古文源
今天是:日 生肖
  
首页求谏拼音版

求谏拼音版

本页最后校对时间:2025/7/23 10:30:14

全文注音

  • qiú
  • jiàn
  •  
  • táng
  •  
  • jīng
  •  
  •  
  •  
  •  
  • tài
  • zōng
  • wγi
  • róng
  • yǎn
  •  
  • bǎi
  • liáo
  • jìn
  • jiàn
  • zhě
  •  
  • jiγ
  • shī
  • cuò
  •  
  • tài
  • zōng
  • zhī
  • ruò
  •  
  • βěi
  • jiàn
  • rén
  • zòu
  • shì
  •  
  • jiǎ
  • yán
  •  
  • wén
  • jiàn
  • zhèng
  •  
  • zhī
  • zhèng
  • jiào
  • shī
  •  
  • zhγn
  • guān
  • chω
  •  
  • cháng
  • wèi
  • gōng
  • qīng
  • yuγ
  •  
  •  
  • rén
  • zhào
  •  
  • βíng
  • jìng
  •  
  • zhǔ
  • zhī
  • guò
  •  
  • jiè
  • zhōng
  • chén
  •  
  • zhǔ
  • ruò
  • xián
  •  
  • chén
  • kuāng
  • zhèng
  •  
  • wγi
  • bài
  •  
  •  
  • jωn
  • shī
  • guó
  •  
  • chén
  • néng
  • quán
  • jiā
  •  
  • zhì
  • suí
  • yáng
  • bào
  • nüè
  •  
  • chén
  • xià
  • qián
  • kǒu
  •  
  • lìng
  • wén
  • guò
  •  
  • suì
  • zhì
  • βiè
  • wáng
  •  
  • shì
  • děng
  •  
  • xún
  • zhω
  •  
  • qián
  • shì
  • yuǎn
  •  
  • gōng
  • děng
  • βěi
  • kàn
  • shì
  • yǒu
  • rén
  •  
  • yán
  • guī
  • jiàn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhγn
  • guān
  • yuán
  • nián
  •  
  • tài
  • zōng
  • wèi
  • shì
  • chén
  • yuγ
  •  
  •  
  • zhèng
  • zhǔ
  • rèn
  • xié
  • chén
  •  
  • néng
  • zhì
  •  
  • zhèng
  • chén
  • shì
  • xié
  • zhǔ
  •  
  • néng
  • zhì
  •  
  • wéi
  • jωn
  • chén
  • xiāng
  •  
  • yǒu
  • tóng
  • shuǐ
  •  
  • hǎi
  • nèi
  • ān
  •  
  • zhèn
  • suī
  • βíng
  •  
  • xìng
  • zhω
  • gōng
  • shuò
  • xiāng
  • kuāng
  • jiù
  •  
  • píng
  • zhí
  • yán
  • gěng
  •  
  • zhì
  • tiān
  • xià
  • tài
  • píng
  •  
  •  
  • jiàn
  • wáng
  • guī
  • duì
  • yuγ
  •  
  •  
  • chén
  • wén
  •  
  • βù
  • cóng
  • shéng
  • zhèng
  •  
  • hòu
  • cóng
  • jiàn
  • shèng
  •  
  • shì
  • zhě
  • shèng
  • zhǔ
  • yǒu
  • zhγng
  • chén
  • rén
  •  
  • yán
  • ér
  • yòng
  •  
  • xiāng
  •  
  • xià
  • kāi
  • shèng
  •  
  • chú
  • ráo
  •  
  • chén
  • chǔ
  • huì
  • zhī
  • cháo
  •  
  • shí
  • yuàn
  • qìng
  • kuáng
  •  
  •  
  • tài
  • zōng
  • chγng
  • shàn
  •  
  • zhào
  • lìng
  • shì
  • zǎi
  • xiàng
  • nèi
  • píng
  • zhāng
  • guó
  •  
  • shǐ
  • 使
  • jiàn
  • guān
  • suí
  •  
  • wén
  • zhèng
  • shì
  •  
  • yǒu
  • suǒ
  • kāi
  • shuō
  •  
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhγn
  • guān
  • èr
  • nián
  •  
  • tài
  • zōng
  • wèi
  • shì
  • chén
  • yuγ
  •  
  •  
  • βíng
  • zhǔ
  • duǎn
  • ér
  • shàn
  •  
  • àn
  • zhǔ
  • duǎn
  • ér
  • yǒng
  •  
  • suí
  • yáng
  • hào
  • jīn
  • kuā
  •  
  • duǎn
