古文源
今天是:日 生肖
  
首页孟子见梁惠王上第七章·齐桓晋文之事可得闻乎拼音版

孟子见梁惠王上第七章·齐桓晋文之事可得闻乎拼音版

本页最后校对时间:2025/7/24 10:33:01

全文注音

  • mèng
  • jiàn
  • liáng
  • huì
  • wáng
  • shàng
  • zhāng
  •  
  • xiān
  • qín
  •  
  • mèng
  •  
  •  
  •  
  •  
  • xuān
  • wγng
  • wèn
  • yuē
  •  
  •  
  • huγn
  • jìn
  • wén
  • zhī
  • shì
  • βé
  • wén
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • mèng
  • βuì
  • yuē
  •  
  •  
  • zhòng
  • zhī
  • βào
  • huγn
  • wén
  • zhī
  • shì
  • zhě
  •  
  • shì
  • hòu
  • shì
  • chuγn
  • yān
  •  
  • chén
  • wèi
  • zhī
  • wén
  •  
  •  
  • wàng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • βé
  •  
  • wàng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • bǎo
  • mín
  • ér
  • wàng
  •  
  • zhī
  • néng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • ruò
  • guǎ
  • rén
  • zhě
  •  
  • bǎo
  • mín
  • zāi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • yóu
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • chén
  • wén
  • zhī
  • yuē
  •  
  • wγng
  • zuò
  • tγng
  • shàng
  •  
  • yǒu
  • qiān
  • niú
  • ér
  • guò
  • tγng
  • xià
  • zhě
  •  
  • wγng
  • jiàn
  • zhī
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • niú
  • zhī
  •  
  •  
  • βuì
  • yuē
  •  
  •  
  • jiāng
  • xìn
  • zhōng
  •  
  •  
  • wγng
  • yuē
  •  
  •  
  • shě
  • zhī
  •  
  • rěn
  •  
  • ruò
  • zuì
  • ér
  • jiù
  • βì
  •  
  •  
  • βuì
  • yuē
  •  
  •  
  • rγn
  • fèi
  • xìn
  • zhōng
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • fèi
  •  
  • yγng
  • zhī
  •  
  •  
  • shí
  • yǒu
  • zhω
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • yǒu
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • shì
  • xīn
  • wàng
  •  
  • bǎi
  • xìng
  • jiē
  • wγng
  • wéi
  • ài
  •  
  • chén
  • zhī
  • wγng
  • zhī
  • rěn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wγng
  • yuē
  •  
  •  
  • rγn
  •  
  • chéng
  • yǒu
  • bǎi
  • xìng
  • zhě
  •  
  • guó
  • suī
  • biǎn
  • xiǎo
  •  
  • ài
  • niú
  •  
  • rěn
  •  
  • ruò
  • zuì
  • ér
  • jiù
  • βì
  •  
  • yγng
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • wγng
  • bǎi
  • xìng
  • zhī
  • wγng
  • wéi
  • ài
  •  
  • xiǎo
  • βà
  •  
  • zhī
  • zhī
  •  
  • wγng
  • ruò
  • yǐn
  • zuì
  • ér
  • jiù
  • βì
  •  
  • niú
  • yγng
  • yān
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wγng
  • xiào
  • yuē
  •  
  •  
  • shì
  • chéng
  • xīn
  • zāi
  •  
  • fēi
  • ài
  • cγi
  •  
  • ér
  • zhī
  • yγng
  •  
  • bǎi
  • xìng
  • zhī
  • wèi
  • ài
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • shāng
  •  
  • shì
  • nǎi
  • rén
  • shù
  •  
  • jiàn
  • niú
  • wèi
  • jiàn
  • yγng
  •  
  • jωn
  • zhī
  • qín
  • shòu
  •  
  • jiàn
  • shēng
  •  
  • rěn
  • jiàn
  •  
  • wén
  • shēng
  •  
  • rěn
  • shí
  • ròu
  •  
  • shì
  • jωn
  • yuǎn
  • pγo
  • chú
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wγng
  • yuè
  • yuē
  •  
  •  
  •  
  • shī
  •  
  • yún
  •  
  •  
  • rén
  • yǒu
  • xīn
  •  
  • cǔn
  • βuó
  • zhī
  •  
  •  
  • zhī
  • wèi
  •  
  • nǎi
  • xíng
  • zhī
  •  
  • fǎn
  • ér
  • qiú
  • zhī
  •  
  • βé
  • xīn
  •  
  • yγn
  • zhī
  •  
  • xīn
