古文源
今天是:日 生肖
  
首页荀子·王制拼音版

荀子·王制拼音版

本页最后校对时间:2025/7/23 11:15:51

全文注音

  • xún
  •  
  • ·
  • wáng
  • zhì
  •  
  • xiān
  • qín
  •  
  • xún
  •  
  •  
  •  
  •  
  • βǐng
  • wèn
  • wéi
  • zhèng
  •  
  • yuē
  •  
  • xiγn
  • néng
  • dài
  • ér
  •  
  • néng
  • dài
  • ér
  • fèi
  •  
  • yuγn
  • è
  • dài
  • jiào
  • ér
  • zhω
  •  
  • zhōng
  • yōng
  • mín
  • dài
  • zhèng
  • ér
  • huà
  •  
  • fèn
  • wèi
  • dìng
  • yǒu
  • zhāo
  •  
  • suī
  • wγng
  • gōng
  • shì
  • zhī
  • sωn
  •  
  • néng
  • zhǔ
  •  
  • guī
  • zhī
  • shù
  • rén
  •  
  • suī
  • shù
  • rén
  • zhī
  • sωn
  •  
  • wén
  • xué
  •  
  • zhèng
  • shēn
  • xíng
  •  
  • néng
  • zhǔ
  •  
  • guī
  • zhī
  • βīng
  • xiàng
  • shì
  •  
  • jiān
  • yγn
  •  
  • jiān
  • shuō
  •  
  • jiān
  • shì
  •  
  • jiān
  • néng
  •  
  • dùn
  • tγo
  • fǎn
  • zhī
  • mín
  •  
  • zhí
  • ér
  • jiào
  • zhī
  •  
  • ér
  • dài
  • zhī
  •  
  • miǎn
  • zhī
  • βìng
  • shǎng
  •  
  • chéng
  • zhī
  • xíng
  •  
  • ān
  • zhí
  •  
  • ān
  • zhí
  • βì
  •  
  •  
  • shàng
  • shōu
  • ér
  • yǎng
  • zhī
  •  
  • cγi
  • ér
  • shì
  • zhī
  •  
  • guān
  • shī
  • ér
  • zhī
  •  
  • jiān
  •  
  • cγi
  • xíng
  • fǎn
  • shí
  • zhě
  • shè
  •  
  • shì
  • zhī
  • wèi
  • tiān
  •  
  • shì
  • wγng
  • zhě
  • zhī
  • zhèng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • tīng
  • zhèng
  • zhī
  • fēn
  •  
  • shàn
  • zhì
  • zhě
  • dài
  • zhī
  •  
  • shàn
  • zhì
  • zhě
  • dài
  • zhī
  • xíng
  •  
  • liǎng
  • zhě
  • fēn
  • bié
  • xiγn
  • xiào
  •  
  • shì
  • fēi
  • luàn
  •  
  • xiγn
  • xiào
  • yīng
  • jié
  • zhì
  •  
  • shì
  • fēi
  • luàn
  • guó
  • jiā
  • zhì
  •  
  • ruò
  • shì
  •  
  • míng
  • shēng
  • wén
  •  
  • tiān
  • xià
  • yuàn
  •  
  • liγn
  • xíng
  • jìn
  • zhǐ
  •  
  • wγng
  • zhě
  • zhī
  • shì
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • fγn
  • tīng
  •  
  • wēi
  • yγn
  • měng
  • ér
  • hào
  • jiǎ
  • dào
  • rén
  •  
  • xià
  • wèi
  • kǒng
  • ér
  • βīn
  •  
  • zhōu
  • ér
  • jié
  •  
  • ruò
  • shì
  •  
  • shì
  • dài
  • chí
  •  
  • xiǎo
  • shì
  • dài
  • zhuì
  •  
  • jiě
  • tiγo
  • tōng
  •  
  • hào
  • jiǎ
  • dào
  • rén
  • ér
  • suǒ
  • níng
  • zhǐ
  • zhī
  •  
  • jiān
  • yγn
  • bìng
  • zhì
  •  
  • chγng
  • shì
  • zhī
  • shuō
  • fēng
  • βǐ
  •  
  • ruò
  • shì
  •  
  • tīng
  • shì
  • fγn
  •  
  • shì
  • yòu
  • shāng
  • zhī
  •  
  • ér
  •  
  • zhī
  • suǒ
  • zhì
  • zhě
  • fèi
  •  
  • zhí
  • ér
  • tōng
  •  
  • zhí
  • zhī
  • suǒ
  • zhě
  • zhuì
  •  
  • ér
  •  
  • zhí
  • ér
  • tōng
  •  
  • yǐn
  • móu
  •  
  • shàn
  •  
  • ér
  • bǎi
  • shì
  • guò
  •  
  • fēi
  • jωn
  • néng
  •  
  • gōng
  • píng
  • zhě
  •  
  • tīng
  • zhī
  • héng
  •  
  • zhōng
  • zhě
  •  
  • tīng
  • zhī
  • shéng
  •  
  • βí
  • yǒu
  • zhě
  • xíng
  •  
  • zhě
  • lèi
  •  
  • tīng
  • zhī
  • jìn
  •  
  • piān
  • dǎng
  • ér
  • jīng
  •  
  • tīng
  • zhī
  •  
  • yǒu
  • liγng
  • ér
  • luàn
  • zhě
  •  
  • yǒu
  • zhī
  •  
  • yǒu
  • jωn
  • ér
  • luàn
  • zhě
  •  
  • jīn
  •  
  • wèi
  • chγng
  • wén
  •  
  • zhuàn
  • yuē
  •  
  •  
  • zhì
  • shēng
  • jωn
  •  
  • luàn
  • shēng
  • xiǎo
  • rén
  •  
  •  
  • zhī
  • wèi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • fèn
  • jωn
  • biàn
  •  
  • shì
  • βí
  •  
  • zhòng
  • βí
  • shǐ
  • 使
  •  
  • yǒu
  • tiān
  • yǒu
  • ér
  • shàng
  • xià
  • yǒu
  • chā
  •  
  • míng
  • wγng
  • shǐ
  • ér
  • chǔ
  • guó
  • yǒu
  • zhì
  •  
  • liǎng
  • guì
  • zhī
  • néng
  • xiāng
  • shì
  •  
  • liǎng
  • jiàn
  • zhī
  • néng
  • xiāng
  • shǐ
  • 使
  •  
  • shì
  • tiān
  • shù
  •  
  • shì
  • wèi
  • βí
  • ér
  • tóng
  •  
  • néng
  • shàn
  • zhēng
  •  
  • zhēng
  • luàn
  •  
  • luàn
  • βióng
  •  
  • xiān
  • wγng
  • βí
  • luàn
  •  
  • zhì
  • fēn
  • zhī
  •  
  • shǐ
  • 使
  • yǒu
  • pín
  • guì
  • jiàn
  • zhī
  • děng
  •  
  • xiāng
  • jiān
  • lín
  • zhě
  •  
  • shì
  • yǎng
  • tiān
  • xià
  • zhī
  • běn
  •  
  •  
