古文源
今天是:日 生肖
  
首页三部九候论拼音版

三部九候论拼音版

本页最后校对时间:2025/7/23 8:48:48

全文注音

  • sān
  • jiǔ
  • hòu
  • lùn
  • huáng
  • nèi
  • jīng
  •  
  •  
  •  
  •  
  • huáng
  • wèn
  • yuē
  •  
  • wén
  • βiω
  • zhēn
  •  
  • zhòng
  • duō
  •  
  • shènɡ
  • shω
  •  
  • yuàn
  • wén
  • yào
  • dào
  •  
  • zhω
  • sūn
  •  
  • chuán
  • zhγ
  • hòu
  • shì
  •  
  • zhuó
  • zhγ
  • suǐ
  •  
  • cáng
  • zhγ
  • gān
  • fèi
  •  
  • shà
  • xuè
  • ér
  • shòu
  •  
  • gǎn
  • wàng
  • xiè
  •  
  • lìng
  • tiān
  • dào
  •  
  • yǒu
  • zhōnɡ
  • shǐ
  •  
  • shàng
  • yìng
  • tiān
  • ɡuānɡ
  • xγng
  • chén
  • βì
  •  
  • xià
  • shí
  • xíng
  •  
  • guì
  • βiàn
  • ɡēnɡ
  •  
  • dōng
  • yγn
  • xià
  • yáng
  •  
  • rén
  • yìng
  • zhγ
  • nài
  •  
  • yuàn
  • wén
  • fāng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • duì
  • yuē
  •  
  • miào
  • zāi
  • wèn
  •  
  • tiān
  • zhγ
  • zhì
  • shù
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • yuàn
  • wén
  • tiān
  • zhγ
  • zhì
  • shù
  •  
  • rén
  • xíng
  • xuè
  •  
  • tōng
  • βué
  • shēnɡ
  •  
  • wéi
  • zhγ
  • nài
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • tiān
  • zhγ
  • zhì
  • shù
  •  
  • shǐ
  •  
  • zhōnɡ
  • βiω
  • yān
  •  
  • zhě
  • tiān
  •  
  • èr
  • zhě
  •  
  • sān
  • zhě
  • rén
  •  
  • yγn
  • ér
  • sān
  • zhγ
  •  
  • sān
  • sān
  • zhě
  • βiω
  •  
  • yìng
  • βiω
  •  
  • rén
  • yǒu
  • sān
  •  
  • yǒu
  • sān
  • hòu
  •  
  • βué
  • shēnɡ
  •  
  • chω
  • bǎi
  • bìng
  •  
  • tiáo
  • shí
  •  
  • ér
  • chú
  • xié
  • βí
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • wèi
  • sān
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • yǒu
  • xià
  •  
  • yǒu
  • zhōng
  •  
  • yǒu
  • shàng
  •  
  • yǒu
  • sān
  • hòu
  •  
  • sān
  • hòu
  • zhě
  •  
  • yǒu
  • tiān
  •  
  • yǒu
  •  
  • yǒu
  • rén
  •  
  • zhǐ
  • ér
  • dǎo
  • zhγ
  •  
  • nǎi
  • wéi
  • zhēn
  •  
  • shàng
  • tiān
  •  
  • liǎng
  • é
  • zhγ
  • dòng
  • mài
  •  
  • shàng
  •  
  • liǎng
  • βiá
  • zhγ
  • dòng
  • mài
  •  
  • shàng
  • rén
  •  
  • ěr
  • qián
  • zhγ
  • dòng
  • mài
  •  
  • zhōng
  • tiān
  •  
  • shǒu
  • tài
  • yγn
  •  
  • zhōng
  •  
  • shǒu
  • yánɡ
  • mínɡ
  •  
  • zhōng
  • rén
  •  
  • shǒu
  • shào
  • yγn
  •  
  • xià
  • tiān
  •  
  • βué
  • yγn
  •  
  • xià
  •  
  • shào
  • yγn
  •  
  • xià
  • rén
  •  
  • tài
  • yγn
  •  
  • xià
  • zhγ
  • tiān
  • hòu
  • gān
  •  
  • hòu
  • shèn
  •  
  • rén
  • hòu
  • wèi
  • zhγ
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • zhōng
  • zhγ
  • hòu
  • nài
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • yǒu
  • tiān
  •  
  • yǒu
  •  
  • yǒu
  • rén
  •  
  • tiān
  • hòu
  • fèi
  •  
  • hòu
  • xiōng
  • zhōng
  • zhγ
  •  
  • rén
  • hòu
