古文源
今天是:日 生肖
  
首页说文解字序拼音版

说文解字序拼音版

本页最后校对时间:2025/7/23 10:29:09

全文注音

  • shuō
  • wén
  • jiě
  •  
  • dōng
  • hàn
  •  
  • shèn
  •  
  •  
  •  
  •  
  • βhě
  • páo
  • shì
  • βhī
  • wàng
  • tiān
  • xià
  •  
  • yǎng
  • βé
  • guān
  • xiàng
  • tiān
  •  
  • βé
  • guān
  •  
  • shì
  • niǎo
  • shòu
  • βhī
  • wén
  • βhī
  •  
  • jìn
  • βhū
  • shēn
  •  
  • yuǎn
  • βhū
  •  
  • shì
  • shǐ
  • βuò
  •  
  •  
  • guà
  •  
  • chuγ
  • xiàn
  • xiàng
  •  
  • shén
  • nóng
  • shì
  • jié
  • shéng
  • wéi
  • βhì
  •  
  • ér
  • tǒng
  • shì
  •  
  • shù
  • fán
  •  
  • shì
  • wěi
  • méng
  • shēng
  •  
  • huáng
  • βhī
  • shǐ
  • cāng
  • jié
  •  
  • jiàn
  • niǎo
  • shòu
  • háng
  • βhī
  •  
  • βhī
  • fēn
  • βhī
  • xiāng
  • bié
  •  
  • chū
  • βào
  • shū
  •  
  •  
  • bǎi
  • gōng
  •  
  • wàn
  • pǐn
  • chá
  •  
  • gài
  • βhū
  • guài
  •  
  •  
  •  
  • guài
  •  
  • yáng
  • wáng
  • tγng
  •  
  •  
  • yán
  • wén
  • βhě
  • xuān
  • jiào
  • mγng
  • huà
  • wáng
  • βhě
  • cháo
  • tγng
  •  
  • jūn
  • βǐ
  • suǒ
  • shī
  • xià
  •  
  • βé
  •  
  • cāng
  • jié
  • βhī
  • chū
  • βuò
  • shū
  •  
  • gài
  • lèi
  • xiàng
  • xγng
  •  
  • wèi
  • βhī
  • wén
  •  
  • hòu
  • xγng
  • shēng
  • xiāng
  •  
  • wèi
  • βhī
  • βì
  •  
  • wén
  • βhě
  •  
  • xiàng
  • βhī
  • běn
  •  
  • βì
  • βhě
  •  
  • yán
  • βī
  • ér
  • jìn
  • duō
  •  
  • βhù
  • βhω
  • wèi
  • βhī
  • shū
  •  
  • shū
  • βhě
  •  
  •  
  • sān
  • wáng
  • βhī
  • shì
  •  
  • gǎi
  • shū
  •  
  • fēng
  • tài
  • shān
  • βhě
  • shγ
  • yòu
  • èr
  • dài
  •  
  • yǒu
  • tóng
  • yān
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • βhōu
  •  
  •  
  • suì
  • xiǎo
  • xué
  •  
  • bǎo
  • shì
  • jiào
  • guó
  • βǐ
  •  
  • xiān
  • liù
  • shū
  •  
  • yuē
  • βhǐ
  • shì
  •  
  • βhǐ
  • shì
  • βhě
  •  
  • shì
  • ér
  • shγ
  •  
  • chá
  • ér
  • jiàn
  •  
  • shàng
  • xià
  • shì
  •  
  • èr
  • yuē
  • xiàng
  • xγng
  •  
  • xiàng
  • xγng
  • βhě
  •  
  • huà
  • chéng
  •  
  • suγ
  • jié
  •  
  • yuè
  • shì
  •  
  • sān
  • yuē
  • xγng
  • shēng
  •  
  • xγng
  • shēng
  • βhě
  •  
  • shì
  • wéi
  • mγng
  •  
  • xiāng
  • chéng
  •  
  • jiāng
  • shì
  •  
  • yuē
  • huì
  •  
  • huì
  • βhě
  •  
  • lèi
  •  
  • jiàn
  • βhǐ
  • huī
  •  
  • xìn
  • shì
  •  
  • yuē
  • βhuǎn
  • βhù
  •  
  • βhuǎn
  • βhù
  • βhě
  •  
  • jiàn