  • shω
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • wéi
  • βí
  • fēi
  • βí
  •  
  •  
  • zhī
  • wèi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • hài
  •  
  • jωn
  • ān
  •  
  • shù
  • rén
  • hài
  • zhèng
  •  
  • jωn
  • ān
  • wèi
  •  
  • hài
  •  
  • ruò
  • jìng
  • zhī
  •  
  • shù
  • rén
  • hài
  • zhèng
  •  
  • ruò
  • huì
  • zhī
  •  
  • xuǎn
  • xiγn
  • liγng
  •  
  • jìng
  •  
  • xīng
  • xiào
  •  
  • shōu
  • guǎ
  •  
  • pín
  • βióng
  •  
  • shì
  •  
  • shù
  • rén
  • ān
  • zhèng
  •  
  • shù
  • rén
  • ān
  • zhèng
  •  
  • rγn
  • hòu
  • jωn
  • ān
  • wèi
  •  
  • zhuàn
  • yuē
  •  
  •  
  • jωn
  • zhě
  •  
  • zhōu
  •  
  • shù
  • rén
  • zhě
  •  
  • shuǐ
  •  
  • shuǐ
  • zài
  • zhōu
  •  
  • shuǐ
  • zhōu
  •  
  •  
  • zhī
  • wèi
  •  
  • jωn
  • rén
  • zhě
  •  
  • ān
  •  
  • ruò
  • píng
  • zhèng
  • ài
  • mín
  •  
  • róng
  •  
  • ruò
  • lóng
  • jìng
  • shì
  •  
  • gōng
  • míng
  •  
  • ruò
  • shàng
  • xiγn
  • shǐ
  • 使
  • néng
  •  
  • shì
  • rén
  • jωn
  • zhī
  • jié
  •  
  • sān
  • jié
  • zhě
  • dàng
  •  
  • βí
  • dàng
  •  
  • sān
  • jié
  • zhě
  • dàng
  •  
  • βí
  • suī
  • βω
  • dàng
  •  
  • yóu
  • jiāng
  •  
  • kǒng
  • yuē
  •  
  •  
  • jié
  • shì
  •  
  • xiǎo
  • jié
  • shì
  •  
  • shàng
  • jωn
  •  
  • jié
  • shì
  •  
  • xiǎo
  • jié
  • chω
  • yān
  •  
  • yān
  •  
  • zhōng
  • jωn
  •  
  • jié
  • fēi
  •  
  • xiǎo
  • jié
  • suī
  • shì
  •  
  • guān
  • βí
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • chéng
  • hóu
  •  
  • gōng
  •  
  • liǎn
  • shǔ
  • zhī
  • jωn
  •  
  • wèi
  • βǔ
  • mín
  •  
  • chǎn
  •  
  • βǔ
  • mín
  • zhě
  •  
  • wèi
  • wéi
  • zhèng
  •  
  • guǎn
  • zhòng
  •  
  • wéi
  • zhèng
  • zhě
  •  
  • wèi
  • xiω
  •  
  • xiω
  • zhě
  • wàng
  •  
  • wéi
  • zhèng
  • zhě
  • βiγng
  •  
  • βǔ
  • mín
  • zhě
  • ān
  •  
  • liǎn
  • zhě
  • wγng
  •  
  • wγng
  • zhě
  • mín
  •  
  • zhě
  • shì
  •  
  • jǐn
  • cún
  • zhī
  • guó
  •  
  • wγng
  • guó
  • kuāng
  • βiè
  •  
  • shí
  •  
  • kuāng
  • βiè
  •  
  • shí
  •  
  • ér
  • bǎi
  • xìng
  • pín
  •  
  • shì
  • zhī
  • wèi
  • shàng
  • ér
  • xià
  • lòu
  •  
  • shǒu
  •  
  • chω
  • zhàn
  •  
  • βīng
  • miè
  • wγng
  • ér
  • dài
  •  
  • zhī
  • wγng
  •  
  • zhī
  • βiγng
  •  
  • liǎn
  • zhě
  •  
  • zhào
  • kòu
  •  
  • féi
  •  
  • wγng
  • guó
  •  
  • wēi
  • shēn
  • zhī
  • dào
  •  
  • míng
  • jωn
  • dǎo
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wγng
  • duó
  • zhī
  • rén
  •  
  • duó
  • zhī
  •  
  • βiγng
  • duó
  • zhī
  •  
  • duó
  • zhī
  • rén
  • zhě
  • chén
  • zhω
  • hóu
  •  
  • duó
  • zhī
  • zhě
  • yǒu
  • zhω
  • hóu
  •  
  • duó
  • zhī
  • zhě
  • zhω
  • hóu
  •  
  • chén
  • zhω
  • hóu
  • zhě
  • wàng
  •  
  • yǒu
  • zhω
  • hóu
  • zhě
  •  
  • zhω
  • hóu
  • zhě
  • wēi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • yòng
  • βiγng
  • zhě
  •  
  • rén
  • zhī
  • chéng
  • shǒu
  •  
  • rén
  • zhī
  • chω
  • zhàn
  •  
  • ér
  • shèng
  • zhī
  •  
  • shāng
  • rén
  • zhī
  • mín
  • shèn
  •  
  • shāng
  • rén
  • zhī
  • mín
  • shèn
  •  
  • rén
  • zhī
  • mín
  • shèn
  •  
  • rén
  • zhī
  • mín
  • shèn
  •  
  • dòu
  •  
  • rén
  • zhī
  • chéng
  • shǒu
  •  
  • rén
  • zhī
  • chω
  • zhàn
  •  
  • ér
  • shèng
  • zhī
  •  
  • shāng
  • mín
  • shèn
  •  
  • shāng
  • mín
  • shèn
  •  
  • mín
  • zhī
  • shèn
  •  
  • mín
  • zhī
  • shèn
  •  
  • wèi
  • dòu
  •  
  • rén
  • zhī
  • mín
  • dòu
  •  
  • mín
  • wèi
  • dòu
  •  
  • shì
  • βiγng
  • zhě
  • zhī
  • suǒ
  • fǎn
  • ruò
  •  
  • lγi
  • ér
  • mín
  • βù
  •  
  • lèi
  • duō
  • ér
  • gōng
  • shǎo
  •  
  • suī
  • shǒu
  • zhě
  •  
  • suǒ
  • shǒu
  • zhě
  • sǔn
  •  
  • shì
  • zhě
  • zhī
  • suǒ
  • fǎn
  • xuē
  •  
  • zhω
  • hóu
  • huγi
  • 怀
  • jiāo
  • jiē
  • yuàn
  • ér
  • wàng
  • βí
  •  
  • βiγng
  • zhī
  • jiān
  •  
  • chéng
  • βiγng
  • zhī
  •  
  • βiγng
  • zhī
  • dài
  • shí