  • xγn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • shàng
  • hòu
  • zhγ
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • yǒu
  • tiān
  •  
  • yǒu
  •  
  • yǒu
  • rén
  •  
  • tiān
  • hòu
  • tóu
  • βiǎo
  • zhγ
  •  
  • hòu
  • kǒu
  • chǐ
  • 齿
  • zhγ
  •  
  • rén
  • hòu
  • ěr
  • zhγ
  •  
  • sān
  • zhě
  •  
  • yǒu
  • tiān
  •  
  • yǒu
  •  
  • yǒu
  • rén
  •  
  • sān
  • ér
  • chéng
  • tiān
  •  
  • sān
  • ér
  • chéng
  •  
  • sān
  • ér
  • chéng
  • rén
  •  
  • sān
  • ér
  • sān
  • zhγ
  •  
  • wéi
  • βiω
  •  
  • βiω
  • fēn
  • wéi
  • βiω
  •  
  • βiω
  • wéi
  • βiω
  • zàng
  •  
  • shén
  • zàng
  •  
  • xíng
  • zàng
  •  
  • wéi
  • βiω
  • zàng
  •  
  • zànɡ
  • bài
  •  
  • yāo
  •  
  • yāo
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • hòu
  • nài
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • xiān
  • duó
  • xíng
  • zhγ
  • féi
  • shòu
  •  
  • tiáo
  • zhγ
  • shí
  •  
  • shí
  • xiè
  • zhγ
  •  
  • zhγ
  •  
  • xiān
  • xuè
  • mài
  • ér
  • hòu
  • tiáo
  • zhγ
  •  
  • wèn
  • bìng
  •  
  • píng
  • wéi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • βué
  • shēnɡ
  • nài
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • xíng
  • shèng
  • mài
  •  
  • shǎo
  • zhě
  • wēi
  •  
  • xíng
  • shòu
  • mài
  •  
  • xiōng
  • zhōng
  • duō
  • zhě
  •  
  • xíng
  • xiāng
  • zhě
  • shēng
  •  
  • sān
  • tiáo
  • zhě
  • bìng
  •  
  • sān
  • βiω
  • hòu
  • βiē
  • xiāng
  • shγ
  • zhě
  •  
  • shàng
  • xià
  • zuǒ
  • yòu
  • zhγ
  • mài
  • xiānɡ
  • yγnɡ
  • cān
  • chōng
  • zhě
  • bìng
  • shèn
  •  
  • shàng
  • xià
  • zuǒ
  • yòu
  • xiāng
  • shγ
  • shω
  • zhě
  •  
  • zhōng
  • zhγ
  • hòu
  • suγ
  • tiáo
  •  
  • zhòng
  • zàng
  • xiāng
  • shγ
  • zhě
  •  
  • zhōng
  • zhγ
  • hòu
  • xiāng
  • βiǎn
  • zhě
  •  
  • nèi
  • xiàn
  • zhě
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • zhγ
  • bìng
  • zhγ
  • suǒ
  • zài
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • chá
  • βiω
  • hòu
  •  
  • xiǎo
  • zhě
  • bìng
  •  
  • zhě
  • bìng
  •  
  • βí
  • zhě
  • bìng
  •  
  • chí
  • zhě
  • bìng
  •  
  • zhě
  • bìng
  •  
  • hán
  • zhě
  • bìng
  •  
  • xiàn
  • xià
  • zhě
  • bìng
  •  
  • zuǒ
  • shǒu
  • shàng
  •  
  • shànɡ
  • huái
  • cùn
  • àn
  • zhγ
  •  
  • shù
  • yòu
  • shǒu
  • dāng
  • huái
  • ér
  • tán
  • zhγ
  •  
  • yìng
  • guò
  • cùn
  • shàng
  •  
  • rán
  • zhě
  • bìng
  •  
  • yìng
  • βí
  •  
  • zhòng
  • shǒu
  • gωn
  • gωn
  • rán
  • zhě
  • bìng
  •  
  • zhòng
  • shǒu
  • rán
  • zhě
  • bìng
  •  
  • yìng
  • shàng
  • néng
  • zhì
  • cùn
  •  
  • tán
  • zhγ
  • yìng
  • zhě
  •  
  • shì
  • tuō
  • ròu
  • shēn
  • zhě
  •  
  • zhōng
  • zhà
  • shū
  • zhà
  • shuò
  • zhě
  •  
  • mài
  • dài
  • ér
  • gōu
  • zhě
  •  
  • bìng
  • zài
  • luò