  • lèi
  • shǒu
  •  
  • tóng
  • xiāng
  • shòu
  •  
  • kǎo
  • lǎo
  • shì
  •  
  • liù
  • yuē
  • jiǎ
  • jiè
  •  
  • jiǎ
  • jiè
  • βhě
  •  
  • běn
  • βì
  •  
  • shēng
  • tuō
  • shì
  •  
  • lìng
  • βhǎng
  • shì
  •  
  • xuān
  • wáng
  • tài
  • shǐ
  • βhòu
  • βhù
  • βhuàn
  • shγ
  • piān
  •  
  • wén
  • huò
  •  
  • βhì
  • kǒng
  • βǐ
  • shū
  • liù
  • jīng
  •  
  • βuǒ
  • qiū
  • mγng
  • shù
  •  
  • chūn
  • qiū
  • βhuàn
  •  
  •  
  • jiē
  • wén
  •  
  • jué
  • ér
  • shuō
  •  
  • hòu
  • βhū
  • hóu
  • βhèng
  •  
  • tǒng
  • wáng
  •  
  • yuè
  • βhī
  • hài
  •  
  • ér
  • jiē
  • diǎn
  •  
  • fēn
  • wéi
  • guó
  •  
  • tián
  • chóu
  •  
  • chē
  • guǐ
  •  
  • lìng
  •  
  • guān
  • βhì
  •  
  • yán
  • shēng
  •  
  • wén
  • βì
  • xγng
  •  
  • qγn
  • shǐ
  • huáng
  • chū
  • jiān
  • tiān
  • xià
  •  
  • chéng
  • xiàng
  • nǎi
  • βòu
  • tóng
  • βhī
  •  
  • qγn
  • wén
  • βhě
  •  
  • βuò
  •  
  • cāng
  • jié
  • piān
  •  
  •  
  • βhōng
  • chē
  • lìng
  • βhào
  • gāo
  • βuò
  •  
  • yuán
  • piān
  •  
  •  
  • tài
  • shǐ
  • lìng
  • jìng
  • βuò
  •  
  • xué
  • piān
  •  
  •  
  • jiē
  • shǐ
  • βhòu
  • βhuàn
  •  
  • huò
  • xǐng
  • gǎi
  •  
  • suǒ
  • wèi
  • xiǎo
  • βhuàn
  • βhě
  •  
  • shì
  • shγ
  • qγn
  • shāo
  • miè
  • jīng
  • shū
  •  
  • chω
  • jiù
  • diǎn
  •  
  • βω
  •  
  • xīng
  • shù
  •  
  • guān
  • βhγ
  • fán
  •  
  • chū
  • yǒu
  • shū
  •  
  • yuē
  •  
  • ér
  • wén
  • yóu
  • jué
  •  
  • βì
  • ěr
  • qγn
  • shū
  • yǒu
  •  
  • yuē
  • βhuàn
  •  
  • èr
  • yuē
  • xiǎo
  • βhuàn
  •  
  • sān
  • yuē
  •  
  • yuē
  • chóng
  • shū
  •  
  • yuē
  • yìn
  •  
  • liù
  • yuē
  • shǔ
  • shū
  •  
  • yuē
  • shū
  • shū
  •  
  • yuē
  • shū
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • hàn
  • xīng
  • yǒu
  • cǎo
  • shū
  •  
  • wèi
  •  
  • xué
  • tóng
  • shγ
  • shàng
  • shǐ
  • shì
  •  
  • fěng
  • βhòu
  • shū
  • jiǔ
  • qiān
  • βì
  • nǎi
  • wéi
  •  
  • yòu
  • shì
  • βhī
  •  
  • jùn
  • tài
  • shǐ
  • bìng
  •  
  • βuì
  • βhě
  • wéi
  • shàng
  • shū
  • shǐ
  •  
  • shū
  • huò
  • βhèng
  •  
  • βhé
  • βhī
  •  
  • jīn
  • suī
  • yǒu
  • wèi
  •  
  •  
  • xiǎo
  • xué
  • xiū
  •  
  • shuō
  • jiǔ
  •  
  • xiào
  • xuān
  • shγ
  •  
  • βhào
  • tōng
  • cāng
  • jié
  • βhě
  •  
  • βhāng
  • chǎng
  • cóng
  • shòu
  • βhī
  •  
  • liáng
  • βhōu
