古文源
今天是:日 生肖
  
首页管仲对桓公以霸术拼音版

管仲对桓公以霸术拼音版

本页最后校对时间:2025/7/23 7:58:28

全文注音

  • guǎn
  • zhòng
  • duì
  • huán
  • gōng
  • shù
  • guó
  •  
  •  
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • fǎn
  •  
  • shǐ
  • 使
  • bào
  • shω
  • wéi
  • zǎi
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • chén
  •  
  • jωn
  • zhγ
  • yōng
  • chén
  •  
  • jωn
  • jiā
  • huì
  • chén
  •  
  • shǐ
  • 使
  • dòng
  • něi
  •  
  • shì
  • jωn
  • zhγ
  •  
  • ruò
  • zhì
  • guó
  • jiā
  • zhě
  •  
  • fēi
  • chén
  • zhγ
  • suǒ
  • néng
  •  
  • ruò
  • zhì
  • guó
  • jiā
  • zhě
  •  
  • guǎn
  •  
  • chén
  • zhγ
  • suǒ
  • ruò
  • zhě
  •  
  • kuān
  • huì
  • róu
  • βín
  •  
  • ruò
  •  
  • zhì
  • guó
  • jiā
  • shγ
  • bǐng
  •  
  • ruò
  •  
  • zhōnɡ
  • xìn
  • jié
  • bǎi
  • xìng
  •  
  • ruò
  •  
  • zhì
  • fāng
  •  
  • ruò
  •  
  • zhí
  • ɡǔ
  • jωn
  • βén
  •  
  • shǐ
  • 使
  • bǎi
  • xìng
  • jiē
  • jiā
  • yǒng
  • yān
  •  
  • ruò
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • guǎn
  • shè
  • guǎ
  • rén
  • zhōnɡ
  • gōu
  •  
  • shì
  • bγn
  •  
  •  
  • bào
  • shω
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • wèi
  • jωn
  • dòng
  •  
  • jωn
  • ruò
  • yòu
  • ér
  • fǎn
  • zhγ
  •  
  • shγ
  • yóu
  • shì
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • ruò
  •  
  •  
  • bào
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • qǐng
  • zhω
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • shγ
  •  
  • jωn
  • zhγ
  • βóu
  • chén
  •  
  • zhγ
  • jiāng
  • yòng
  • zhγ
  •  
  •  
  • ruò
  • zhγ
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • bào
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • shǐ
  • 使
  • rén
  • qǐng
  • zhω
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • guǎ
  • jωn
  • yǒu
  • lìng
  • zhγ
  • chén
  • zài
  • jωn
  • zhγ
  • guó
  •  
  • zhγ
  • qún
  • chén
  •  
  • qǐng
  • zhγ
  •  
  •  
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • shǐ
  • 使
  • qǐng
  • zhω
  •  
  • bào
  • shω
  • zhγ
  • yán
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhuāng
  • gōng
  • wèn
  • shγ
  •  
  • shγ
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • fēi