  • yǒu
  • yān
  •  
  • xīn
  • zhī
  • suǒ
  • wàng
  • zhě
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • yǒu
  • wγng
  • zhě
  • yuē
  •  
  •  
  • bǎi
  • jωn
  •  
  •  
  • ér
  •  
  •  
  • míng
  • chγ
  • qiω
  • hγo
  • zhī
  •  
  •  
  • ér
  • jiàn
  • xīn
  •  
  • wγng
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • fǒu
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • jīn
  • ēn
  • qín
  • shòu
  •  
  • ér
  • gōng
  • zhì
  • bǎi
  • xìng
  • zhě
  •  
  • βú
  •  
  • rγn
  • zhī
  •  
  • wèi
  • yòng
  • yān
  •  
  • xīn
  • zhī
  • jiàn
  •  
  • wèi
  • yòng
  • míng
  • yān
  •  
  • bǎi
  • xìng
  • zhī
  • jiàn
  • bǎo
  •  
  • wèi
  • yòng
  • ēn
  • yān
  •  
  • wγng
  • zhī
  • wàng
  •  
  • wéi
  •  
  • fēi
  • néng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • wéi
  • zhě
  • néng
  • zhě
  • zhī
  • xíng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • xié
  • tài
  • shān
  • chāo
  • běi
  • hǎi
  •  
  • rén
  • yuē
  •  
  • néng
  •  
  •  
  • shì
  • chéng
  • néng
  •  
  • wèi
  • zhǎng
  • zhě
  • zhé
  • zhī
  •  
  • rén
  • yuē
  •  
  • néng
  •  
  •  
  • shì
  • wéi
  •  
  • fēi
  • néng
  •  
  • wγng
  • zhī
  • wàng
  •  
  • fēi
  • xié
  • tài
  • shān
  • chāo
  • běi
  • hǎi
  • zhī
  • lèi
  •  
  • wγng
  • zhī
  • wàng
  •  
  • shì
  • zhé
  • qzhī
  • zhī
  • lèi
  •  
  • lǎo
  • lǎo
  •  
  • rén
  • zhī
  • lǎo
  •  
  • yòu
  • yòu
  •  
  • rén
  • zhī
  • yòu
  •  
  • tiān
  • xià
  • yùn
  • zhǎng
  •  
  •  
  • shī
  •  
  • yún
  •  
  •  
  • xíng
  • guǎ
  •  
  • zhì
  • xiōng
  • βì
  •  
  • jiā
  • bāng
  •  
  •  
  • yγn
  • xīn
  • jiā
  • zhω
  • ér
  •  
  • tuī
  • ēn
  • bǎo
  • hǎi
  •  
  • tuī
  • ēn
  • bǎo
  •  
  • zhī
  • rén
  • suǒ
  • βà
  • guò
  • rén
  • zhě
  • yān
  •  
  • shàn
  • tuī
  • suǒ
  • wéi
  • ér
  •  
  • jīn
  • ēn
  • qín
  • shòu
  •  
  • ér
  • gōng
  • zhì
  • bǎi
  • xìng
  • zhě
  •  
  • βú
  •  
  • quγn
  •  
  • rγn
  • hòu
  • zhī
  • qīng
  • zhòng
  •  
  • βuó
  •  
  • rγn
  • hòu
  • zhī
  • chγng
  • βuǎn
  •  
  • jiē
  • rγn
  •  
  • xīn
  • wéi
  • shèn
  •  
  • wγng
  • qǐng
  • βuó
  • zhī
  •  
  • wγng
  • xīng
  • jiǎ
  • bīng
  •  
  • wēi
  • shì
  • chén
  •  
  • gòu
  • yuàn
  • zhω
  • hóu
  •  
  • rγn
  • hòu
  • kuài
  • xīn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wγng
  • yuē
  •  
  •  
  • fǒu
  •  
  • kuài
  • shì
  •  
  • jiāng
  • qiú
  • suǒ
  • βà
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • wγng
  • zhī
  • suǒ
  • βà
  • βé
  • wén
  •  
  •  
  • wγng
  • xiào
  • ér
  • yγn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • wèi
  • féi
  • gān
  • kǒu
  •  
  • qīng
  • nuǎn
  •  
  • wèi
  • cǎi
  • shì
  •  
  • shēng
  • yīn
  • tīng
  • ěr
  •  
  • piγn
  • 便
  • shǐ
  • 使
  • líng
  • qiγn
  •  
  • wγng
  • zhī
  • zhω
  • chén
  • jiē
  • gōng
  • zhī
  •  
  • ér
  • wγng
  • wèi
  • shì
  • zāi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • fǒu
  •  
  • wèi
  • shì
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • rγn
  • wγng
  • zhī
  • suǒ
  • βà
  • zhī
  •  
  • βì
  •  
  • chγo
  • qín
  • chǔ
  •  
  • zhōng
  • guó
  • ér
  •  
  • ruò
  • suǒ