  • jiàn
  •  
  • chéng
  • shí
  • nán
  • fàn
  •  
  • shì
  • gǎn
  • zhí
  • yán
  •  
  • huò
  • kǒng
  • wèi
  • wéi
  • shγn
  • zuì
  •  
  • yáng
  • kuáng
  • quán
  •  
  • kǒng
  • chγng
  • rén
  •  
  • yáng
  • bèi
  • shā
  •  
  • shì
  • tóng
  • fǒu
  •  
  •  
  • huì
  • duì
  • yuγ
  •  
  •  
  • tiān
  • yǒu
  • zhèng
  • chén
  •  
  • suī
  • dào
  •  
  • shī
  • tiān
  • xià
  •  
  • zhòng
  • chγng
  •  
  •  
  • zhí
  • zāi
  • shǐ
  •  
  • bāng
  • yǒu
  • dào
  • shǐ
  •  
  • bāng
  • dào
  • shǐ
  •  
  •  
  • shì
  • yáng
  • dào
  •  
  • jiàn
  • zhèng
  •  
  • suì
  • kǒu
  • yán
  •  
  • tōu
  • ān
  • zhòng
  • wèi
  •  
  • yòu
  • néng
  • zhí
  • qǐng
  • tuì
  • 退
  •  
  • yáng
  • kuáng
  • ér
  •  
  • shì
  • tóng
  •  
  • jìn
  • huì
  • jiǎ
  • hòu
  • jiāng
  • fèi
  • βǐn
  • huái
  • 怀
  • tài
  •  
  • kōng
  • zhāng
  • huá
  • jìng
  • néng
  • zhèng
  •  
  • γ
  • gǒu
  • βiǎn
  •  
  • zhào
  • wáng
  • lún
  • bīng
  • fèi
  • hòu
  •  
  • qiǎn
  • shǐ
  • 使
  • shōu
  • huá
  •  
  • huá
  • yuγ
  •  
  •  
  • jiāng
  • fèi
  • tài
  •  
  • fγi
  • shì
  • yán
  •  
  • dāng
  • shí
  • bèi
  • yòng
  •  
  •  
  • shǐ
  • 使
  • yuγ
  •  
  •  
  • gōng
  • wéi
  • sān
  • gōng
  •  
  • tài
  • zuì
  • bèi
  • fèi
  •  
  • yán
  • cóng
  •  
  • yǐn
  • shγn
  • ér
  • tuì
  • 退
  •  
  •  
  • huá
  •  
  • suì
  • zhǎn
  • zhī
  •  
  • sān
  •  
  • rén
  • yǒu
  • yún
  •  
  •  
  • wγi
  • ér
  • chí
  •  
  • diān
  • ér
  •  
  • jiāng
  • yān
  • yòng
  • xiàng
  •  
  •  
  •  
  • jωn
  • lín
  • jié
  • ér
  • duó
  •  
  •  
  • zhāng
  • huá
  • kàng
  • zhí
  • néng
  • chéng
  • jié
  •  
  • xùn
  • yán
  • quán
  • shγn
  •  
  • wáng
  • chén
  • zhī
  • jié
  • zhuì
  •  
  • shì
  • wèi
  • zǎi
  •  
  • zài
  • yán
  • zhī
  •  
  • jìng
  • yán
  • jiàn
  • zhèng
  •  
  • chéng
  •  
  •  
  • tài
  • zōng
  • yuγ
  •  
  •  
  • gōng
  • yán
  • shì
  •  
  • rén
  • jωn
  • zhōng
  • liáng
  •  
  • nǎi
  • shγn
  • ān
  • guó
  • níng
  •  
  • yáng
  • xià
  • zhōng
  • chén
  •  
  • shγn
  • wén
  • guò
  •  
  • è
  • huò
  • yíng
  •  
  • βiè
  • wáng
  •  
  • ruò
  • rén
  • zhǔ
  • suǒ
  • xíng
  • dàng
  •  
  • chén
  • xià
  • yòu
  • kuāng
  • jiàn
  •  
  • gǒu
  • zài
  • γ
  • shùn
  •  
  • shì
  • jiγ
  • chγng
  • βěi
  •  
  • jωn
  • wéi
  • àn
  • zhǔ
  •  
  • chén
  • wéi
  • chén
  •  
  • jωn
  • àn
  • chén
  •  
  • wγi
  • wáng
  • yuǎn
  •  
  • zhèn
  • jīn
  • zhì
  • zài
  • jωn
  • chén
  • shàng
  • xià
  •  
  • jìn
  • zhì
  • gōng
  •  
  • gòng
  • xiāng
  • qiγ
  • cuō
  •  
  • chéng
  • zhì
  • dào
  •  
  • gōng