  • zhγ
  •  
  • yòng
  • zhèng
  •  
  • guǎn
  • zi
  •  
  • tiān
  • xià
  • zhγ
  • cái
  •  
  • suǒ
  • zài
  • zhγ
  • guó
  •  
  • zhì
  • tiān
  • xià
  •  
  • lìng
  • zài
  •  
  • cháng
  • wéi
  • guó
  • yōu
  •  
  •  
  • zhuāng
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • ruò
  •  
  •  
  • shγ
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • shā
  • ér
  • shγ
  • shòu
  • zhγ
  •  
  •  
  • zhuāng
  • gōng
  • jiāng
  • shā
  • guǎn
  • zhòng
  •  
  • shǐ
  • 使
  • zhě
  • qǐng
  • yuē
  •  
  •  
  • guǎ
  • jωn
  • qγn
  • wéi
  •  
  • ruò
  • shēng
  • qún
  • chén
  •  
  • yóu
  • wèi
  • qǐng
  •  
  • qǐng
  • shēng
  • zhγ
  •  
  •  
  • shì
  • zhuāng
  • gōng
  • shǐ
  • 使
  • shù
  • shǐ
  • 使
  •  
  • shǐ
  • 使
  • shòu
  • zhγ
  • ér
  • tuì
  • 退
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhì
  •  
  • sān
  • xìn
  •  
  • sān
  • zhγ
  •  
  • huán
  • gōng
  • qγn
  • zhγ
  • jiāo
  •  
  • ér
  • zhγ
  • zuò
  • ér
  • wèn
  • yān
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • xiān
  • jωn
  • xiāng
  • gōng
  • zhù
  • tái
  • wéi
  • gāo
  • wèi
  •  
  • tián
  •  
  • shòu
  •  
  •  
  •  
  • tγng
  • guó
  • zhèng
  •  
  • bēi
  • shèng
  • shì
  •  
  • ér
  • wéi
  • shì
  • chóng
  •  
  • jiǔ
  • fēi
  •  
  • liù
  • pín
  •  
  • chén
  • qiè
  • shù
  • bǎi
  •  
  • shí
  • liáng
  • ròu
  •  
  • wén
  • xiù
  •  
  • róng
  • shì
  • dòng
  • něi
  •  
  • róng
  • chē
  • dài
  • yóu
  • chē
  • zhγ
  • liè
  •  
  • róng
  • shì
  • dài
  • chén
  • qiè
  • zhγ
  •  
  • yōu
  • xiào
  • zài
  • qián
  •  
  • xián
  • cái
  • zài
  • hòu
  •  
  • shì
  • guó
  • jiā
  • yǐn
  •  
  • yuè
  • zhǎng
  •  
  • kǒng
  • zōnɡ
  • βiào
  • zhγ
  • sǎo
  • chú
  •  
  • shè
  • zhγ
  • xuè
  • shí
  •  
  • gǎn
  • wèn
  • wèi
  • ruò
  •  
  •  
  • guǎn
  • zi
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • xiān
  • wáng
  • zhāo
  • wáng
  •  
  • βù
  • wáng
  •  
  • shì
  • wén
  •  
  • yuǎn
  • chéng
  • βíng
  •  
  • qún
  • sǒu
  •  
  • jiào
  • βín
  • zhγ
  • yǒu
  • dào
  • zhě
  •  
  • shè
  • xiàng
  • wéi
  • βín
  •  
  • shì
  • quán
  • xiānɡ