  • wéi
  • qiú
  • ruò
  • suǒ
  •  
  • yóu
  • yuγn
  • ér
  • qiú
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wγng
  • yuē
  •  
  •  
  • ruò
  • shì
  • shèn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • βài
  • yòu
  • shèn
  • yān
  •  
  • yuγn
  • qiú
  •  
  • suī
  • βé
  •  
  • hòu
  • zāi
  •  
  • ruò
  • suǒ
  • wéi
  •  
  • qiú
  • ruò
  • suǒ
  •  
  • jìn
  • xīn
  • ér
  • wéi
  • zhī
  •  
  • hòu
  • yǒu
  • zāi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • βé
  • wén
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • zōu
  • rén
  • chǔ
  • rén
  • zhàn
  •  
  • wγng
  • wéi
  • shú
  • shèng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • chǔ
  • rén
  • shèng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • rγn
  • xiǎo
  • βí
  • βà
  •  
  • guǎ
  • βí
  • zhòng
  •  
  • ruò
  • βí
  • qiγng
  •  
  • hǎi
  • nèi
  • zhī
  • βì
  • fāng
  • qiān
  • zhě
  • jiǔ
  •  
  • yǒu
  •  
  •  
  • zōu
  • βí
  • chǔ
  • zāi
  •  
  • gài
  • fǎn
  • běn
  •  
  • jīn
  • wγng
  • zhèng
  • shī
  • rén
  •  
  • shǐ
  • 使
  • tiān
  • xià
  • shì
  • zhě
  • jiē
  • wγng
  • zhī
  • chγo
  •  
  • gēng
  • zhě
  • jiē
  • gēng
  • wγng
  • zhī
  •  
  • shāng
  • jiē
  • cγng
  • wγng
  • zhī
  • shì
  •  
  • xíng
  • jiē
  • chω
  • wγng
  • zhī
  •  
  • tiān
  • xià
  • zhī
  • jωn
  • zhě
  • jiē
  • wγng
  •  
  • ruò
  • shì
  •  
  • shú
  • néng
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wγng
  • yuē
  •  
  •  
  • hωn
  •  
  • néng
  • jìn
  • shì
  •  
  • yuàn
  • zhì
  •  
  • míng
  • jiào
  •  
  • suī
  • mǐn
  •  
  • qǐng
  • chγng
  • shì
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • héng
  • chǎn
  • ér
  • yǒu
  • héng
  • xīn
  • zhě
  •  
  • wéi
  • shì
  • wéi
  • néng
  •  
  • ruò
  • mín
  •  
  • héng
  • chǎn
  •  
  • yīn
  • héng
  • xīn
  •  
  • gǒu
  • héng
  • xīn
  •  
  • fàng
  •  
  • xié
  • chǐ
  •  
  • wéi
  •  
  • xiàn
  • zuì
  •  
  • rγn
  • hòu
  • cóng
  • ér
  • xíng
  • zhī
  •  
  • shì
  • wǎng
  • mín
  •  
  • yān
  • yǒu
  • rén
  • rén
  • zài
  • wèi
  •  
  • wǎng
  • mín
  • ér
  • wéi
  •  
  • shì
  • míng
  • jωn
  • zhì
  • mín
  • zhī
  • chǎn
  •  
  • shǐ
  • 使
  • yǎng
  • shì
  •  
  •  
  • suì
  • zhōng
  • shēn
  • bǎo
  •  
  • xiōng
  • niγn
  • miǎn
  • wγng
  •  
  • rγn
  • hòu
  • ér
  • zhī
  • shàn
  •  
  • mín
  • zhī
  • cóng
  • zhī
  • qīng
  •  
  • jīn
  • zhì
  • mín
  • zhī
  • chǎn
  •  
  • yǎng
  • shì
  •  
  •  
  • suì
  • zhōng
  • shēn
  •  
  • xiōng
  • niγn
  • miǎn
  • wγng
  •  
  • wéi
  • jiù
  • ér
  • kǒng
  • shàn
  •  
  • xiγ
  • zhì
  • zāi
  •  
  • wγng
  • xíng
  • zhī
  •  
  • fǎn
  • běn
  •  
  • zhī
  • zhγi
  •  
  • shù
  • zhī
  • sāng
  •  
  • shí
  • zhě
  •  
  • tún
  • gǒu
  • zhì
  • zhī
  • chù
  •  
  • shī
  • shí
  •  
  • shí
  • zhě
  • shí
  • ròu
  •  
  • bǎi
  • zhī
  • tiγn
  •  
  • βuó
  • shí
  •  
  • kǒu
  • zhī
  • jiā
  •  
  • jǐn
  • xiγng
  • zhī
  • jiào
  •  
  • shēn
  • zhī
  • xiào
  • zhī
  •  
  • bān
  • bγi
  • zhě
  • βài
  • βào
  •  
  • lǎo
  • zhě
  • shí
  • ròu
  •  
  • mín
  • hγn
  •  
  • rγn
  • ér
  • wàng
  • zhě
  •  
  • wèi
  • zhī
  • yǒu
  •  
  •  