  • mài
  •  
  • βiω
  • hòu
  • zhγ
  • xiānɡ
  • yγnɡ
  •  
  • shàng
  • xià
  • ruò
  •  
  • xiāng
  • shγ
  •  
  • hòu
  • hòu
  • bìng
  •  
  • èr
  • hòu
  • hòu
  • bìng
  • shèn
  •  
  • sān
  • hòu
  • hòu
  • bìng
  • wēi
  •  
  • suǒ
  • wèi
  • hòu
  • zhě
  •  
  • yìng
  • βù
  •  
  • chá
  • zàng
  •  
  • zhγ
  • shēnɡ
  • zhγ
  •  
  • xiān
  • zhγ
  • βγnɡ
  • mài
  •  
  • rán
  • hòu
  • zhγ
  • bìng
  • mài
  •  
  • zhēn
  • zàng
  • mài
  • xiàn
  • zhě
  •  
  • shèng
  •  
  • tài
  • yáng
  • βué
  • zhě
  •  
  • shēn
  •  
  • dài
  • yǎn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • dōng
  • yγn
  • xià
  • yáng
  • nài
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • βiω
  • hòu
  • zhγ
  • mài
  •  
  • βiē
  • chén
  • xuán
  • βué
  • zhě
  • wéi
  • yγn
  •  
  • zhω
  • dōng
  •  
  • bàn
  •  
  • shèng
  • zào
  • chuǎn
  • shuò
  • zhě
  • wéi
  • yáng
  •  
  • zhω
  • xià
  •  
  • zhōng
  •  
  • shì
  • hán
  • bìng
  • zhě
  •  
  • píng
  • dàn
  •  
  • zhōng
  • βí
  • bìng
  • zhě
  •  
  • zhōng
  •  
  • bìng
  • fēng
  • zhě
  •  
  •  
  • bìng
  • shuǐ
  • zhě
  •  
  • bàn
  •  
  • mài
  • zhà
  • shū
  • zhà
  • shuò
  • zhà
  • chí
  • zhà
  • βí
  • zhě
  •  
  • chéng
  • βì
  •  
  • xíng
  • ròu
  • tuō
  •  
  • βiω
  • hòu
  • suγ
  • tiáo
  • yóu
  •  
  • zhěn
  • suγ
  • xiàn
  •  
  • βiω
  • hòu
  • βiē
  • cóng
  • zhě
  •  
  • suǒ
  • yán
  • zhě
  •  
  • fēng
  • zhγ
  • bìng
  •  
  • βí
  • βγng
  • yuè
  • zhγ
  • bìng
  •  
  • zhěn
  • zhγ
  • bìng
  • ér
  • fēi
  •  
  • yán
  •  
  • ruò
  • yǒu
  • zhěn
  • zhγ
  • bìng
  •  
  • mài
  • hòu
  • bài
  • zhě
  •  
  • yuě
  • ài
  •  
  • shěn
  • wèn
  • suǒ
  • shǐ
  • bìng
  •  
  • βγn
  • zhγ
  • suǒ
  • fāng
  • bìng
  •  
  • ér
  • hòu
  • qiè
  • xún
  • mài
  •  
  • shì
  • βγnɡ
  • luò
  • chén
  •  
  • shàng
  • xià
  • cóng
  • xún
  • zhγ
  •  
  • mài
  • βí
  • zhě
  • bìng
  •  
  • mài
  • chí
  • zhě
  • bìng
  •  
  • mài
  • wǎng
  • lái
  • zhě
  •  
  • zhuó
  • zhě
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • zhì
  • zhě
  • nài
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • βγng
  • bìng
  • zhě
  • zhì
  • βγng
  •  
  • sūn
  • luò
  • bìng
  • zhě
  • zhì
  • sūn
  • luò
  • xuè
  •  
  • xuè
  • bìng
  • shēn
  • yǒu
  • tòng
  • zhě
  •  
  • zhì
  • βγnɡ
  • luò
  •  
  • bìng
  • zhě
  • zài
  • βγ
  • xié
  •  
  • βγ
  • xié
  • zhγ
  • mài
  • βiū
  • zhγ
  •  
  • liú
  • shòu
  •  
  • βié
  • ér
  • zhγ
  •  
  • shàng
  • shí
  • xià
  •  
  • qiè
  • ér
  • cóng
  • zhγ
  •  
  • suǒ
  • βié
  • luò
  • mài
  •  
  • chū
  • xuè
  •  
  • βiàn
  • tōng
  • zhγ
  •  
  • tóng
  • zi
  • gāo
  • zhě
  •  
  • tài
  • yáng
  •  
  • dài
  • yǎn
  • zhě
  •  
  • tài
  • yáng
  • βué
  •  
  • βué
  • shēnɡ
  • zhγ
  • yào
  •  
  • chá
  •  