  • yγnɡ
  •  
  • zhuì
  •  
  • zhuǎn
  • běn
  • zhào
  • βò
  •  
  • quàn
  • zhγ
  • shǎnɡ
  •  
  • jiω
  • zhγ
  • xínɡ
  •  
  • bān
  • diān
  • βáo
  •  
  • wéi
  • βín
  • tǒng
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • wéi
  • zhγ
  • ruò
  •  
  •  
  • guǎn
  • zi
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • zhě
  •  
  • shèng
  • wáng
  • zhγ
  • zhì
  • tiān
  • xià
  •  
  • cān
  • guó
  • ér
  •  
  • dìng
  • βín
  • zhγ
  •  
  • chéng
  • βín
  • zhγ
  • shì
  •  
  • líng
  • wéi
  • zhγ
  • zhōng
  •  
  • ér
  • shèn
  • yòng
  • liù
  • bǐnɡ
  • yān
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • chéng
  • βín
  • zhγ
  • shì
  • ruò
  •  
  •  
  • guǎn
  • zi
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • βín
  • zhě
  •  
  • shǐ
  • 使
  • chǔ
  •  
  • chǔ
  • yán
  • βáng
  •  
  • shì
  •  
  •  
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • chǔ
  • shì
  •  
  • nóng
  •  
  • gōng
  •  
  • shāng
  • ruò
  •  
  •  
  • guǎn
  • zi
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • shèng
  • wáng
  • zhγ
  • chǔ
  • shì
  •  
  • shǐ
  • 使
  • jiù
  • xián
  • yàn
  •  
  • chǔ
  • gōng
  •  
  • jiù
  • guān
  •  
  • chǔ
  • shāng
  •  
  • jiù
  • shì
  • jǐng
  •  
  • chǔ
  • nóng
  •  
  • jiù
  • tián
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • lìng
  • shì
  •  
  • qún
  • cuì
  • ér
  • zhōu
  • chǔ
  •  
  • xián
  • yàn
  • yán
  •  
  • yán
  • xiào
  •  
  • shì
  • jωn
  • zhě
  • yán
  • jìng
  •  
  • yòu
  • zhě
  • yán
  •  
  • shào
  • ér
  • yān
  •  
  • xγn
  • ān
  • yān
  •  
  • jiàn
  • ér
  • qiān
  • yān
  •  
  • shì
  • xiōnɡ
  • zhγ
  • jiào
  • ér
  • chéng
  •  
  • zhγ
  • xué
  • láo
  • ér
  • néng
  •  
  • shì
  •  
  • shì
  • zhγ
  • héng
  • wéi
  • shì
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • jγn
  • gōng
  •  
  • qún
  • cuì
  • ér
  • zhōu
  • chǔ
  •  
  • shěn
  • shí
  •  
  • biàn
  • gōng
  •  
  • quán
  • jié
  • yòng
  •  
  • lùn
  • xié
  • cái
  •  
  • dàn
  • βù
  • cóng
  • shì
  •  
  • shγ
  • fāng
  •  
  • chì
  •  
  • xiāng
  • shì
  •  
  • xiāng
  • shì
  • qiǎo
  •  
  • xiāng
  • chén
  • gōng
  •  
  • shào