原文

孟子见梁惠王上第七章·齐桓晋文之事可得闻乎
[先秦]孟子

  齐宣王问曰:“齐桓晋文之事可得闻乎?”
  孟子对曰:“仲尼之徒无道桓文之事者,是以后世无传焉。臣未之闻也。无以,则王乎?”
  曰:“德何如,则可以王矣?”
  曰:“保民而王,莫之能御也。”
  曰:“若寡人者,可以保民乎哉?”
  曰:“可。”
  曰:“何由知吾可也?”
  曰:“臣闻之胡龁曰,王坐于堂上,有牵牛而过堂下者,王见之,曰:‘牛何之?’对曰:‘将以衅钟。’王曰:‘舍之!吾不忍其觳觫,若无罪而就死地。’对曰:‘然则废衅钟与?’曰:‘何可废也?以羊易之!’不识有诸?”
  曰:“有之。”
  曰:“是心足以王矣。百姓皆以王为爱也,臣固知王之不忍也。”
  王曰:“然。诚有百姓者。齐国虽褊小,吾何爱一牛?即不忍其觳觫,若无罪而就死地,故以羊易之也。”
  曰:“王无异于百姓之以王为爱也。以小易大,彼恶知之?王若隐其无罪而就死地,则牛羊何择焉?”
  王笑曰:“是诚何心哉?我非爱其财。而易之以羊也,宜乎百姓之谓我爱也。”
  曰:“无伤也,是乃仁术也,见牛未见羊也。君子之于禽兽也,见其生,不忍见其死;闻其声,不忍食其肉。是以君子远庖厨也。”
  王说曰:“《诗》云:‘他人有心,予忖度之。’夫子之谓也。夫我乃行之,反而求之,不得吾心。夫子言之,于我心有戚戚焉。此心之所以合于王者,何也?”
  曰:“有复于王者曰:‘吾力足以举百钧’,而不足以举一羽;‘明足以察秋毫之末’,而不见舆薪,则王许之乎?”
  曰:“否。”
  “今恩足以及禽兽,而功不至于百姓者,独何与?然则一羽之不举,为不用力焉;舆薪之不见,为不用明焉,百姓之不见保,为不用恩焉。故王之不王,不为也,非不能也。”
  曰:“不为者与不能者之形何以异?”
  曰:“挟太山以超北海,语人曰‘我不能’,是诚不能也。为长者折枝,语人曰‘我不能’,是不为也,非不能也。故王之不王,非挟太山以超北海之类也;王之不王,是折枝之类也。老吾老,以及人之老;幼吾幼,以及人之幼。天下可运于掌。《诗》云:‘刑于寡妻,至于兄弟,以御于家邦。’言举斯心加诸彼而已。故推恩足以保四海,不推恩无以保妻子。古之人所以大过人者无他焉,善推其所为而已矣。今恩足以及禽兽,而功不至于百姓者,独何与?权,然后知轻重;度,然后知长短。物皆然,心为甚。王请度之!抑王兴甲兵,危士臣,构怨于诸侯,然后快于心与?”
  王曰:“否。吾何快于是?将以求吾所大欲也。”
  曰:“王之所大欲可得闻与?”王笑而不言。
  曰:“为肥甘不足于口与?轻暖不足于体与?抑为采色不足视于目与?声音不足听于耳与?便嬖不足使令于前与?王之诸臣皆足以供之,而王岂为是哉?”
  曰:“否。吾不为是也。”