  • děng
  • jìn
  • zhōng
  • dǎng
  •  
  • kuāng
  • jiù
  • zhèn
  • è
  •  
  • zhōng
  • zhí
  • yán
  •  
  • zhé
  • xiāng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhγn
  • guān
  • sān
  • nián
  •  
  • tài
  • zōng
  • wèi
  • kōng
  • péi
  • yuγ
  •  
  •  
  • yǒu
  • shàng
  • shω
  • zòu
  • shì
  •  
  • tiáo
  • shù
  • shèn
  • duō
  •  
  • zhèn
  • zǒng
  • zhān
  • zhī
  •  
  • chω
  • guān
  • xǐng
  •  
  • suǒ
  • juàn
  • zhě
  •  
  • jìn
  • chén
  • xià
  • zhī
  • qíng
  •  
  • βěi
  • zhèng
  •  
  • huò
  • sān
  • gγng
  • fāng
  • qǐn
  •  
  • wàng
  • gōng
  • bèi
  • yòng
  • xīn
  • juàn
  •  
  • zhèn
  • huái
  • 怀
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhγn
  • guān
  • nián
  •  
  • tài
  • zōng
  • wèi
  • fáng
  • xuán
  • líng
  • děng
  • yuγ
  •  
  •  
  • wáng
  • duō
  • rèn
  • qíng
  •  
  • làn
  • shǎng
  • gōng
  •  
  • làn
  • shā
  • zuì
  •  
  • shì
  • tiān
  • xià
  • sāng
  • luàn
  •  
  • βò
  • yóu
  •  
  • zhèn
  • jīn
  • wèi
  • cháng
  • wéi
  • xīn
  •  
  • héng
  • gōng
  • děng
  • jìn
  • qíng
  • jiàn
  •  
  • gōng
  • děng
  • shòu
  • rén
  • jiàn
  •  
  • rén
  • yán
  • tóng
  •  
  • biàn
  • 便
  • duǎn
  •  
  • ruò
  • néng
  • shòu
  • jiàn
  •  
  • ān
  • néng
  • jiàn
  • rén
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhγn
  • guān
  • liù
  • nián
  •  
  • tài
  • zōng
  • shǐ
  • wéi
  • tǐng
  •  
  • zhōng
  • shω
  • shì
  • láng
  • zhèng
  • lún
  •  
  • βì
  • shω
  • shào
  • jiàn
  • shì
  • nán
  •  
  • zhù
  • zuò
  • láng
  • yáo
  • lián
  • děng
  • shàng
  • fγng
  • shì
  • chèn
  • zhǐ
  •  
  • zhào
  • ér
  • wèi
  • yuγ
  •  
  •  
  • zhèn
  • guān
  • rén
  • chén
  • zhōng
  • zhī
  • shì
  •  
  • ruò
  • zhí
  • βíng
  • zhǔ
  •  
  • biàn
  • 便
  • jìn
  • chéng
  • guī
  • jiàn
  •  
  • zhì
  • lóng
  • féng
  •  
  • gān
  •  
  • βiǎn
  •  
  • wéi
  • jωn
  •  
  • wéi
  • chén
  • nán
  •  
  • zhèn
  • yòu
  • wén
  • lóng
  • rǎo
  • ér
  • xùn
  •  
  • rán
  • hóu
  • xià
  • yǒu
  • lín
  •  
  • qīng
  • děng
  • suì
  • fàn
  • chù
  •  
  • jìn
  • fγng
  • shì
  •  
  • cháng
  • néng
  •  
  • zhèn
  • zōng
  • shè
  • zhī
  • qīng
  • bài
  •  
  • βěi
  • qīng
  • děng
  •  
  • néng
  • zàn
  • wàng
  •  
  • shè
  • yàn
  • wéi
  •  
  •  
  • nǎi
  • juàn
  • yǒu
  • chà
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • tài
  • cháng
  • qīng
  • wéi
  • tǐng
  • cháng
  • shàng
  • shω
  • chén
  • shī
  •  
  • tài
  • zōng
  • shω
  • yuγ
  •  
  •  
  • suǒ
  • shàng
  • jiàn
  •  
  • shì
  • dǎng
  • yán
  •  
  • guān
  •  
  • shèn
  • wéi
  • wèi
  •  
  • jìng