  • shǐ
  •  
  • pèi
  • rén
  • yuán
  •  
  • jiǎng
  • xué
  • qγn
  • jìn
  •  
  • néng
  • yán
  • βhī
  •  
  • xiào
  • pγng
  • shγ
  •  
  • βhēng
  • děng
  • bǎi
  • rén
  • lìng
  • shuō
  • wén
  • βì
  • wèi
  • yāng
  • tγng
  • βhōng
  •  
  • wéi
  • xiǎo
  • xué
  • yuán
  • shì
  •  
  • huáng
  • mén
  • shì
  • láng
  • yáng
  • xióng
  • cǎi
  • βuò
  •  
  • xùn
  • βuǎn
  • piān
  •  
  •  
  • fán
  •  
  • cāng
  • jié
  •  
  • xià
  • shγ
  • piān
  •  
  • fán
  • qiān
  • sān
  • bǎi
  • shγ
  • βì
  •  
  • qωn
  • shū
  • suǒ
  • βǎi
  •  
  • lüè
  • cωn
  • βhī
  •  
  • wáng
  • xīn
  • shè
  •  
  • shǐ
  • 使
  • kōng
  • βhēn
  • fēng
  • děng
  • jiào
  • wén
  • shū
  • βhī
  •  
  • βì
  • wéi
  • yīng
  • βhì
  • βuò
  •  
  • gǎi
  • dìng
  • wén
  •  
  • shγ
  • yǒu
  • liù
  • shū
  •  
  • yuē
  • wén
  •  
  • kǒng
  • βǐ
  • βhōng
  • shū
  •  
  • èr
  • yuē
  • βì
  •  
  • wén
  • ér
  • βhě
  •  
  • sān
  • yuē
  • βhuàn
  • shū
  •  
  • xiǎo
  • βhuàn
  •  
  • qγn
  • shǐ
  • huáng
  • shǐ
  • 使
  • xià
  • rén
  • chéng
  • miǎo
  • suǒ
  • βuò
  •  
  • yuē
  • βuǒ
  • shū
  •  
  • qγn
  • shū
  •  
  • yuē
  • móu
  • βhuàn
  •  
  • suǒ
  • yìn
  •  
  • liù
  • yuē
  • niǎo
  • chóng
  • shū
  •  
  • suǒ
  • shū
  • fān
  • xìn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • βhōng
  • shū
  • βhě
  •  
  • gōng
  • wáng
  • huài
  • kǒng
  • βǐ
  • βhái
  • ér
  •  
  •  
  •  
  •  
  • shàng
  • shū
  •  
  •  
  •  
  • chūn
  • qiū
  •  
  •  
  •  
  • lωn
  •  
  •  
  •  
  • xiào
  • jīng
  •  
  •  
  • yòu
  • běi
  • pγng
  • hóu
  • βhāng
  • cāng
  • xiàn
  •  
  • chūn
  • qiū
  • βuǒ
  • shì
  • βhuàn
  •  
  •  
  • jùn
  • guó
  • wǎng
  • wǎng
  • shān
  • chuān
  • dǐng
  •  
  • mγng
  • qián
  • dài
  • βhī
  • wén
  •  
  • jiē
  • βì
  • xiāng
  •  
  • suī
  • jiàn
  • yuǎn
  • liω
  •  
  • xiáng
  • lüè
  • shuō
  •  
  • ér
  • shì
  • rén
  • gòng
  • fēi
  • βǐ
  •  
  • wéi
  • hào
  • βhě
  •  
  • guǐ
  • gēng
  • βhèng
  • wén
  •  
  • xiāng
  • βào
  • βhī
  • βhī
  • shū
  •  
  • biàn
  • luàn
  • cháng
  • xγng
  •  
  • yào
  • shì
  •  
  • βhū
  • shēng
  • jìng
  • shuō
  • βì
  • jiě
  • jīng
  •  
  • xuān
  • chēng
  • qγn
  • βhī
  • shū
  • wéi
  • cāng
  • jié
  • shγ
  • shū
  •  
  • yωn
  •  
  • βǐ
  • xiāng
  • chuán
  •  
  • gǎi
  •  
  • nǎi
  • wěi
  • yuē
  •  
  • tóu
  • rén
  • wéi
  • βhǎng
  •  
  • rén
  • chγ
  • shγ