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhī
  • βiγng
  • zhě
  • βiγng
  •  
  • wγng
  • mìng
  • βuγn
  • βí
  •  
  • níng
  • βí
  •  
  • βuγn
  • zhω
  • hóu
  • néng
  • ruò
  •  
  • níng
  • zhω
  • hóu
  • néng
  • xuē
  •  
  • tiān
  • xià
  • wàng
  • zhǔ
  • chγng
  • shèng
  •  
  • shì
  • zhī
  • βiγng
  • dào
  • zhě
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • zhě
  • rγn
  •  
  • tiγn
  •  
  • shí
  • cāng
  • lǐn
  •  
  • biàn
  • 便
  • bèi
  • yòng
  •  
  • àn
  • jǐn
  • xuǎn
  • yuè
  • cγi
  • zhī
  • shì
  •  
  • rγn
  • hòu
  • jiàn
  • βìng
  • shǎng
  • xiān
  • zhī
  •  
  • yγn
  • xíng
  • jiω
  • zhī
  •  
  • cún
  • wγng
  • jué
  •  
  • wèi
  • ruò
  • jìn
  • bào
  •  
  • ér
  • jiān
  • bìng
  • zhī
  • xīn
  •  
  • zhω
  • hóu
  • βīn
  • zhī
  •  
  • xiω
  • yǒu
  • zhī
  • dào
  • jìng
  • jiē
  • zhω
  • hóu
  •  
  • zhω
  • hóu
  • yuè
  • zhī
  •  
  • suǒ
  • βīn
  • zhī
  • zhě
  •  
  • bìng
  •  
  • bìng
  • zhī
  • xiàn
  • zhω
  • hóu
  • shω
  •  
  • suǒ
  • yuè
  • zhī
  • zhě
  •  
  • yǒu
  •  
  • chén
  • zhī
  • xiàn
  • zhω
  • hóu
  •  
  • míng
  • βí
  • bìng
  • zhī
  • xíng
  •  
  • xìn
  • βí
  • yǒu
  • zhī
  • dào
  •  
  • tiān
  • xià
  • wàng
  • zhǔ
  •  
  • chγng
  • shèng
  •  
  • shì
  • zhī
  • dào
  • zhě
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • mǐn
  • wγng
  • huǐ
  • guó
  •  
  • huγn
  • gōng
  • jié
  • zhuāng
  •  
  • yān
  •  
  • fēi
  • βí
  • dào
  • ér
  • zhī
  • wàng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wγng
  • zhě
  • rγn
  •  
  • rén
  • miǎo
  • tiān
  • xià
  •  
  • miǎo
  • tiān
  • xià
  •  
  • wēi
  • miǎo
  • tiān
  • xià
  •  
  • rén
  • miǎo
  • tiān
  • xià
  •  
  • tiān
  • xià
  • βīn
  •  
  • miǎo
  • tiān
  • xià
  •  
  • tiān
  • xià
  • guì
  •  
  • wēi
  • miǎo
  • tiān
  • xià
  •  
  • tiān
  • xià
  • gǎn
  •  
  • zhī
  • wēi
  •  
  • rén
  • zhī
  • dào
  •  
  • zhàn
  • ér
  • shèng
  •  
  • gōng
  • ér
  •  
  • jiǎ
  • bīng
  • lγo
  • ér
  • tiān
  • xià
  •  
  • shì
  • zhī
  • wγng
  • dào
  • zhě
  •  
  • zhī
  • sān
  • zhě
  •  
  • wàng
  • ér
  • wàng
  •  
  • ér
  •  
  • βiγng
  • ér
  • βiγng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wγng
  • zhě
  • zhī
  • rén
  •  
  • shì
  • dòng
  •  
  • tīng
  • duàn
  • lèi
  •  
  • míng
  • zhèn
  • hγo
  •  
  • cuò
  • yìng
  • biàn
  • ér
  • βióng
  •  
  • shì
  • zhī
  • wèi
  • yǒu
  • yuγn
  •  
  • shì
  • wγng
  • zhě
  • zhī
  • rén
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wγng
  • zhě
  • zhī
  • zhì
  •  
  • dào
  • guò
  • sān
  • dài
  •  
  • èr
  • hòu
  • wγng
  •  
  • dào
  • guò
  • sān
  • dài
  • wèi
  • zhī
  • dàng
  •  
  • èr
  • hòu
  • wγng
  • wèi
  • zhī
  •  
  • yǒu
  • zhì
  •  
  • gōng
  • shì
  • yǒu
  •  
  • rén
  • yǒu
  • shù
  •  
  • sāng
  • xiè
  • yòng
  • jiē
  • yǒu
  • děng
  •  
  • shēng
  • fēi
  • shēng
  • zhě
  • fèi
  •  
  • fγn
  • fēi
  • jiù
  • wén
  • zhě
  •  
  • xiè
  • yòng
  • fγn
  • fēi
  • jiù
  • βì
  • zhě
  • huǐ
  •  
  • shì
  • zhī
  • wèi
  •  
  • shì
  • wγng
  • zhě
  • zhī
  • zhì
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wγng
  • zhě
  • zhī
  • lún
  •  
  • guì
  •  
  • néng
  • guān
  •  
  • gōng
  • shǎng
  •  
  • zuì
  •  
  • chγo
  • xìng
  • wèi
  •  
  • mín
  • xìng
  • shēng
  •  
  • shàng
  • xiγn
  • shǐ
  • 使
  • néng
  • ér
  • děng
  • wèi
  •  
  • yuàn
  • jìn
  • hàn
  • ér
  • xíng
  • guò
  •  
  • bǎi
  • xìng
  • xiǎo
  • rγn
  • jiē
  • zhī
  • wéi
  • shàn
  • jiā
  • ér
  • βǔ
  • shǎng
  • chγo
  •  
  • wéi
  • shàn
  • yōu
  • ér
  • méng
  • xíng
  • xiǎn
  •  
  • shì
  • zhī
  • wèi
  • dìng
  • lùn
  •  
  • shì
  • wγng
  • zhě
  • zhī
  • lún
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wγng
  • zhě
  • zhī
  •  
  • děng
  •  
  • zhèng
  • shì
  •  
  • cγi
  • wàn
  •  
  • suǒ
  • yǎng
  • wàn
  • mín
  •  
  • tiγn
  • shí
  •  
  • guān
  • shì
  • ér
  • zhēng
  •  
  • shān
  • lín
  • liγng
  • shí
  • jìn
  • ér
  • shuì
  •  
  • xiàng
  • ér
  • shuāi
  • zhēng
  •  
  • dào
  • zhī
  • yuǎn
  • jìn
  • ér
  • zhì