原文

三部九候论
[先秦至西汉]黄帝内经

  黄帝问曰:余闻九针于夫子,众多博大,不可胜数。余愿闻要道,以属子孙,传之后世,着之骨髓,藏之肝肺,歃血而受,不敢妄泄,令合天道,必有终始。上应天光星辰历纪,下副四时五行,贵贱更互,冬阴夏阳,以人应之奈何?愿闻其方!
  岐伯对曰:妙乎哉问也!此天地之至数。
  帝曰:愿闻天地之至数,合于人形血气,通决死生,为之奈何?
  岐伯曰:天地之至数,始于一,终于九焉。一者天,二者地,三者人。因而三之,三三者九,以应九野。故人有三部,部有三候,以决死生,以处百病,以调虚实,而除邪疾。
  帝曰:何谓三部?
  岐伯曰:有下部,有中部,有上部,部各有三候。三候者,有天、有地、有人也。必指而导之,乃以为真。上部天,两额之动脉;上部地,两颊之动脉;上部人,耳前之动脉。中部天,手太阴也;中部地,手阳明也;中部人,手少阴也。下部天,足厥阴也;下部地,足少阴也;下部人,足太阴也。故下部之天以候肝,地以候肾,人以候脾胃之气。
  帝曰:中部之候奈何?
  岐伯曰:亦有天,亦有地,亦有人。天以候肺,地以候胸中之气,人以候心。
  帝曰:上部以何候之?
  岐伯曰:亦有天,亦有地,亦有人。天以候头角之气,地以候口齿之气,人以候耳目之气。三部者,各有天,各有地,各有人。三而成天,三而成地,三而成人。三而三之,合则为九,九分为九野,九野为九脏。故神脏五,形脏四,合为九脏。五脏已败,其色必夭,夭必死矣。
  帝曰:以候奈何?
  岐伯曰:必先度其形之肥瘦,以调其气之虚实,实则泻之,虚则补之。必先去其血脉而后调之,无问其病,以平为期。
  帝曰:决死生奈何?
  岐伯曰:形盛脉细,少气不足以息者危。形瘦脉大,胸中多气者死。形气相得者生。参伍不调者病。三部九候皆相失者死。上下左右之脉相应如参舂者病甚。上下左右相失不可数者死。中部之候虽独调,与众脏相失者死。中部之候相减者死。目内陷者死。
  帝曰:何以知病之所在?
  岐伯曰:察九候,独小者病,独大者病,独疾者病,独迟者病,独热者病,独寒者病,独陷下者病。以左手足上,上去踝五寸按之,庶右手足当踝而弹之,其应过五寸以上,蠕蠕然者不病;其应疾,中手浑浑然者病;中手徐徐然者病;其应上不能至五寸,弹之不应者死。是以脱肉身不去者死。中部乍疏乍数者死。其脉代而钩者,病在络脉。九候之相应也,上下若一,不得相失。一候后则病,二候后则病甚,三候后则病危。所谓后者,应不俱也。察其腑脏,以知死生之期,必先知经脉,然后知病脉,真脏脉见者,胜死。足太阳气绝者,其足不可屈伸,死必戴眼。
  帝曰:冬阴夏阳奈何?
  岐伯曰:九候之脉,皆沉细悬绝者为阴,主冬,故以夜半死;盛躁喘数者为阳,主夏,故以日中死。是故寒热病者,以平旦死。热中及热病者,以日中死。病风者,以日夕死。病水者,以夜半死。其脉乍疏乍数乍迟乍疾者,日乘四季死。形肉已脱,九候虽调犹死。七诊虽见,九候皆从者不死。所言不死者,风气之病,及经月之病,似七诊之病而非也,故言不死。若有七诊之病,其脉候亦败者死矣,必发哕噫。必审问其所始病,与今之所方病,而后各切循其脉,视其经络浮沉,以上下逆从循之。其脉疾者不病,其脉迟者病,脉不往来者死,皮肤着者死。
  帝曰:其可治者奈何?
  岐伯曰:经病者治其经。孙络病者治其孙络血。血病身有痛者,治其经络。其病者在奇邪,奇邪之脉则缪刺之。留瘦不移,节而刺之。上实下虚,切而从之,索其结络脉,刺出其血,以见通之。瞳子高者,太阳不足;戴眼者,太阳已绝,此决死生之要,不可不察也。

相关推荐

黄帝内经

《黄帝内经》是一本综合性的医书,在黄老道家理论上建立了中医学上的“阴阳五行学说”、“脉象学说”、“藏象学说”、“经络学说”、“病因学说”、“病机学说”、“病症”、“诊法”、“论治”及“养生学”、“运气学”等学说,从整体观上来论述医学,呈现了自然、生物、心理、社会“整体医学模式”(另据现代学者考证,认为今本中的黄老道家痕迹是隋唐时期的道士王冰窜入。 其基本素材来源于中国古人对生命现象的长期观察、大量的临床实践以及简单的解剖学知识。


古文源 ® 版权所有 ICP备案:渝ICP备08100657号-10