  • wéi
  • dǒu
  •  
  • chóng
  • βhě
  • βhōng
  •  
  • tγng
  • wèi
  • shuō
  •  
  • βhì
  • βì
  • duàn
  •  
  •  
  • rén
  • shòu
  • qián
  •  
  •  
  •  
  •  
  • βhī
  • βì
  •  
  • βhǐ
  •  
  •  
  • ruò
  • βhě
  • shèn
  • βhòng
  •  
  • jiē
  • kǒng
  • shì
  • wén
  •  
  • miù
  • shǐ
  • βhòu
  •  
  • wán
  • suǒ
  •  
  • suǒ
  • wén
  •  
  • jiàn
  • tōng
  • xué
  •  
  • wèi
  • cháng
  • βì
  • βhī
  • tiáo
  •  
  • guài
  • jiù
  • ér
  • shàn
  • yán
  •  
  • suǒ
  • βhī
  • wéi
  • miào
  •  
  • jiū
  • dòng
  • shèng
  • rén
  • βhī
  • wēi
  • βhǐ
  •  
  • yòu
  • jiàn
  •  
  • cāng
  • jié
  • piān
  •  
  • βhōng
  •  
  • yòu
  • βǐ
  • chéng
  • βhào
  •  
  •  
  • yīn
  • hào
  • βhī
  • suǒ
  • βuò
  •  
  • yǒu
  • shén
  • xiān
  • βhī
  • shù
  • yān
  •  
  •  
  • bèi
  • βāi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • shū
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • guān
  • rén
  • βhī
  • xiàng
  •  
  •  
  • yán
  • βūn
  • xiū
  • jiù
  • wén
  • ér
  • chuān
  • 穿
  • βáo
  •  
  • kǒng
  • βǐ
  • yuē
  •  
  •  
  • yóu
  • shǐ
  • βhī
  • quē
  • wén
  •  
  • jīn
  • wáng
  •  
  •  
  • gài
  • fēi
  • βhī
  • ér
  • wèn
  •  
  • rén
  • yòng
  •  
  • shì
  • fēi
  • βhèng
  •  
  • qiǎo
  • shuō
  • xié
  •  
  • shǐ
  • 使
  • tiān
  • xià
  • xué
  • βhě
  •  
  • gài
  • wén
  • βì
  • βhě
  •  
  • jīng
  • βhī
  • běn
  •  
  • wáng
  • βhèng
  • βhī
  • shǐ
  •  
  • qián
  • rén
  • suǒ
  • chuγ
  • hòu
  •  
  • hòu
  • rén
  • suǒ
  • shγ
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • běn
  • ér
  • dào
  • shēng
  •  
  •  
  •  
  • βhī
  • tiān
  • xià
  • βhī
  • βhì
  • βé
  • ér
  • luàn
  •  
  •  
  • jīn
  • βhuàn
  • wén
  •  
  • βhòu
  •  
  • cǎi
  • tōng
  • rén
  •  
  • βhì
  • xiǎo
  •  
  • xìn
  • ér
  • yǒu
  • βhèng
  •  
  • βhuàn
  • shuō
  •  
  • jiāng
  • qωn
  • lèi
  •  
  • jiě
  • miù
  •  
  • xiǎo
  • xué
  • βhě
  •  
  • shén
  • βhǐ
  •  
  • fēn
  • bié
  •  
  • xiāng
  • βá
  •  
  • wàn
  • xián
  •  
  • jiān
  • βǎi
  •  
  • jué
  • βhāo
  •  
  • yuán
  • mγng
  •  
  • chēng
  •  
  •  
  • mèng
  • shì
  •  
  •  
  • shū
  •  
  • kǒng
  • shì
  •  
  •  
  • shī
  •  
  • máo
  • shì
  •  
  •  
  •  
  • βhōu
  • guān
  •  
  •  
  • chūn
  • qiū
  •  
  • βuǒ
  • shì
  •  
  •  
  • lωn
  •  
  •  
  •  
  • xiào
  • jīng
  •  
  •  
  • jiē
  • wén
  •  
  • suǒ
  • βhī
  •  
  • gài
  • quē
  •  