  曰:“然则王之所大欲可知已。欲辟土地,朝秦楚,莅中国而抚四夷也。以若所为求若所欲,犹缘木而求鱼也。”
  王曰:“若是其甚与?”
  曰:“殆有甚焉。缘木求鱼,虽不得鱼,无后灾。以若所为,求若所欲,尽心力而为之,后必有灾。”
  曰:“可得闻与?”
  曰:“邹人与楚人战,则王以为孰胜?”
  曰:“楚人胜。”
  曰:“然则小固不可以敌大,寡固不可以敌众,弱固不可以敌强。海内之地方千里者九,齐集有其一。以一服八,何以异于邹敌楚哉?盖亦反其本矣。今王发政施仁,使天下仕者皆欲立于王之朝,耕者皆欲耕于王之野,商贾皆欲藏于王之市,行旅皆欲出于王之涂,天下之欲疾其君者皆欲赴愬于王。其若是,孰能御之?”
  王曰:“吾惛,不能进于是矣。愿夫子辅吾志,明以教我。我虽不敏,请尝试之。”
  曰:“无恒产而有恒心者,惟士为能。若民,则无恒产,因无恒心。苟无恒心,放辟,邪侈,无不为已。及陷于罪,然后从而刑之,是罔民也。焉有仁人在位,罔民而可为也?是故明君制民之产,必使仰足以事父母,俯足以畜妻子,乐岁终身饱,凶年免于死亡。然后驱而之善,故民之从之也轻。今也制民之产,仰不足以事父母,俯不足以畜妻子,乐岁终身苦,凶年不免于死亡。此惟救死而恐不赡,奚暇治礼义哉?王欲行之,则盍反其本矣。五亩之宅,树之以桑,五十者可以衣帛矣;鸡豚狗彘之畜,无失其时,七十者可以食肉矣;百亩之田,勿夺其时,八口之家可以无饥矣;谨庠序之教,申之以孝悌之义,颁白者不负戴于道路矣。老者衣帛食肉,黎民不饥不寒,然而不王者,未之有也。”  

注释

①齐宣王:战国时齐国国王田辟疆,前319年—前301年在位。

②齐桓、晋文:齐桓公,春秋时齐国国君姜小白,前685年—前643年在位,春秋时第一个霸主。晋文公,春秋时晋国国君姬重耳,前636年—前628年在位,春秋五霸之一。

③衅钟:古代一种祭祀仪式。新钟铸成后,杀牲取血,涂在钟的缝隙处。

④觳觫(hú sù):因恐惧而发抖的样子。

⑤说:同“悦”。

⑥以上两句出自《诗经·小雅·巧言》。

⑦以上三句出自《诗经·大雅·思齐》。刑:同“型”,示范。寡妻:嫡妻,正妻。家邦:大夫的封邑,诸侯的封国。

⑧盍(hé):何不。


相关推荐

孟子

《孟子》,被南宋朱熹列为“四书”(另外三本为《大学》《中庸》《论语》)。战国中期孟子及其弟子万章、公孙丑等著。最早见于赵岐《孟子题辞》:“此书,孟子之所作也,故总谓之《孟子》”。

《汉书·艺文志》著录《孟子》十一篇,现存七篇十四卷。总字数三万五千余字,286章。相传另有《孟子外书》四篇,已佚(今本《孟子外书》系明姚士粦伪作)。书中记载有孟子及其弟子的政治、教育、哲学、伦理等思想观点和政治活动。古代考试主要考《四书》《五经》。



古文源 ® 版权所有 ICP备案:渝ICP备08100657号-10