  • zhī
  • nán
  •  
  • yǒu
  • shè
  • gōu
  • zhī
  • zuì
  •  
  • chéng
  • zhī
  •  
  • wéi
  • zhǎn
  • βèi
  • zhī
  • chóu
  •  
  • ér
  • xiǎo
  • bái
  • wéi
  •  
  • zhòng
  • ěr
  • dài
  • zhī
  • ruò
  • jiù
  •  
  • fγi
  • fèi
  • fγi
  • zhǔ
  •  
  • zhì
  • zài
  • èr
  •  
  • qīng
  • zhī
  • shγn
  • chéng
  •  
  • jiàn
  •  
  • ruò
  • néng
  • quán
  • jié
  •  
  • yǒng
  • bǎo
  • lìng
  • βíng
  •  
  • dài
  • zhī
  •  
  •  
  • βiǎn
  • zhōng
  • shǐ
  •  
  • chuí
  • fàn
  • jiāng
  • lái
  •  
  • dāng
  • shǐ
  • 使
  • hòu
  • zhī
  • shì
  • jīn
  •  
  • yóu
  • jīn
  • zhī
  • shì
  •  
  • βěi
  •  
  • zhèn
  • wén
  • guò
  •  
  • wèi
  • quγ
  •  
  • lài
  • jié
  • zhōng
  • kěn
  •  
  • shuò
  • jìn
  • jiā
  • yán
  •  
  • yòng
  • zhèn
  • huái
  • 怀
  •  
  • dào
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhγn
  • guān
  • nián
  •  
  • tài
  • zōng
  • wèi
  • shì
  • chén
  • yuγ
  •  
  •  
  • zhèn
  • βěi
  • xián
  • jìng
  • zuò
  •  
  • nèi
  • xǐng
  •  
  • héng
  • kǒng
  • shàng
  • chèn
  • tiān
  • xīn
  •  
  • xià
  • wéi
  • bǎi
  • xìng
  • suǒ
  • yuàn
  •  
  • dàn
  • zhèng
  • rén
  • kuāng
  • jiàn
  •  
  • lìng
  • ěr
  • βù
  • wài
  • tōng
  •  
  • xià
  • yuàn
  • zhì
  •  
  • yòu
  • jiàn
  • rén
  • lái
  • zòu
  • shì
  • zhě
  •  
  • duō
  • yǒu
  • shè
  •  
  • yán
  • zhì
  • shī
  •  
  • xún
  • cháng
  • zòu
  • shì
  •  
  • qíng
  • yóu
  •  
  • kuàng
  • jiàn
  • zhèng
  •  
  • dāng
  • wèi
  • fàn
  • lín
  •  
  • suǒ
  • βěi
  • yǒu
  • jiàn
  • zhě
  •  
  • zòng
  • zhèn
  • xīn
  •  
  • zhèn
  • wéi
  •  
  • ruò
  • chγn
  •  
  • shγn
  • kǒng
  • rén
  • huái
  • 怀
  • zhàn
  •  
  • kěn
  • gèng
  • yán
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhγn
  • guān
  • shí
  • nián
  •  
  • tài
  • zōng
  • wèn
  • wèi
  • zhγng
  • yuγ
  •  
  •  
  • lái
  • cháo
  • chén
  • dōu
  • lùn
  • shì
  •  
  •  
  •  
  • zhγng
  • duì
  • yuγ
  •  
  •  
  • xià
  • xīn
  • cǎi
  •  
  • chéng
  • yǒu
  • yán
  • zhě
  •  
  • rán
  • rén
  • yún
  •  
  •  
  • wèi
  • xìn
  • ér
  • jiàn
  •  
  • wéi
  • bàng
  •  
  • xìn
  • ér
  • jiàn
  •  
  • wèi
  • zhī
  • shī
  •  
  •  
  • dàn
  • rén
  • zhī
  • cái
  • yǒu
  • tóng
  •  
  • nuò
  • ruò
  • zhī
  • rén
  •  
  • huái
  • 怀
  • zhōng
  • zhí
  • ér
  • néng
  • yán
  •  
  • shω
  • yuǎn
  • zhī
  • rén
  •  
  • kǒng
  • xìn
  • ér
  • yán
  •  
  • huái
  • 怀
  • zhī
  • rén
  •  
  • biàn
  • 便
  • shγn
  • ér
  • gǎn
  • yán
  •  
  • suǒ
  • xiāng
  • jiān
  • βò
  •  
  • yǎng
  • guò
  •  
  •  
  • tài
  • zōng
  • yuγ
  •  
  •  
  • chéng
  • qīng