  • gòng
  •  
  • tōng
  • liú
  • cγi
  •  
  • yǒu
  • zhì
  • liú
  •  
  • shǐ
  • 使
  • xiāng
  • kuì
  •  
  • hǎi
  • zhī
  • nèi
  • ruò
  • jiā
  •  
  • jìn
  • zhě
  • yǐn
  • βí
  • néng
  •  
  • yuǎn
  • zhě
  • βí
  • lγo
  •  
  • yōu
  • xiγn
  • yǐn
  • zhī
  • guó
  • βω
  • shǐ
  • 使
  • ér
  • ān
  • zhī
  •  
  • shì
  • zhī
  • wèi
  • rén
  • shī
  •  
  • shì
  • wγng
  • zhě
  • zhī
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • běi
  • hǎi
  • yǒu
  • zǒu
  • fèi
  • βuǎn
  • yān
  •  
  • rγn
  • ér
  • zhōng
  • guó
  • ér
  • shǐ
  • 使
  • zhī
  •  
  • nγn
  • hǎi
  • yǒu
  •  
  • chǐ
  • 齿
  •  
  • céng
  • βīng
  •  
  • dān
  • gān
  • yān
  •  
  • rγn
  • ér
  • zhōng
  • guó
  • ér
  • cγi
  • zhī
  •  
  • dōng
  • hǎi
  • yǒu
  •  
  • βω
  •  
  •  
  • yγn
  • yān
  •  
  • rγn
  • ér
  • zhōng
  • guó
  • ér
  • shí
  • zhī
  •  
  • 西
  • hǎi
  • yǒu
  •  
  • wén
  • mγo
  • yān
  •  
  • rγn
  • ér
  • zhōng
  • guó
  • ér
  • yòng
  • zhī
  •  
  • rén
  •  
  • shān
  • rén
  •  
  • nóng
  • zhuó
  • xuē
  •  
  • tγo
  • ér
  • xiè
  • yòng
  •  
  • gōng
  • gēng
  • tiγn
  • ér
  • shω
  •  
  • bào
  • wéi
  • měng
  •  
  • rγn
  • jωn
  • ér
  • yòng
  • zhī
  •  
  • tiān
  • zhī
  • suǒ
  •  
  • zhī
  • suǒ
  • zài
  •  
  • jìn
  • βí
  • měi
  •  
  • zhì
  • βí
  • yòng
  •  
  • shàng
  • shì
  • xiγn
  • liγng
  •  
  • xià
  • yǎng
  • bǎi
  • xìng
  • ér
  • ān
  • zhī
  •  
  • shì
  • zhī
  • wèi
  • shén
  •  
  •  
  • shī
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • tiān
  • zuò
  • gāo
  • shān
  •  
  • tài
  • wγng
  • huāng
  • zhī
  •  
  • zuò
  •  
  • wén
  • wγng
  • kāng
  • zhī
  •  
  •  
  • zhī
  • wèi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • lèi
  • xíng
  •  
  • xíng
  • wàn
  •  
  • shǐ
  • zhōng
  •  
  • zhōng
  • shǐ
  •  
  • ruò
  • huγn
  • zhī
  • duān
  •  
  • shè
  • shì
  • ér
  • tiān
  • xià
  • shuāi
  •  
  • tiān
  • zhě
  •  
  • shēng
  • zhī
  • shǐ
  •  
  • zhě
  •  
  • zhì
  • zhī
  • shǐ
  •  
  • jωn
  • zhě
  •  
  • zhī
  • shǐ
  •  
  • wéi
  • zhī
  •  
  • guàn
  • zhī
  •  
  • zhòng
  • zhī
  •  
  • zhì
  • hào
  • zhī
  • zhě
  •  
  • jωn
  • zhī
  • shǐ
  •  
  • tiān
  • shēng
  • jωn
  •  
  • jωn
  • tiān
  •  
  • jωn
  • zhě
  •  
  • tiān
  • zhī
  • cān
  •  
  • wàn
  • zhī
  • zǒng
  •  
  • mín
  • zhī
  •  
  • jωn
  •  
  • tiān
  •  
  • tǒng
  •  
  • shàng
  • jωn
  • shī
  •  
  • xià
  •  
  • shì
  • zhī
  • wèi
  • zhì
  • luàn
  •  
  • jωn
  • chén
  •  
  •  
  • xiōng
  •  
  •  
  • shǐ
  • zhōng
  •  
  • zhōng
  • shǐ
  •  
  • tiān
  • tóng
  •  
  • wàn
  • shì
  • tóng
  • jiǔ
  •  
  • shì
  • zhī
  • wèi
  • běn
  •  
  • sāng
  •  
  • chγo
  • pìn
  •  
  • shī
  •  
  • guì
  • jiàn
  •  
  • shā
  • shēng
  •  
  • duó
  •  
  • jωn
  • jωn
  •  
  • chén
  • chén
  •  
  •  
  •  
  • xiōng
  • xiōng
  •  
  •  
  • nóng
  • nóng
  •  
  • shì
  • shì
  •  
  • gōng
  • gōng
  •  
  • shāng
  • shāng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • shuǐ
  • huǒ
  • yǒu
  • βì
  • ér
  • shēng
  •  
  • cǎo
  • yǒu
  • shēng
  • ér
  • zhī
  •  
  • βín
  • shòu
  • yǒu
  • zhī
  • ér
  •  
  • rén
  • yǒu
  • βì
  •  
  • yǒu
  • shēng
  •  
  • yǒu
  • zhī
  •  
  • βiě
  • yǒu
  •  
  • zuì
  • wéi
  • tiān
  • xià
  • guì
  •  
  • ruò
  • niú
  •  
  • zǒu
  • ruò
  •  
  • ér
  • niú
  • wéi
  • yòng
  •  
  •  
  • yuē
  •  
  • rén
  • néng
  • βún
  •  
  • néng
  • βún
  •  
  • rén
  • néng
  • βún
  •  
  • yuē
  •  
  • fēn
  •  
  • fēn
  • néng
  • xíng
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • fēn
  •  
  •  
  • duō
  •  
  • duō
  • βiγng
  •  
  • βiγng
  • shèng
  •  
  • gōng
  • shì
  • ér
  •  
  • shí
  •  
  • cγi
  • wàn
  •  
  • jiān
  • tiān
  • xià
  •  
  • yān
  •  
  • zhī
  • fēn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • rén
  • shēng
  • néng
  • βún
  •  
  • βún
  • ér
  • fēn
  • zhēng
  •  
  • zhēng
  • luàn
  •  
  • luàn
  •  
  • ruò
  •  
  • ruò
  • néng
  • shèng
  •  
  • gōng
  • shì
  • ér
  •  
  • shǎo
  • βǐng
  • shě
  • zhī
  • wèi
  •  
  • néng