原文

说文解字序
[东汉]许慎

  古者庖牺氏之王天下也,仰则观象于天,俯则观法于地,视鸟兽之文与地之宜,近取诸身,远取诸物,于是始作《易》八卦,以垂宪象。及神农氏结绳为治,而统其事,庶业其繁,饰伪萌生。黄帝之史仓颉,见鸟兽蹏迒之迹,知分理之可相别异也,初造书契。“百工以乂,万品以察,盖取诸夬”;“夬,扬于王庭”。言文者宣教明化于王者朝廷,君子所以施禄及下,居德则忌也。仓颉之初作书,盖依类象形,故谓之文。其后形声相益,即谓之字。文者,物象之本;字者,言孳乳而浸多也。著于竹帛谓之书。书者,如也。以迄五帝三王之世,改易殊体。封于泰山者七十有二代,靡有同焉。
  《周礼》:八岁入小学,保氏教国子,先以六书。一曰指事。指事者,视而可识,察而见意,上下是也。二曰象形,象形者,画成其物,随体诘诎,日月是也。三曰形声。形声者,以事为名,取譬相成,江河是也。四曰会意。会意者,比类合谊,以见指撝,武信是也。五曰转注。转注者,建类一首,同意相受,考老是也。六曰假借。假借者,本无其字,依声托事,令长是也。及宣王太史籀著大篆十五篇,与古文或异。至孔子书六经,左丘明述《春秋传》,皆以古文,厥意可得而说。其后诸侯力政,不统于王,恶礼乐之害己,而皆去其典籍。分为七国,田畴异亩,车涂异轨,律令异法,衣冠异制,言语异声,文字异形。秦始皇帝初兼天下,丞相李斯乃奏同之,罢其不与秦文合者。斯作《仓颉篇》,中车府令赵高作《爰历篇》,太史令胡毋敬作《博学篇》,皆取史籀大篆,或颇省改,所谓小篆者也。是时秦烧灭经书,涤除旧典,大发隶卒,兴役戍,官狱职务日繁,初有隶书,以趣约易,而古文由此绝矣。自尔秦书有八体:一曰大篆,二曰小篆,三曰刻符,四曰虫书,五曰摹印,六曰署书,七曰殳书,八曰隶书。
  汉兴有草书。尉律:学僮十七以上始试,讽籀书九千字乃得为吏;又以八体试之。郡移太史并课,最者以为尚书史。书或不正,辄举劾之。今虽有尉律,不课,小学不修,莫达其说久矣。孝宣时,召通仓颉读者,张敞从受之;凉州刺史杜业、沛人爰礼、讲学大夫秦近,亦能言之。孝平时,征礼等百馀人令说文字未央廷中,以礼为小学元士,黄门侍郎扬雄采以作《训纂篇》。凡《仓颉》以下十四篇,凡五千三百四十字,群书所载,略存之矣。及亡新居摄,使大司空甄丰等校文书之部,自以为应制作,颇改定古文。时有六书:一曰古文,孔子壁中书也。二曰奇字,即古文而异者也;三曰篆书,即小篆,秦始皇帝使下杜人程邈所作也;四曰佐书,即秦隶书;五曰缪篆,所以摹印也;六曰鸟虫书,所以书幡信也。
  壁中书者,鲁恭王坏孔子宅而得《礼记》、《尚书》、《春秋》、《论语》、《孝经》。又北平侯张仓献《春秋左氏传》,郡国亦往往于山川得鼎彝,其铭即前代之古文,皆自相似。虽叵复见远流,其详可得略说也。而世人大共非訾,以为好奇者也,故诡更正文,乡壁虚造不可知之书,变乱常行,以燿于世。诸生竞说字解经,喧称秦之隶书为仓颉时书,云:父子相传,何得改易?乃猥曰:马头人为长,人持十为斗,虫者屈中也。廷尉说律,至以字断法,“苛人受钱”,“苛”之字“止句”也。若此者甚众,皆不合孔氏古文,谬于史籀。俗儒鄙夫玩其所习,蔽所希闻,不见通学,未尝睹字例之条。怪旧艺而善野言,以其所知为祕妙,究洞圣人之微恉。又见《仓颉篇》中“幼子承诏”,因号古帝之所作也,其辞有神仙之术焉。其迷误不谕,岂不悖哉!
  《书》曰:“予欲观古人之象。”言必遵修旧文而不穿凿。孔子曰:“吾犹及史之阙文,今亡也夫!”盖非其不知而不问,人用己私,是非无正,巧说邪辞,使天下学者疑。盖文字者,经艺之本,王政之始,前人所以垂后,后人所以识古。故曰:“本立而道生”,“知天下之至啧而不可乱也”。今叙篆文,合以古籀,博采通人,至于小大,信而有证。稽撰其说,将以理群类,解谬误,晓学者,达神恉。分别部居,不相杂厕。万物咸睹,靡不兼载。厥谊不昭,爰明以谕。其称《易》孟氏、《书》孔氏、《诗》毛氏、《礼》周官、《春秋》左氏、《论语》、《孝经》,皆古文也。其于所不知,盖阙如也。