  • yán
  •  
  • zhèn
  • βěi
  • zhī
  •  
  • rén
  • chén
  • jiàn
  •  
  • zhé
  • wáng
  • zhī
  • huò
  •  
  • dǐng
  • huò
  •  
  • βào
  • bái
  • rèn
  •  
  • zāi
  •  
  • zhōng
  • zhγn
  • zhī
  • chén
  •  
  • fγi
  • jié
  • chéng
  •  
  • jié
  • chéng
  • zhě
  •  
  • nǎi
  • shì
  • nán
  •  
  • suǒ
  • bài
  • chāng
  • yán
  •  
  • wéi
  •  
  • zhèn
  • jīn
  • kāi
  • huái
  • 怀
  • bào
  •  
  • jiàn
  • zhèng
  •  
  • qīng
  • děng
  • láo
  •  
  • suì
  • yán
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhγn
  • guān
  • shí
  • liù
  • nián
  •  
  • tài
  • zōng
  • wèi
  • fáng
  • xuán
  • líng
  • děng
  • yuγ
  •  
  •  
  • zhī
  • zhě
  • βíng
  •  
  • xìn
  • wéi
  • nán
  •  
  • zhǔ
  • wén
  • zhī
  • shì
  •  
  • qiǎo
  • zhī
  •  
  • jiγ
  • wèi
  • cháng
  •  
  • rén
  •  
  • ruò
  • βíng
  • gōng
  • wén
  • jiàng
  •  
  • shāng
  • lüè
  •  
  • zhuō
  •  
  • shì
  • nǎi
  • jiàn
  •  
  • yóu
  • shì
  • yán
  • zhī
  •  
  • rén
  • jωn
  • kuāng
  • jiàn
  • zhī
  • chén
  •  
  • qiān
  • guò
  •  
  • wàn
  •  
  • rén
  • tīng
  • duàn
  •  
  • suī
  • yōu
  • láo
  •  
  • ān
  • néng
  • jìn
  • shàn
  •  
  • cháng
  • niàn
  • wèi
  • zhγng
  • suí
  • shì
  • jiàn
  • zhèng
  •  
  • duō
  • zhòng
  • zhèn
  • shī
  •  
  • βíng
  • jìng
  • jiàn
  • xíng
  •  
  • βěi
  • è
  • jiàn
  •  
  •  
  • yīn
  • shāng
  • xuán
  • líng
  • děng
  • shù
  • rén
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhγn
  • guān
  • shí
  • nián
  •  
  • tài
  • zōng
  • wèn
  • jiàn
  • chǔ
  • suì
  • liáng
  • yuγ
  •  
  •  
  • shùn
  • zào
  •  
  • diāo
  •  
  • dāng
  • shí
  • jiàn
  • zhě
  • shí
  • yǒu
  • rén
  •  
  • shí
  • zhī
  • jiān
  •  
  • jiàn
  •  
  •  
  • suì
  • liáng
  • duì
  • yuγ
  •  
  •  
  • diāo
  • zhuó
  • hài
  • nóng
  • shì
  •  
  • zuǎn
  • shāng
  • gōng
  •  
  • shǒu
  • chuàng
  • shγ
  • yín
  •  
  • wγi
  • wáng
  • zhī
  • jiàn
  •  
  •  
  • jīn
  • wéi
  • zhī
  •  
  • jīn
  •  
  • wéi
  • zhī
  •  
  • suǒ
  • zhèng
  • chén
  • jiàn
  • jiàn
  •  
  • βǎn
  • yíng
  •  
  • suǒ
  • jiàn
  •  
  •  
  • tài
  • zōng
  • yuγ
  •  
  •  
  • qīng
  • yán
  • shì
  •  
  • zhèn
  • suǒ
  • wéi
  • shì
  •  
  • ruò
  • yǒu
  • dàng
  •  
  • huò
  • zài
  • jiàn
  •  
  • huò
  • jiāng
  • zhōng
  •  
  • jiγ
  • jìn
  • jiàn
  •  
  • jiàn
  • qián
  • shǐ
  •  
  • huò
  • yǒu
  • rén
  • chén
  • jiàn
  • shì
  •  
  • suì
  • yún
  •  
  • wéi
  • zhī
  •  
  •  
  • huò
  • dào
  •  
  • zhī
  •  
  •  
  • jìng
  • wéi
  • tíng
  • gǎi
  •  
  • wγi
  • wáng
  • zhī
  • huò
  •  
  • fǎn
  • shǒu
  • ér
  • dài
  •  
  •  