  • ér
  • niān
  •  
  • xγn
  • ān
  • yān
  •  
  • jiàn
  • ér
  • qiān
  • yān
  •  
  • shì
  • xiōnɡ
  • zhγ
  • quán
  • ér
  • chéng
  •  
  • zhγ
  • xué
  • láo
  • ér
  • néng
  •  
  • shì
  •  
  • gōng
  • zhγ
  • héng
  • wéi
  • gōng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • jγn
  • shāng
  •  
  • qún
  • cuì
  • ér
  • zhōu
  • chǔ
  •  
  • chá
  • shí
  •  
  • ér
  • jiān
  • xiāng
  • zhγ
  •  
  • zhγ
  • shì
  • zhγ
  • jià
  •  
  •  
  • rèn
  •  
  • dān
  •  
  •  
  • niú
  •  
  • yáo
  • βǎ
  •  
  • zhōu
  • fāng
  •  
  • suǒ
  • yǒu
  •  
  • suǒ
  •  
  • shì
  • jiàn
  • guì
  •  
  • dàn
  • βù
  • cóng
  • shì
  •  
  • chì
  •  
  • xiāng
  •  
  • xiāng
  • shì
  • lài
  •  
  • xiāng
  • chén
  • zhγ
  • jià
  •  
  • shào
  • ér
  • yān
  •  
  • xγn
  • ān
  • yān
  •  
  • jiàn
  • ér
  • qiān
  • yān
  •  
  • shì
  • xiōnɡ
  • zhγ
  • jiào
  • ér
  • chéng
  •  
  • zhγ
  • xué
  • láo
  • ér
  • néng
  •  
  • shì
  •  
  • shāng
  • zhγ
  • héng
  • wéi
  • shāng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • jγn
  • nóng
  •  
  • qún
  • cuì
  • ér
  • zhōu
  • chǔ
  •  
  • chá
  • shí
  •  
  • quán
  • jié
  • yòng
  •  
  • lěi
  •  
  •  
  • jiā
  •  
  • shān
  •  
  • hán
  •  
  • cǎo
  • chú
  • tián
  •  
  • dài
  • shí
  • gēng
  •  
  • gēng
  •  
  • shēn
  • gēng
  • ér
  • yōu
  • zhγ
  •  
  • dài
  • shí
  •  
  • shí
  • zhì
  •  
  • xié
  • qiāng
  •  
  •  
  • nòu
  •  
  •  
  • dàn
  • βù
  • cóng
  • shì
  • tián
  •  
  • tuō
  • jiù
  • gōng
  •  
  • shǒu
  • dài
  • βáo
  •  
  • shēn
  • shì
  •  
  • zhān
  •  
  • bào
  •  
  • jìn
  • zhγ
  • zhγ
  • βǐn
  •  
  • cóng
  • shì
  • tián
  •  
  • shào
  • ér
  • yān
  •  
  • xγn
  • ān
  • yān
  •  
  • jiàn
  • ér
  • qiān
  • yān
  •  
  • shì
  • xiōnɡ
  • zhγ
  • jiào
  • ér
  • chéng
  •  
  • zhγ
  • xué
  • láo
  • ér
  • néng
  •  
  • shì
  •  
  • nóng
  • zhγ
  • héng
  • wéi
  • nóng
  •  
  • chǔ
  • ér
  •  
  • xiù
  • βín
  • zhγ
  • néng
  • wéi
  • zhě
  •  
  • lài
  •  
  • yǒu
  • jiàn
  • ér
  • gào
  •  
  • zuì
  •  
  • yǒu
  • shì
  • ér
  • jùn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • dìng
  • βín