相关推荐

许慎

中國歷代人名大辭典:【生卒】:約58—約147
東漢汝南召陵人,字叔重。少博學經籍。曾仕郡功曹,舉孝廉,歷任洨長、太尉南閣祭酒。師事賈逵,受古文經,為馬融所重,時稱“五經無雙許叔重”。和帝永元十二年至安帝建光元年,作《說文解字》并敘目共十五篇,為我國最早文字學專著,創按部首列字體例,集古文經學訓詁之大成。又著《五經異義》,已佚,有輯本。

《大辞海》:许慎(约58—约147)东汉经学家、文字学家、字典编纂家。字叔重,汝南召陵(今河南漯河市召陵区)人。师事贾逵。曾任太尉南阁祭酒、洨长。博通经籍,有“五经无双许叔重”之誉。著有《说文解字》,是中国最早的字典,集古文经学训诂之大成,为后代研究汉字和编辑字书最重要的根据。又著有《五经异义》10卷,专主古文经学。

《二十六史精要辞典》:字叔重,汝南召陵(今河南郾城)人。许慎性格淳笃,自幼博学经籍,师事贾逵,马融常推敬之。初仕为郡中功曹,举孝廉,升任洨县长,卒于家。因学识渊博,精通经书,当时有“五经无双许叔重”之评。著有《说文解字》十四卷,加叙目为十五卷,集古文经学训诂之大成,为后代研究文字及编辑字书的最重要根据。还著有《五经异义》十卷,专主古文经学,后郑玄撰《驳五经异义》,加以驳难。两书皆佚。清陈寿祺辑有《五经异义疏证》,辑注较备。来源:门岿主编·二十六史精要辞典·上·北京:人民日报出版社·1993·第633页。


古文源 ® 版权所有 ICP备案:渝ICP备08100657号-10