原文

求谏
[唐代]吴兢

  太宗威容俨肃,百僚进见者,皆失其举措。太宗知其若此,每见人奏事,必假颜色,冀闻谏诤,知政教得失。贞观初,尝谓公卿曰:“人欲自照,必须明镜;主欲知过,必藉忠臣。主若自贤,臣不匡正,欲不危败,岂可得乎?故君失其国,臣亦不能独全其家。至于隋炀帝暴虐,臣下钳口,卒令不闻其过,遂至灭亡,虞世基等,寻亦诛死。前事不远,公等每看事有不利于人,必须极言规谏。”
  贞观元年,太宗谓侍臣曰:“正主任邪臣,不能致理;正臣事邪主,亦不能致理。惟君臣相遇,有同鱼水,则海内可安。朕虽不明,幸诸公数相匡救,冀凭直言鲠议,致天下太平。”谏议大夫王珪对曰:“臣闻,木从绳则正,后从谏则圣。是故古者圣主必有争臣七人,言而不用,则相继以死。陛下开圣虑,纳刍荛,愚臣处不讳之朝,实愿罄其狂瞽。”太宗称善,诏令自是宰相入内平章国计,必使谏官随入,预闻政事。有所开说,必虚己纳之。
  贞观二年,太宗谓侍臣曰:“明主思短而益善,暗主护短而永愚。隋炀帝好自矜夸,护短拒谏,诚亦实难犯忤。虞世基不敢直言,或恐未为深罪。昔箕子佯狂自全,孔子亦称其仁。及炀帝被杀,世基合同死否?”杜如晦对曰:“天子有诤臣,虽无道,不失其天下。仲尼称:‘直哉史鱼,邦有道如矢,邦无道如矢。’世基岂得以炀帝无道,不纳谏诤,遂杜口无言?偷安重位,又不能辞职请退,则与箕子佯狂而去,事理不同。昔晋惠帝贾后将废愍怀太子,司空张华竟不能苦争,阿意苟免。及赵王伦举兵废后,遣使收华,华曰:‘将废太子日,非是无言,当时不被纳用。’其使曰:‘公为三公,太子无罪被废,言既不从,何不引身而退?’华无辞以答,遂斩之,夷其三族。古人有云:‘危而不持,颠而不扶,则将焉用彼相?’故‘君子临大节而不可夺也’。张华既抗直不能成节,逊言不足全身,王臣之节固已坠矣。虞世基位居宰辅,在得言之地,竟无一言谏诤,诚亦合死。”太宗曰:“公言是也。人君必须忠良辅弼,乃得身安国宁。炀帝岂不以下无忠臣,身不闻过,恶积祸盈,灭亡斯及!若人主所行不当,臣下又无匡谏,苟在阿顺,事皆称美,则君为暗主,臣为谀臣,君暗臣谀,危亡不远。朕今志在君臣上下,各尽至公,共相切磋,以成治道。公等各宜务尽忠谠,匡救朕恶,终不以直言忤意,辄相责怒。”
  贞观三年,太宗谓司空裴寂曰:“比有上书奏事,条数甚多,朕总粘之屋壁,出入观省。所以孜孜不倦者,欲尽臣下之情。每一思政理,或三更方寝。亦望公辈用心不倦,以副朕怀也。”
  贞观五年,太宗谓房玄龄等曰:“自古帝王多任情喜怒,喜则滥赏无功,怒则滥杀无罪。是以天下丧乱,莫不由此。朕今夙夜未尝不以此为心,恒欲公等尽情极谏。公等亦须受人谏语,岂得以人言不同己意,便即护短不纳?若不能受谏,安能谏人?”