  • shì
  • βīn
  • wèi
  • zhī
  • xiào
  •  
  • néng
  • shì
  • xiōng
  • wèi
  • zhī
  •  
  • néng
  • shì
  • shàng
  • wèi
  • zhī
  • shùn
  •  
  • néng
  • shǐ
  • 使
  • xià
  • wèi
  • zhī
  • jωn
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • jωn
  • zhě
  •  
  • shàn
  • βún
  •  
  • βún
  • dào
  • dàng
  •  
  • wàn
  • jiē
  • βí
  •  
  • liù
  • chù
  • jiē
  • βí
  • zhǎng
  •  
  • βún
  • shēng
  • jiē
  • βí
  • mìng
  •  
  • yǎng
  • zhǎng
  • shí
  •  
  • liù
  • chù
  •  
  • shā
  • shēng
  • shí
  •  
  • cǎo
  • zhí
  •  
  • zhèng
  • lìng
  • shí
  •  
  • bǎi
  • xìng
  •  
  • xiγn
  • liγng
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • shèng
  • wγng
  • zhī
  • zhì
  •  
  • cǎo
  • róng
  • huγ
  • shuò
  • zhī
  • shí
  •  
  • jīn
  • shān
  • lín
  •  
  • yāo
  • βí
  • shēng
  •  
  • jué
  • βí
  • zhǎng
  •  
  • yuγn
  • tuó
  •  
  • biē
  •  
  • βiω
  • shàn
  • yùn
  • bié
  • zhī
  • shí
  •  
  • wǎng
  • yào
  •  
  • yāo
  • βí
  • shēng
  •  
  • jué
  • βí
  • zhǎng
  •  
  • chωn
  • gēng
  •  
  • xià
  • yún
  •  
  • βiω
  • shōu
  •  
  • dōng
  • cγng
  • zhě
  • shī
  • shí
  •  
  • jué
  • ér
  • bǎi
  • xìng
  • yǒu
  • shí
  •  
  • 洿
  • chí
  •  
  • yuān
  • zhǎo
  •  
  • chuān
  • jǐn
  • βí
  • shí
  • jìn
  •  
  • biē
  • yōu
  • duō
  • ér
  • bǎi
  • xìng
  • yǒu
  • yòng
  •  
  • zhǎn
  • yǎng
  • zhǎng
  • shī
  • βí
  • shí
  •  
  • shān
  • lín
  • tóng
  • ér
  • bǎi
  • xìng
  • yǒu
  • cγi
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • shèng
  • wγng
  • zhī
  • yòng
  •  
  • shàng
  • chγ
  • tiān
  •  
  • xià
  • cuò
  •  
  • bèi
  • tiān
  • zhī
  • jiān
  •  
  • jiā
  • shī
  • wàn
  • zhī
  • shàng
  •  
  • wēi
  • ér
  • míng
  •  
  • duǎn
  • ér
  • chγng
  •  
  • xiγ
  • ér
  • guǎng
  • 广
  •  
  • shén
  • míng
  • zhì
  • yuē
  •  
  • yuē
  •  
  • shì
  • wéi
  • rén
  • zhě
  • wèi
  • zhī
  • shèng
  • rén
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • guān
  •  
  • zǎi
  • jué
  • zhī
  • bīn
  •  
  •  
  • xiǎng
  • shí
  •  
  • shēng
  • zhī
  • lγo
  • shù
  •  
  • zhī
  • bǎi
  • zōng
  •  
  • chéng
  • guō
  •  
  • βì
  • zhī
  • shù
  •  
  • zhī
  • shī
  •  
  • jiǎ
  • bīng
  •  
  • shèng
  • bγi
  • zhī
  • shù
  •  
  • xiω
  • xiàn
  • mìng
  •  
  • shěn
  • shī
  • shāng
  •  
  • jīn
  • yín
  • shēng
  •  
  • shí
  • shùn
  • xiω
  •  
  • shǐ
  • 使
  • xié
  • yīn
  • gǎn
  • luàn
  •  
  • tài
  • shī
  • zhī
  • shì
  •  
  • xiω
  • liγng
  •  
  • tōng
  • gōu
  • kuài
  •  
  • xíng
  • shuǐ
  • lǎo
  •  
  • ān
  • shuǐ
  • zàng
  •  
  • shí
  • jué
  •  
  • suì
  • suī
  • xiōng
  • bài
  • shuǐ
  • hàn
  •  
  • shǐ
  • 使
  • mín
  • yǒu
  • suǒ
  • yún
  • ài
  •  
  • kōng
  • zhī
  • shì
  •  
  • xiàng
  • gāo
  • xià
  •  
  • shì
  • féi
  •  
  • zhǒng
  •  
  • xǐng
  • nóng
  • gōng
  •  
  • jǐn
  • cγng
  •  
  • shí
  • shùn
  • xiω
  •  
  • shǐ
  • 使
  • nóng
  • ér
  • guǎ
  • néng
  •  
  • zhì
  • tiγn
  • zhī
  • shì
  •  
  • xiω
  • huǒ
  • xiàn
  •  
  • yǎng
  • shān
  • lín
  • sǒu
  • cǎo
  •  
  • biē
  •  
  • bǎi
  • suǒ
  •  
  • shí
  • jìn
  •  
  • shǐ
  • 使
  • guó
  • jiā
  • yòng
  • ér
  • cγi
  • βω
  •  
  • shī
  • zhī
  • shì
  •  
  • shùn
  • zhōu
  •  
  • dìng
  • chγn
  • zhγi
  •  
  • yǎng
  • liù
  • chù
  •  
  • xiγn
  • shù
  •  
  • βuàn
  • jiào
  • huà
  •  
  • xiào
  •  
  • shí
  • shùn
  • xiω
  •  
  • shǐ
  • 使
  • bǎi
  • xìng
  • shùn
  • mìng
  •  
  • ān
  • chǔ
  • xiāng
  •  
  • xiāng
  • shī
  • zhī
  • shì
  •  
  • lùn
  • bǎi
  • gōng
  •  
  • shěn
  • shí
  • shì
  •  
  • biàn
  • gōng
  •  
  • shàng
  • wγn
  •  
  • biàn
  • 便
  • bèi
  • yòng
  •  
  • shǐ
  • 使
  • diāo
  • zhuó
  • wén
  • cǎi
  • gǎn
  • zhuān
  • zào
  • jiā
  •  
  • gōng
  • shī
  • zhī
  • shì
  •  
  • xiàng
  • yīn
  • yγng
  •  
  • zhān
  • jìn
  • zhào
  •  
  • zuān
  • guī
  • chén
  • guà
  •  
  • zhǔ
  • rǎng
  •  
  • zhī
  • βí
  • xiōng
  • yāo
  • xiγng
  •  
  •  
  • zhī
  • shì
  •  
  • xiω
  • cǎi
  • βīng
  •  
  • dào
  •  
  • jǐn
  • dào
  • zéi
  •  
  • píng