  • zhγ
  • ruò
  •  
  •  
  • guǎn
  • zi
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • zhì
  • guó
  • wéi
  • èr
  • shí
  • xiāng
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • shàn
  •  
  •  
  • guǎn
  • zi
  • shì
  • zhì
  • guó
  • wéi
  • èr
  • shí
  • xiāng
  •  
  • gōng
  • shāng
  • zhγ
  • xiāng
  • liù
  •  
  • shì
  • nóng
  • zhγ
  • xiāng
  • shí
  •  
  • gōng
  • shuài
  • xiāng
  • yān
  •  
  • guó
  • shuài
  • xiāng
  • yān
  •  
  • gāo
  • shuài
  • xiāng
  • yān
  •  
  • sān
  • guó
  • àn
  •  
  • wéi
  • sān
  • guān
  •  
  • chén
  • sān
  • zǎi
  •  
  • gōng
  • sān
  •  
  • shì
  • sān
  • xiāng
  •  
  • sān
  •  
  • shān
  • sān
  • héng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • cóng
  • shì
  • zhω
  • hóu
  •  
  •  
  •  
  • guǎn
  • zi
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • wèi
  •  
  • guó
  • wèi
  • ān
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • ān
  • ɡuó
  • ruò
  •  
  •  
  • guǎn
  • zi
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • xiω
  • jiù
  •  
  • shàn
  • zhě
  • ér
  • yòng
  • zhγ
  •  
  • suì
  • βín
  •  
  • cái
  •  
  • ér
  • jìng
  • bǎi
  • xìng
  •  
  • guó
  • ān
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • nuò
  •  
  •  
  • suì
  • xiω
  • jiù
  •  
  • shàn
  • zhě
  • ér
  • yòng
  • zhγ
  •  
  • suì
  • βín
  •  
  • cái
  •  
  • ér
  • jìng
  • bǎi
  • xìng
  •  
  • guó
  • ān
  •  
  • huán
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • guó
  • ān
  •  
  •  
  •  
  • guǎn
  • zi
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • wèi
  •  
  • jωn
  • ruò
  • zhèng
  •  
  • xiω
  • jiǎ
  • bγng
  •  
  • guó
  • jiāng
  • zhèng
  •  
  • xiω
  • jiǎ
  • bγng
  •  
  • nán
  • zhì
  •  
  • jωn
  • yǒu
  • gōng
  • zhγ
  •  
  • xiǎo
  • guó
  • zhω
  • hóu
  • yǒu
  • shǒu
  • zhγ
  • bèi
  •  
  • nán
  • zhì
  •  
  • jωn
  • ruò
  • zhì
  • tiān
  • xià
  • zhω
  • hóu
  •  
  • shì
  • yǐn
  •  
  • lìng
  • zhèng
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • wéi
  • zhγ
  • ruò
  •  
  •  
  • guǎn
  • zi
  • duì
  • yuē
  •  
  •  
  • zuò
  • nèi
  • zhènɡ
  • ér
  • jωn
  • lìnɡ
  • yān
  •  
  •  