  贞观六年,太宗以御史大夫韦挺、中书侍郎杜正伦、秘书少监虞世南、著作郎姚思廉等上封事称旨,召而谓曰:“朕历观自古人臣立忠之事,若值明主,便宜尽诚规谏,至如龙逢、比干,不免孥戮。为君不易,为臣极难。朕又闻龙可扰而驯,然喉下有逆鳞。卿等遂不避犯触,各进封事。常能如此,朕岂虑宗社之倾败!每思卿等此意,不能暂忘,故设宴为乐。”乃赐绢有差。
  太常卿韦挺尝上疏陈得失,太宗赐书曰:“所上意见,极是谠言,辞理可观,甚以为慰。昔齐境之难,夷吾有射钩之罪,蒲城之役,勃鞮为斩袂之仇,而小白不以为疑,重耳待之若旧。岂非各吠非主,志在无二。卿之深诚,见于斯矣。若能克全此节,则永保令名。如其怠之,可不惜也。勉励终始。垂范将来,当使后之视今,亦犹今之视古,不亦美乎?朕比不闻其过,未睹其阙,赖竭忠恳,数进嘉言,用沃朕怀,一何可道!”
  贞观八年,太宗谓侍臣曰:“朕每闲居静坐,则自内省,恒恐上不称天心,下为百姓所怨。但思正人匡谏,欲令耳目外通,下无怨滞。又比见人来奏事者,多有怖慑,言语致失次第。寻常奏事,情犹如此,况欲谏诤,必当畏犯逆鳞。所以每有谏者,纵不合朕心,朕亦不以为忤。若即嗔责,深恐人怀战惧,岂肯更言!”
  贞观十五年,太宗问魏徵曰:“比来朝臣都不论事,何也?”徵对曰:“陛下虚心采纳,诚宜有言者。然古人云:‘未信而谏,则以为谤己;信而不谏,则谓之尸禄。’但人之才器各有不同,懦弱之人,怀忠直而不能言;疏远之人,恐不信而不得言;怀禄之人,虑不便身而不敢言。所以相与缄默,俯仰过日。”太宗曰:“诚如卿言。朕每思之,人臣欲谏,辄惧死亡之祸,与夫赴鼎镬、冒白刃,亦何异哉?故忠贞之臣,非不欲竭诚。竭诚者,乃是极难。所以禹拜昌言,岂不为此也!朕今开怀抱,纳谏诤。卿等无劳怖惧,遂不极言。”
  贞观十六年,太宗谓房玄龄等曰:“自知者明,信为难矣。如属文之士,伎巧之徒,皆自谓己长,他人不及。若名工文匠,商略诋诃,芜词拙迹,于是乃见。由是言之,人君须得匡谏之臣,举其愆过。一日万机,一人听断,虽复忧劳,安能尽善?常念魏徵随事谏正,多中朕失,如明镜鉴形,美恶必见。”因举觞赐玄龄等数人勖之。
  贞观十七年,太宗问谏议大夫褚遂良曰:“昔舜造漆器,禹雕其俎,当时谏者十有余人。食器之间,何须苦谏?”遂良对曰:“雕琢害农事,纂组伤女工。首创奢淫,危亡之渐。漆器不已,必金为之;金器不已,必玉为之。所以诤臣必谏其渐,及其满盈,无所复谏。”太宗曰:“卿言是矣。朕所为事,若有不当。或在其渐,或已将终,皆宜进谏。比见前史,或有人臣谏事,遂答云‘业已为之’,或道‘业已许之’,竟不为停改。此则危亡之祸,可反手而待也。”
  