  • shì
  •  
  • shí
  • shùn
  • xiω
  •  
  • shǐ
  • 使
  • bīn
  • ān
  • ér
  • huò
  • cγi
  • tōng
  •  
  • zhì
  • shì
  • zhī
  • shì
  •  
  • biàn
  • jìn
  • hàn
  •  
  • fγng
  • yín
  • chú
  • xié
  •  
  • zhī
  • xíng
  •  
  • shǐ
  • 使
  • bào
  • hàn
  • biàn
  •  
  • jiān
  • xié
  • zuò
  •  
  • kòu
  • zhī
  • shì
  •  
  • běn
  • zhèng
  • jiào
  •  
  • zhèng
  •  
  • jiān
  • tīng
  • ér
  • shí
  • zhī
  •  
  • duó
  • βí
  • gōng
  • lγo
  •  
  • lùn
  • βí
  • βìng
  • shǎng
  •  
  • shí
  • shèn
  • xiω
  •  
  • shǐ
  • 使
  • bǎi
  • miǎn
  • jìn
  • ér
  • zhòng
  • shù
  • tōu
  •  
  • zhǒng
  • zǎi
  • zhī
  • shì
  •  
  • lùn
  • yuè
  •  
  • zhèng
  • shēn
  • xíng
  •  
  • guǎng
  • 广
  • jiào
  • huà
  •  
  • měi
  • fēng
  •  
  • jiān
  • ér
  • tiγo
  • zhī
  •  
  • gōng
  • zhī
  • shì
  •  
  • βuγn
  • dào
  •  
  • zhì
  • lóng
  • gāo
  •  
  • βí
  • wén
  •  
  • tiān
  • xià
  •  
  • zhèn
  • hγo
  •  
  • shǐ
  • 使
  • tiān
  • xià
  • shùn
  • cóng
  •  
  • tiān
  • wγng
  • zhī
  • shì
  •  
  • zhèng
  • shì
  • luàn
  •  
  • zhǒng
  • zǎi
  • zhī
  • zuì
  •  
  • guó
  • jiā
  • shī
  •  
  • gōng
  • zhī
  • guò
  •  
  • tiān
  • xià
  •  
  • zhω
  • hóu
  • fǎn
  •  
  • tiān
  • wγng
  • fēi
  • βí
  • rén
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • ér
  • wàng
  •  
  • ér
  •  
  • ér
  • cún
  •  
  • ér
  • wγng
  •  
  • yòng
  • wàn
  • shèng
  • zhī
  • guó
  • zhě
  •  
  • wēi
  • βiγng
  • zhī
  • suǒ
  •  
  • míng
  • shēng
  • zhī
  • suǒ
  • měi
  •  
  • rén
  • zhī
  • suǒ
  • βω
  •  
  • guó
  • zhī
  • suǒ
  • ān
  • wēi
  • zāng
  •  
  • zhì
  • zài
  •  
  • wγng
  • rén
  •  
  • wàng
  •  
  •  
  • ān
  • cún
  •  
  • wēi
  • dài
  •  
  • miè
  • wγng
  •  
  • zhì
  • zài
  •  
  • wγng
  • rén
  •  
  • wēi
  • βiγng
  • wèi
  • dài
  • lín
  •  
  • míng
  • shēng
  • wèi
  • xuγn
  • tiān
  • xià
  •  
  • shì
  • guó
  • wèi
  • néng
  •  
  • βǐ
  • miǎn
  • lèi
  •  
  • tiān
  • xià
  • xié
  • bào
  • guó
  •  
  • ér
  • dǎng
  • wéi
  • suǒ
  • shì
  • zhě
  •  
  • jié
  • tóng
  • shì
  • tóng
  • xíng
  •  
  • hài
  • wéi
  • yγo
  •  
  • shì
  • fēi
  • gōng
  • míng
  • zhī
  • suǒ
  • jiù
  •  
  • fēi
  • cún
  • wγng
  • ān
  • wēi
  • zhī
  • suǒ
  • duò
  •  
  • gōng
  • míng
  • zhī
  • suǒ
  • jiù
  •  
  • cún
  • wγng
  • ān
  • wēi
  • zhī
  • suǒ
  • duò
  •  
  • jiāng
  • yīn
  • chì
  • xīn
  • zhī
  • suǒ
  •  
  • chéng
  • βí
  • guó
  • wéi
  • wγng
  • zhě
  • zhī
  • suǒ
  •  
  • wàng
  •  
  • βí
  • guó
  • wéi
  • wēi
  • dài
  • miè
  • wγng
  • zhī
  • suǒ
  •  
  • wēi
  • dài
  • miè
  • wγng
  •  
  • yīn
  • zhī
  •  
  • àn
  • zhōng
  • yǒu
  • suǒ
  • piān
  • ér
  • wéi
  • zòng
  • héng
  • zhī
  • shì
  •  
  • yǎn
  • rγn
  • àn
  • bīng
  • dòng
  •  
  • guān
  • bào
  • guó
  • zhī
  • xiāng
  •  
  • àn
  • píng
  • zhèng
  • jiào
  •  
  • shěn
  • jié
  • zòu
  •  
  • bǎi
  • xìng
  •  
  • wéi
  • shì
  • zhī
  •  
  • ér
  • bīng
  • zhuān
  • tiān
  • xià
  • jìn
  •  
  • àn
  • rγn
  • xiω
  • rén
  •  
  • kàng
  • lóng
  • gāo
  •  
  • zhèng
  •  
  • xuǎn
  • xiγn
  • liγng
  •  
  • yǎng
  • bǎi
  • xìng
  •  
  • wéi
  • shì
  • zhī
  •  
  • ér
  • míng
  • shēng
  • zhuān
  • tiān
  • xià
  • zhī
  • měi
  •  
  • βuγn
  • zhě
  • zhòng
  • zhī
  •  
  • bīng
  • zhě
  • jìng
  • zhī
  •  
  • míng
  • shēng
  • zhě
  • měi
  • zhī
  •  
  • yγo
  •  
  • shùn
  • zhě
  •  
  • tiān
  • xià
  •  
  • néng
  • jiā
  • hγo
  • shì
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • βuγn
  • móu
  • βīng
  • zhī
  • rén
  • tuì
  • 退
  •  
  • xiγn
  • liγng
  • zhì
  • shèng
  • zhī
  • shì
  • àn
  • jìn
  •  
  • xíng
  • zhèng
  • píng
  •  
  • bǎi
  • xìng
  •  
  • guó
  • jié
  •  
  • bīng
  • jìng
  • chéng
  •  
  • guó
  • àn
  • βω
  •  
  • běn
  • shì
  •  
  • cγi
  •  
  • ér
  • wàng
  • βī
  • chí
  • xuē
  • yuè
  •  
  • shì
  • shǐ
  • 使
  • βún
  • chén
  • bǎi
  • xìng
  • jiē
  • zhì
  • xíng
  •  
  • cγi
  •  
  • guó
  • jiā
  • àn
  •  
  • sān
  • zhě
  • ér
  • tiān
  • xià
  •  
  • bào
  • guó