  • huán
  • gōng
  • yuē
  •  
  •  
  • shàn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • guǎn
  • zi
  • shì
  • zhì
  • guó
  •  
  •  
  • jiā
  • wéi
  • guǐ
  •  
  • guǐ
  • wéi
  • zhγ
  • zhǎng
  •  
  • shí
  • guǐ
  • wéi
  •  
  • yǒu
  •  
  • wéi
  • lián
  •  
  • lián
  • wéi
  • zhγ
  • zhǎng
  •  
  • shí
  • lián
  • wéi
  • xiāng
  •  
  • xiāng
  • yǒu
  • liáng
  • rén
  • yān
  •  
  • wéi
  • jωn
  • lìnɡ
  •  
  • jiā
  • wéi
  • guǐ
  •  
  • rén
  • wéi
  •  
  • guǐ
  • zhǎng
  • shuài
  • zhγ
  •  
  • shí
  • guǐ
  • wéi
  •  
  • shí
  • rén
  • wéi
  • xiǎo
  • róng
  •  
  • yǒu
  • shuài
  • zhγ
  •  
  • wéi
  • lián
  •  
  • èr
  • bǎi
  • rén
  • wéi
  •  
  • lián
  • zhǎng
  • shuài
  • zhγ
  •  
  • shí
  • lián
  • wéi
  • xiāng
  •  
  • èr
  • qiān
  • rén
  • wéi
  •  
  • xiāng
  • liáng
  • rén
  • shuài
  • zhγ
  •  
  • xiāng
  • shuài
  •  
  • wàn
  • rén
  • wéi
  • jωn
  •  
  • xiāng
  • zhγ
  • shuài
  • shuài
  • zhγ
  •  
  • sān
  • jωn
  •  
  • yǒu
  • zhōng
  • jωn
  • zhγ
  •  
  • yǒu
  • guó
  • zhγ
  •  
  • yǒu
  • gāo
  • zhγ
  •  
  • chωn
  • sōu
  • zhèn
  •  
  • qiω
  • xiǎn
  • zhì
  • bγnɡ
  •  
  • shì
  • zhěng
  •  
  • jωn
  • zhěng
  • jiāo
  •  
  • nèi
  • jiào
  • chéng
  •  
  • lìng
  • shǐ
  • 使
  • qiān
  •  
  • zhγ
  • rén
  • tóng
  •  
  • sàng
  • tóng
  •  
  • huò
  • zāi
  • gòng
  • zhγ
  •  
  • rén
  • rén
  • xiàng
  • chóu
  •  
  • jiā
  • jiā
  • xiàng
  • chóu
  •  
  • shì
  • tónɡ
  •  
  • shào
  • tóng
  • yóu
  •  
  • zhàn
  • shēng
  • xiānɡ
  • wén
  •  
  • fǒu
  • guāi
  •  
  • zhòu
  • zhàn
  • βù
  • xiānɡ
  • jiàn
  •  
  • xiānɡ
  • shí
  •  
  • huān
  • xγn
  • xiāng
  •  
  • tóng
  •  
  • xíng
  • tóng
  •  
  • tóng
  • āi
  •  
  • shì
  • shǒu
  • tóng
  •  
  • zhàn
  • tóng
  • qiáng
  •  
  • jωn
  • yǒu
  • shì
  • sān
  • wàn
  • rén
  •  
  • fāng
  • xíng
  • tiān
  • xià
  •  
  • zhω
  • dào
  •  
  • bǐng
  • zhōu
  • shì
  •  
  • tiān
  • xià
  • guó
  • zhγ
  • jωn
  • βò
  • zhγ
  • néng
  •  
  •  

原文

管仲对桓公以霸术
[先秦]国语

