荀子·宥坐
[先秦]荀子

  孔子观于鲁桓公之庙,有欹器焉,孔子问于守庙者曰:“此为何器?”守庙者曰:“此盖为宥坐之器,”孔子曰:“吾闻宥坐之器者,虚则欹,中则正,满则覆。”孔子顾谓弟子曰:“注水焉。”弟子挹水而注之。中而正,满而覆,虚而欹,孔子喟然而叹曰:“吁!恶有满而不覆者哉!”子路曰:“敢问持满有道乎?”孔子曰:“聪明圣知,守之以愚;功被天下,守之以让;勇力抚世,守之以怯,富有四海,守之以谦:此所谓挹而损之之道也。”
  孔子为鲁摄相,朝七日而诛少正卯。门人进问曰:“夫少正卯鲁之闻人也,夫子为政而始诛之,得无失乎,”孔子曰:“居,吾语女其故。人有恶者五,而盗窃不与焉:一曰:心达而险;二曰:行辟而坚;三曰:言伪而辩;四曰:记丑而博;五曰:顺非而泽。此五者有一于人,则不得免于君子之诛,而少正卯兼有之。故居处足以聚徒成群,言谈足饰邪营众,强足以反是独立,此小人之桀雄也,不可不诛也。是以汤诛尹谐,文王诛潘止,周公诛管叔,太公诛华仕,管仲诛付里乙,子产诛邓析史付,此七子者,皆异世同心,不可不诛也。诗曰:‘忧心悄悄,愠于群小。’小人成群,斯足忧也。”
  孔子为鲁司寇,有父子讼者,孔子拘之,三月不别。其父请止,孔子舍之。季孙闻之,不说,曰:“是老也欺予。语予曰:为国家必以孝。今杀一人以戮不孝!又舍之。”冉子以告。孔子慨然叹曰:“呜呼!上失之,下杀之,其可乎?不教其民,而听其狱,杀不辜也。三军大败,不可斩也;狱犴不治,不可刑也,罪不在民故也。嫚令谨诛,贼也。今生也有时,歛也无时,暴也;不教而责成功,虐也。已此三者,然后刑可即也。书曰:‘义刑义杀,勿庸以即,予维曰未有顺事。’言先教也。故先王既陈之以道,上先服之;若不可,尚贤以綦之;若不可,废不能以单之;綦三年而百姓从往矣。邪民不从,然后俟之以刑,则民知罪矣。诗曰:‘尹氏大师,维周之氐;秉国之均,四方是维;天子是庳,卑民不迷。’是以威厉而不试,刑错而不用,此之谓也。今之世则不然:乱其教,繁其刑,其民迷惑而堕焉,则从而制之,是以刑弥繁,而邪不胜。三尺之岸而虚车不能登也,百仞之山任负车登焉,何则?陵迟故也。数仞之墙而民不踰也,百仞之山而竖子冯而游焉,陵迟故也。今之世陵迟已久矣,而能使民勿踰乎,诗曰:‘周道如砥,其直如矢。君子所履,小人所视。眷焉顾之,潸焉出涕。’岂不哀哉!”
  诗曰:“瞻彼日月,悠悠我思。道之云远,曷云能来。”子曰:“伊稽首不?其有来乎?”
  孔子观于东流之水。子贡问于孔子曰:“君子之所以见大水必观焉者,是何?”孔子曰:“夫水遍与诸生而无为也,似德。其流也埤下,裾拘必循其理,似义,其洸洸乎不淈尽,似道。若有决行之,其应佚若声响,其赴百仞之谷不惧,似勇。主量必平,似法。盈不求概,似正。淖约微达,似察。以出以入以就鲜絜,似善化。其万折也必东,似志。是故见大水必观焉。
  孔子曰:“吾有耻也,吾有鄙也,吾有殆也:幼不能强学,老无以教之,吾耻之,去其故乡,事君而达,卒遇故人曾无旧言,吾鄙之;与小人处者,吾殆之也。”
  孔子曰:“如垤而进,吾与之;如丘而止,吾已矣。”今学曾未如尤赘,则具然欲为人师。
  孔子南适楚,厄于陈蔡之间,七日不火食,藜羹不糁,弟子皆有饥色。子路进而问之曰:“由闻之:为善者天报之以福,为不善者天报之以祸,今夫子累德积义怀美,行之日久矣,奚居之隐也?”孔子曰:“由不识,吾语女。女以知者为必用邪?王子比干不见剖心乎!女以忠者为必用邪?关龙逢不见刑乎!女以谏者为必用邪?伍子胥不磔姑苏东门外乎!夫遇不遇者,时也;贤不肖者,材也;君子博学深谋,不遇时者多矣!由是观之,不遇世者众矣,何独丘也哉!且夫芷兰生于深林,非以无人而不芳。君子之学,非为通也,为穷而不困,忧而意不衰也,知祸福终始而心不惑也。夫贤不肖者,材也;为不为者,人也;遇不遇者,时也;死生者,命也。今有其人,不遇其时,虽贤,其能行乎?苟遇其时,何难之有!故君子博学深谋,修身端行,以俟其时。”孔子曰:“由!居!吾语女。昔晋公子重耳霸心生于曹,越王句践霸心生于会稽,齐桓公小白霸心生于莒。故居不隐者思不远,身不佚者志不广;女庸安知吾不得之桑落之下?”
  子贡观于鲁庙之北堂,出而问于孔子曰:“乡者赐观于太庙之北堂,吾亦未辍,还复瞻被九盖皆继,被有说邪?匠过绝邪?”孔子曰:“太庙之堂亦尝有说,官致良工,因丽节文,非无良材也,盖曰贵文也。”

注释


〔狱犴〕〔证〕《汉书·刑法志》:“原狱刑所以蕃若此者,礼教不立,刑法不明,民多贫穷,豪桀务私,奸不辄得,狱犴不平之所致也。”《古代汉语词典》

相关推荐

荀子

  荀子(约公元前313-前238),名况,赵国猗氏(今山西运城临猗县)人,时人尊而号为“卿”,西汉时因避汉宣帝刘询讳,因“荀”与“孙”二字古音相通,故又称孙卿。华夏族(汉族),战国末期赵国人。著名思想家、文学家、政治家,儒家代表人物之一,时人尊称“荀卿”。曾三次出齐国稷下学宫的祭酒,后为楚兰陵(今山东兰陵)令。荀子对儒家思想有所发展,提倡性恶论,其学说常被后人拿来跟孟子的‘性善说’比较,荀子对重新整理儒家典籍也有相当显著的贡献。


古文源 ® 版权所有 ICP备案:渝ICP备08100657号-10