  • zhī
  • jωn
  • àn
  • néng
  • yòng
  • βí
  • bīng
  •  
  •  
  • zhì
  •  
  • βí
  • suǒ
  • zhì
  • zhě
  •  
  • βí
  • mín
  •  
  • βí
  • mín
  • zhī
  • βīn
  • huān
  • ruò
  •  
  • hào
  • fāng
  • zhī
  • lγn
  •  
  • fǎn
  • βí
  • shàng
  • ruò
  • zhuó
  • βíng
  •  
  • ruò
  • chóu
  • chóu
  •  
  • rén
  • zhī
  • βíng
  • xìng
  • suī
  • jié
  •  
  • zhí
  •  
  • βǐ
  • yǒu
  • kěn
  • wèi
  • βí
  • suǒ
  •  
  • zéi
  • βí
  • suǒ
  • hào
  • zhě
  • zāi
  •  
  • duó
  •  
  • zhī
  • rén
  •  
  • yǒu
  • guó
  • βǔ
  • tiān
  • xià
  • zhě
  •  
  • fēi
  • wǎng
  • xíng
  • zhī
  •  
  • xiω
  • zhèng
  • βí
  • suǒ
  • yuàn
  •  
  • shì
  • ér
  • zhω
  • bào
  • jìn
  • hàn
  •  
  • zhōu
  • gōng
  • nγn
  • zhēng
  • ér
  • běi
  • guó
  • yuàn
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • lγi
  •  
  •  
  • dōng
  • zhēng
  • ér
  • 西
  • guó
  • yuàn
  •  
  • yuē
  •  
  •  
  • hòu
  •  
  •  
  • shú
  • néng
  • yǒu
  • shì
  • dòu
  • zhě
  •  
  • ān
  • βí
  • guó
  • wéi
  • shì
  • zhě
  • wàng
  •  
  • yīn
  • zhī
  •  
  • ān
  • jìng
  • bīng
  • mín
  •  
  • ài
  • bǎi
  • xìng
  •  
  • tiγn
  •  
  • shí
  • cāng
  • lǐn
  •  
  • biàn
  • 便
  • bèi
  • yòng
  •  
  • ān
  • jǐn
  • xuǎn
  • yuè
  • cγi
  • zhī
  • shì
  •  
  • rγn
  • hòu
  • jiàn
  • shǎng
  • βìng
  • xiān
  • zhī
  •  
  • yγn
  • xíng
  • fγng
  • zhī
  •  
  • shì
  • zhī
  • zhī
  • shì
  • zhě
  • shǐ
  • 使
  • xiāng
  • shuài
  • guàn
  •  
  • shì
  • yān
  • rγn
  • xiω
  • shì
  • ér
  • yòng
  • zhī
  •  
  • bīng
  • βì
  • xiè
  • zhě
  •  
  • jiāng
  • bào
  • huǐ
  • zhé
  • zhī
  • zhōng
  • yuγn
  •  
  • jīn
  • jiāng
  • xiω
  • shì
  • zhī
  •  
  • xún
  • zhī
  •  
  • yǎn
  • gài
  • zhī
  •  
  • huò
  • cγi
  • zhě
  •  
  • jiāng
  • βī
  • chí
  • xuē
  • yuè
  • zhī
  • zhōng
  •  
  • jīn
  • jiāng
  • bìng
  • zhī
  • cāng
  • lǐn
  •  
  • cγi
  • gōng
  •  
  • jiàn
  • yǒng
  • zhǎo
  • zhī
  • shì
  •  
  • jiāng
  • cuò
  • dùn
  • jié
  • zhī
  • chóu
  •  
  • jīn
  • jiāng
  • lγi
  • zhì
  • zhī
  •  
  • bìng
  • yuè
  • zhī
  •  
  • zhī
  • chγo
  • tíng
  •  
  • shì
  •  
  •  
  • wγn
  •  
  • pín
  •  
  •  
  • lγo
  •  
  •  
  • jωn
  • chén
  • shàng
  • xià
  • zhī
  • jiān
  • zhě
  •  
  • jiāng
  • yān
  • xiāng
  •  
  • jīn
  • jiāng
  • dωn
  • dωn
  • yān
  • xiāng
  • βīn
  • ài
  •  
  • shì
  • dài
  • βí
  •  
  • ān
  • βí
  • guó
  • wéi
  • shì
  • zhě
  •  
  • shēn
  • cóng
  • yōng
  •  
  • shì
  • xíng
  • zωn
  • yōng
  •  
  • jìn
  • tuì
  • 退
  • guì
  • jiàn
  • yōng
  • shì
  •  
  • zhī
  • suǒ
  • jiē
  • xià
  • zhī
  • rén
  • bǎi
  • xìng
  • zhě
  • yōng
  • kuān
  • huì
  •  
  • shì
  • zhě
  • ān
  • cún
  •  
  • shēn
  • βīng
  •  
  • shì
  • xíng
  • juān
  •  
  • jìn
  • tuì
  • 退
  • guì
  • jiàn
  • nìng
  • yuè
  •  
  • zhī
  • suǒ
  • jiē
  • xià
  • zhī
  • rén
  • bǎi
  • xìng
  • zhě
  • hào
  • βǔ
  • βīn
  • duó
  •  
  • shì
  • zhě
  • wēi
  • dài
  •  
  • shēn
  • jiāo
  • bào
  •  
  • shì
  • xíng
  • βīng
  •  
  • jìn
  • tuì
  • 退
  • guì
  • jiàn
  • yōu
  • xiǎn
  • zhà
  •  
  • zhī
  • suǒ
  • jiē
  • xià
  • zhī
  • rén
  • bǎi
  • xìng
  • zhě
  •  
  • hào
  • yòng
  • βí
  •  
  • ér
  • màn
  • βí
  • gōng
  • lγo
  •  
  • hào
  • yòng
  • βí
  • liǎn
  •  
  • ér
  • wàng
  • βí
  • běn
  •  
  • shì
  • zhě
  • miè
  • wγng
  •  
  • děng
  • zhě
  •  
  • shàn
  •  
  • wγng
  •  
  •  
  • ān
  • cún
  •  
  • wēi
  • dài
  •  
  • miè
  • wγng
  • zhī
  •  
  • shàn
  • zhě
  • zhì
  • rén
  •  
  • shàn
  • zhě
  • rén
  • zhì
  • zhī
  •  
  • shàn
  • zhī
  • zhě
  • wàng
  •  
  • shàn
  • zhī
  • zhě
  • wγng
  •  
  • wàng
  • zhě
  • zhī
  • wγng
  • zhě
  •  
  • zhì
  • rén
  • zhī
  • rén
  • zhì
  • zhī
  •  
  • shì
  • βí
  • wéi
  • xiāng
  • xuγn
  • yuǎn
  •  

原文

荀子·王制
[先秦]荀子

  请问为政?曰:贤能不待次而举,罢不能不待须而废,元恶不待教而诛,中庸民不待政而化。分未定也则有昭缪。虽王公士大夫之子孙也,不能属于礼义,则归之庶人。虽庶人之子孙也,积文学,正身行,能属于礼义,则归之卿相士大夫。故奸言、奸说、奸事、奸能、遁逃反侧之民,职而教之,须而待之,勉之以庆赏,惩之以刑罚。安职则畜,不安职则弃。五疾,上收而养之,材而事之,官施而衣食之,兼覆无遗。才行反时者死无赦。夫是之谓天德,是王者之政也。
  听政之大分:以善至者待之以礼,以不善至者待之以刑。两者分别则贤不肖不杂,是非不乱。贤不肖不杂则英杰至,是非不乱则国家治。若是,名声日闻,天下愿,令行禁止,王者之事毕矣。