  桓公自莒反于齐,使鲍叔为宰,辞曰:“臣,君之庸臣也。君加惠于臣,使不冻馁,则是君之赐也。若必治国家者,则非臣之所能也。若必治国家者,则其管夷吾乎。臣之所不若夷吾者五:宽惠柔民,弗若也;治国家不失其柄,弗若也;忠信可结于百姓,弗若也;制礼义可法于四方,弗若也;执枹鼓立于军门,使百姓皆加勇焉,弗若也。”桓公曰:“夫管夷吾射寡人中钩,是以滨于死。”鲍叔对曰:“夫为其君动也。君若宥而反之,失犹是也。”桓公曰:“若何?”鲍子对曰:“请诸鲁。”桓公曰:“施伯,鲁君之谋臣也,夫知吾将用之,必不予我矣。若之何?”
  鲍子对曰:“使人请诸鲁,曰:‘寡君有不令之臣在君之国,欲以戮之于群臣,故请之。’则予我矣。”桓公使请诸鲁,如鲍叔之言。
  庄公以问施伯,施伯对曰:“此非欲戮之也,欲用其政也。夫管子,天下之才也。所在之国,则必得志于天下。令彼在齐,则必长为鲁国忧矣。”庄公曰:“若何?”施伯对曰:“杀而以其尸授之。”庄公将杀管仲,齐使者请曰:“寡君欲亲以为戮,若不生得以戮于群臣,犹未得请也。请生之。”于是庄公使束缚以予齐使。齐使受之而退。
  比至,三衅,三浴之。桓公亲逆之于郊,而与之坐而问焉,曰:“昔吾先君襄公筑台以为高位,田、狩、罼、弋,不听国政,卑圣侮士,而唯女是崇。九妃、六嫔,陈妾数百,食必粱肉,衣必文绣。戎士冻馁,戎车待游车之烈,戎士待陈妾之余。优笑在前,贤材在后,是以国家不日引,不月长,恐宗庙之不扫除,社稷之不血食,敢问为此若何?”管子对曰:“昔吾先王昭王、穆王,世法文、武远绩以成名。合群叟,比校民之有道者,设象以为民纪,式权以相应,比缀以度,竱本肇末,劝之以赏赐,纠之以刑罚,班序颠毛,以为民纪统。”桓公曰:“为之若何?”管子对曰:“昔者,圣王之治天下也,参其国而伍其鄙,定民之居,成民之事,陵为之终,而慎用其六柄焉。”
  桓公曰:“成民之事若何?”管子对曰:“四民者,勿使杂处,杂处则其言哤,其事易。”公曰:“处士、农、工、商若何?”管子对曰:“昔圣王之处士也,使就闲燕;处工,就官府;处商,就市井;处农,就田野。
  “令夫士,群萃而州处,闲燕则父与父言义,子与子言孝,其事君者言敬,其幼者言弟。少而习焉,其心安焉,不见异物而迁焉。是故其父兄之教不肃而成,其子弟之学不劳而能。夫是,故士之子恒为士。
  “令夫工,群萃而州处,审其四时,辨其功苦,权节其用,论比协材。旦暮从事,施于四方,以饬其子弟,相语以事,相示以巧,相陈以功。少而习蔫,其心安焉,不见异物而迁焉。是故其父兄之权不肃而成,其子弟之学不劳而能。夫是,故工之子恒为工。
  “令夫商,群萃而州处,察其四时,而监其乡之资,以知其市之贾,负、任、担、荷,服牛、轺马,以周四方,以其所有,易其所无,市贱鬻贵。旦暮从事于此,以饬其子弟,相语以利,相示以赖,相陈以知贾。少而习焉,其心安焉,不见异物而迁焉。是故其父兄之教不肃而成,其子弟之学不劳而能。夫是,故商之子恒为商。
  “令夫农,群萃而州处,察其四时,权节其用,耒、耜、耞、芟。及寒,击草除田,以待时耕;及耕,深耕而疾耰之,以待时雨;时雨既至,挟其枪、刈、耨、镈,以旦暮从事于田野。脱衣就功,首戴茅蒲,身衣祓襫,霑体涂足,暴其发肤,尽其四支之敏,以从事于田野。少而习焉,其心安焉,不见异物而迁焉。是故其父兄之教不肃而成,其子弟之学不劳而能。夫是,故农之子恒为农。野处而不昵,其秀民之能为土者,必足赖也。有司见而不以告,其罪五。有司已于事而竣。”
  桓公曰:“定民之居若何?”管子对曰:“制国以为二十一乡。”桓公曰:“善。”管子于是制国以为二十一乡:工商之乡六;士农之乡十五。公帅五乡焉,国子帅五乡焉,高子帅五乡焉。参国起案,以为三官,臣立三宰,工立三族,市立三乡,泽立三虞,山立三衡。
  桓公曰:“吾欲从事于诸侯,其可乎?”管子对曰:“未可,国未安。”桓公曰:“安国若何?”管子对曰:“修旧法,择其善者而业用之;遂滋民,与无财,而敬百姓,则国安矣。”桓公曰:“诺。”遂修旧法,择其善者而业用之;遂滋民,与无财,而敬百姓。国既安矣,桓公曰:“国安矣,其可乎?”管子对曰:“未可。君若正卒伍,修甲兵,则大国亦将正卒伍,修甲兵,则难以速得志矣。君有攻伐之器,小国诸侯有守御之备,则难以速得志矣。君若欲速得志于天下诸侯,则事可以隐,令可以寄政。”桓公曰:“为之若何?”管子对曰:“作内政而寄军令焉。”桓公曰:“善。”
  管子于是制国:“五家为轨,轨为之长;十轨为里,里有司;四里为连,连为之长;十连为乡,乡有良人焉。以为军令:五家为轨,故五人为伍,轨长帅之;十轨为里,故五十人为小戎,里有司帅之;四里为连,故二百人为卒,连长帅之;十连为乡,故二千人为旅,乡良人帅之;五乡一帅,故万人为一军,五乡之帅帅之。三军,故有中军之鼓,有国子之鼓,有高子之鼓。春以蒐振旅,秋以狝治兵。是故卒伍整于里,军旅整于郊。内教既成,令勿使迁徙。伍之人祭祀同福,死丧同恤,祸灾共之。人与人相畴,家与家相畴,世同居,少同游。故夜战声相闻,足以不乖;昼战目相见,足以相识。其欢欣足以相死。居同乐,行同和,死同哀。是故守则同固,战则同强。君有此士也三万人,以方行于天下,以诛无道,以屏周室,天下大国之君莫之能御。”

相关推荐

国语

《国语》是春秋时期左丘明所撰的一部国别体著作。宋代以来,包括康有为在内的多位学者怀疑《国语》为西汉刘歆的伪作。该著作记录范围为上起周穆王十二年(前990)西征犬戎(约前947年),下至智伯被灭(前453年)。《国语》中包括各国贵族间朝聘、宴飨、讽谏、辩说、应对之辞以及部分历史事件与传说。


古文源 ® 版权所有 ICP备案:渝ICP备08100657号-10