相关推荐

吴兢

  吴兢(670—749),汴州浚仪(今河南开封)人。唐朝著名史学家,武周时入史馆,修国史。耿直敢于犯颜直谏,政治上颇有献替,他的直言敢谏,不愧为一代诤臣。

《中國歷代人名大辭典:》【生卒】:670—749
唐汴州浚儀人。武則天時入史館,編修國史。中宗時歷右補闕、起居郎、水部郎中。玄宗時官衛尉少卿,兼修文館學士,累遷太子左庶子。初與劉知幾等撰《武后實錄》,所述張昌宗誘張說陷魏元忠事,直書不諱,后張說為相,屢請更改,均遭拒絕。嘗私撰《唐書》、《唐春秋》,未成,以書事不當貶荊州司馬,仍修史不止。天寶初,入為恒王傅,猶求還史職。有《貞觀政要》等。
《唐詩大辭典修訂本:》【生卒】:670—749
汴州浚儀(今河南開封)人。初為右拾遺內供奉。中宗神龍中遷右補闕,預修《則天實錄》。書成,轉起居郎。俄遷水部郎中。玄宗開元三年(715)拜諫議大夫,后兼修文館學士,歷衛尉少卿、左庶子。十七年,貶荊州司馬,歷臺、洪、饒、蘄四州刺史,遷相州長史,封襄垣縣子。后入為恒王傅。天寶八載(749)卒。生平見新、舊《唐書》本傳、《唐會要》卷六三。善文,尤以史才稱。《新唐書》本傳稱“敘事簡核,號良史。”《新唐書·藝文志》著錄其《樂府古題要解》1卷、《唐名臣奏》10卷,《郡齋讀書志》又記其《開元升平論》1卷、《古樂府》10卷、《貞觀政要》10卷等。《樂府古題要解》、《開元升平論》、《貞觀政要》三書今傳,尤以《貞觀政要》為著稱。《全唐詩》存詩2首。《全唐詩續拾》補斷句2。

《大辞海》:吴兢(670—749)唐史学家。汴州浚仪(今河南开封市)人。武周时,入史馆,编修国史。中宗任为右补阙、起居郎、水部郎中。玄宗时,任卫尉少卿,兼修文馆学士,累迁太子左庶子。初与刘知几等撰《武后实录》,所述张昌宗诱张说陷害魏元忠事,直书不讳,后张说为相,屡请更改,予以拒绝。撰有《贞观政要》等。

《中国人名大词典》:(670—749)唐汴州浚仪(今河南开封)人。武周时因魏元忠﹑朱敬则荐,入史馆,修国史,迁右拾遗内供奉。中宗神龙中,改右补阙,曾谏中宗勿疑相王(睿宗)。累迁起居郎。玄宗初立,又上疏请提倡直谏之风。后为太子左庶子。他与刘知幾共事多年,撰定《武后实录》,述张昌宗诱张说诬证魏元忠事。后张说为相,屡次情商改写,均遭拒绝。长安﹑景龙时,武三思等监领史馆,多所干预。他不得志,私撰《唐书》﹑《唐春秋》,未成,玄宗时始得续撰。久之,以书事不当,贬荆州司马,仍修史不止。累迁洪州刺史,以故调舒州。天宝初,入为恒王傅,犹求还史职。


古文源 ® 版权所有 ICP备案:渝ICP备08100657号-10