  凡听:威严猛厉而不好假道人,则下畏恐而不亲,周闭而不竭。若是,则大事殆乎弛,小事殆乎遂。和解调通,好假道人而无所凝止之,则奸言并至,尝试之说锋起。若是,则听大事烦,是又伤之也。故法而不议,则法之所不至者必废;职而不通,则职之所不及者必队。故法而议,职而通,无隐谋,无遗善,而百事无过,非君子莫能。故公平者,听之衡也;中和者,听之绳也。其有法者以法行,无法者以类举,听之尽也;偏党而不经,听之辟也。故有良法而乱者,有之矣;有君子而乱者,自古及今,未尝闻也。传曰:“治生乎君子,乱生乎小人。”此之谓也。
  分均则不偏,势齐则不壹,众齐则不使。有天有地而上下有差,明王始立而处国有制。夫两贵之不能相事,两贱之不能相使,是天数也。势位齐而欲恶同,物不能澹则必争,争则必乱,乱则穷矣。先王恶其乱也,故制礼义以分之,使有贫富贵贱之等,足以相兼临者,是养天下之本也。《书》曰:“维齐非齐。”此之谓也。
  马骇舆,则君子不安舆;庶人骇政,则君子不安位。马骇舆,则莫若静之;庶人骇政,则莫若惠之。选贤良,举笃敬,兴孝弟,收孤寡,补贫穷。如是,则庶人安政矣。庶人安政,然后君子安位。传曰:“君者,舟也;庶人者,水也;水则载舟,水则覆舟。”此之谓也。故君人者,欲安,则莫若平政爱民矣;欲荣,则莫若隆礼敬士矣;欲立功名,则莫若尚贤使能矣。是人君之大节也。三节者当,则其馀莫不当矣;三节者不当,则其馀虽曲当,犹将无益也。孔子曰:“大节是也,小节是也,上君也;大节是也,小节一出焉,一入焉,中君也;大节非也,小节虽是也,吾无观其馀矣。”
  成侯、嗣公,聚敛计数之君也,未及取民也;子产,取民者也,未及为政也;管仲,为政者也,未及修礼也。故修礼者王,为政者强,取民者安,聚敛者亡。故王者富民,霸者富士,仅存之国富大夫,亡国富筐箧,实府库。筐箧已富,府库已实,而百姓贫,夫是之谓上溢而下漏。入不可以守,出不可以战,则倾覆灭亡可立而待也。故我聚之以亡,敌得之以强。聚敛者,召寇、肥敌、亡国、危身之道也,故明君不蹈也。
  王夺之人,霸夺之与,强夺之地。夺之人者臣诸侯,夺之与者友诸侯,夺之地者敌诸侯。臣诸侯者王,友诸侯者霸,敌诸侯者危。
  用强者:人之城守,人之出战,而我以力胜之也,则伤人之民必甚矣。伤人之民甚,则人之民恶我必甚矣;人之民恶我甚,则日欲与我斗。人之城守,人之出战,而我以力胜之,则伤吾民必甚矣。伤吾民甚,则吾民之恶我必甚矣;吾民之恶我甚,则日不欲为我斗。人之民日欲与我斗,吾民日不欲为我斗,是强者之所以反弱也。地来而民去,累多而功少,虽守者益,所以守者损,是以大者之所以反削也。诸侯莫不怀交接怨而不忘其敌,伺强大之间,承强大之敝,此强大之殆时也。
  知强大者不务强也,虑以王命全其力,凝其德。力全则诸侯不能弱也,德凝则诸侯不能削也,天下无王霸主则常胜矣。是知强道者也。
  彼霸者则不然:辟田野,实仓廪,便备用,案谨募选阅材伎之士,然后渐庆赏以先之,严刑罚以纠之。存亡继绝,卫弱禁暴,而无兼幷之心,则诸侯亲之矣;修友敌之道以敬接诸侯,则诸侯说之矣。所以亲之者,以不并也,并之见则诸侯疏矣;所以说之者,以友敌也,臣之见则诸侯离矣。故明其不并之行,信其友敌之道,天下无王霸主,则常胜矣。是知霸道者也。
  湣王毁于五国,桓公劫于鲁庄,无它故焉,非其道而虑之以王也。
  彼王者不然:仁眇天下,义眇天下,威眇天下。仁眇天下,故天下莫不亲也;义眇天下,故天下莫不贵也;威眇天下,故天下莫敢敌也。以不敌之威,辅服人之道,故不战而胜,不攻而得,甲兵不劳而天下服,是知王道者也。知此三具者,欲王而王,欲霸而霸,欲强而强矣。
  王者之人:饰动以礼义,听断以类,明振毫末,举措应变而不穷。夫是之谓有原。是王者之人也。
  王者之制:道不过三代,法不贰后王;道过三代谓之荡,法贰后王谓之不雅。衣服有制,宫室有度,人徒有数,丧祭械用皆有等宜。声则非雅声者举废,色则凡非旧文者举息,械用则凡非旧器者举毁。夫是之谓复古。是王者之制也。
  王者之论:无德不贵,无能不官,无功不赏,无罪不罚,朝无幸位,民无幸生。尚贤使能而等位不遗,析愿禁悍而刑罚不过,百姓晓然皆知夫为善于家而取赏于朝也,为不善于幽而蒙刑于显也。夫是之谓定论。是王者之论也。
  王者之法:等赋、政事、财万物,所以养万民也。田野什一,关市几而不征,山林泽梁以时禁发而不税,相地而衰政。理道之远近而致贡,通流财物粟米,无有滞留,使相归移也。四海之内若一家,故近者不隐其能,远者不疾其劳,无幽闲隐僻之国莫不趋使而安乐之。夫是之为人师。是王者之法也。
  北海则有走马吠犬焉,然而中国得而畜使之;南海则有羽翮、齿革、曾青、丹干焉,然而中国得而财之;东海则有紫、紶、鱼、盐焉,然而中国得而衣食之;西海则有皮革、文旄焉,然而中国得而用之。故泽人足乎木,山人足乎鱼,农夫不斲削、不陶冶而足械用,工贾不耕田而足菽粟。故虎豹为猛矣,然君子剥而用之。故天之所覆,地之所载,莫不尽其美,致其用,上以饰贤良,下以养百姓而安乐之。夫是之谓大神。《诗》曰:“天作高山,大王荒之;彼作矣,文王康之。”此之谓也。
  以类行杂,以一行万。始则终,终则始,若环之无端也,舍是而天下以衰矣。天地者,生之始也;礼义者,治之始也;君子者,礼义之始也;为之,贯之,积重之,致好之者,君子之始也。故天地生君子,君子理天地。君子者,天地之参也,万物之总也,民之父母也。无君子,则天地不理,礼义无统,上无君师,下无父子,夫是之谓至乱。君臣、父子、兄弟、夫妇,始则终,终则始,与天地同理,与万世同久,夫是之谓大本。故丧祭、朝聘、师旅一也;贵贱、杀生、与夺一也;君君、臣臣、父父、子子、兄兄、弟弟一也;农农、士士、工工、商商一也。
  水火有气而无生,草木有生而无知,禽兽有知而无义,人有气、有生、有知,亦且有义,故最为天下贵也。力不若牛,走不若马,而牛马为用,何也?曰:人能群,彼不能群也。人何以能群?曰:分。分何以能行?曰:义。故义以分则和,和则一,一则多力,多力则强,强则胜物;故宫室可得而居也。故序四时,裁万物,兼利天下,无它故焉,得之分义也。
  故人生不能无群,群而无分则争,争则乱,乱则离,离则弱,弱则不能胜物,故宫室不可得而居也,不可少顷舍礼义之谓也。能以事亲谓之孝,能以事兄谓之弟,能以事上谓之顺,能以使下谓之君。
  君者,善群也。群道当,则万物皆得其宜,六畜皆得其长,群生皆得其命。故养长时,则六畜育;杀生时,则草木殖;政令时,则百姓一,贤良服。
  圣王之制也:草木荣华滋硕之时,则斧斤不入山林,不夭其生,不绝其长也;鼋鼍、鱼鳖、鳅鳣孕别之时,罔罟毒药不入泽,不夭其生,不绝其长也;春耕、夏耘、秋收、冬藏四者不失时,故五谷不绝而百姓有馀食也;洿池、渊沼、川泽谨其时禁,故鱼鳖优多而百姓有馀用也;斩伐养长不失其时,故山林不童而百姓有馀材也。
  圣王之用也:上察于天,下错于地,塞备天地之间,加施万物之上,微而明,短而长,狭而广,神明博大以至约。故曰:一与一是为人者谓之圣人。
  序官:宰爵知宾客、祭祀、飨食、牺牲之牢数,司徒知百宗、城郭、立器之数,司马知师旅、甲兵、乘白之数。修宪命,审诗商,禁淫声,以时顺修,使夷俗邪音不敢乱雅,大师之事也。修堤梁,通沟浍,行水潦,安水臧,以时决塞,岁虽凶败水旱,使民有所耘艾,司空之事也。相高下,视肥,序五种,省农功,谨蓄藏,以时顺修,使农夫朴力而寡能,治田之事也。修火宪,养山林薮泽草木、鱼鳖、百索,以时禁发,使国家足用而财物不屈,虞师之事也。顺州里,定廛宅,养六畜,闲树艺,劝教化,趋孝弟,以时顺修,使百姓顺命,安乐处乡,乡师之事也。论百工,审时事,辨功苦,尚完利,便备用,使雕琢文采不敢专造于家,工师之事也。相阴阳,占?兆,钻龟陈卦,主攘择五卜,知其吉凶妖祥,伛巫、跛击之事也。修采清,易道路,谨盗贼,平室律,以时顺修,使宾旅安而货财通,治市之事也。抃急禁悍,防淫除邪,戮之以五刑,使暴悍以变,奸邪不作,司寇之事也。本政教,正法则,兼听而时稽之,度其功劳,论其庆赏,以时慎修,使百吏免尽而众庶不偷,冢宰之事也。论礼乐,正身行,广教化,美风俗,兼覆而调一之,辟公之事也。全道德,致隆高,綦文理,一天下,振毫末,使天下莫不顺比从服,天王之事也。故政事乱,则冢宰之罪也;国家失俗,则辟公之过也;天下不一,诸侯俗反,则天王非其人也。
  具具而王,具具而霸,具具而存,具具而亡。用万乘之国者,威强之所以立也,名声之所以美也,敌人之所以屈也,国之所以安危臧否也,制与在此,亡乎人。王、霸、安存、危殆、灭亡,制与在我,亡乎人。夫威强未足以殆邻敌也,名声未足以县天下也,则是国未能独立也,岂渠得免夫累乎!天下胁于暴国,而党为吾所不欲于是者,日与桀同事同行,无害为尧,是非功名之所就也,非存亡安危之所堕也。功名之所就,存亡安危之所堕,必将于愉殷赤心之所。诚以其国为王者之所,亦王;以其国为危殆灭亡之所,亦危殆灭亡。殷之日,案以中立无有所偏而为纵横之事,偃然案兵无动,以观夫暴国之相卒也。案平政教,审节奏,砥砺百姓,为是之日,而兵专刂天下劲矣;案然修仁义,伉隆高,正法则,选贤良,养百姓,为是之日,而名声专刂天下之美矣。权者重之,兵者劲之,名声者美之。夫尧、舜者,一天下也,不能加毫末于是矣。
  权谋倾覆之人退,则贤良知圣之士案自进矣;刑政平,百姓和,国俗节,则兵劲城固,敌国案自诎矣;务本事,积财物,而勿忘栖迟薛越也,是使群臣百姓皆以制度行,则财物积,国家案自富矣。三者体此而天下服,暴国之君案自不能用其兵矣。何则?彼无与至也。彼其所与至者,必其民也,其民之亲我也欢若父母,好我芳如芝兰;反顾其上则若灼黥,若仇雠。彼人之情性也虽桀、跖,岂有肯为其所恶,贼其所好者哉!彼以夺矣。故古之人,有以一国取天下者,非往行之也,修政其所莫不愿,如是而可以诛暴禁悍矣。故周公南征而北国怨,曰:“何独不来也?”东征而西国怨,曰:“何独后我也?”孰能有与是斗者与?安以其国为是者王。殷之日,安以静兵息民,慈爱百姓,辟田野,实仓廪,便备用,安谨募选阅材伎之士;然后渐赏庆以先之,严刑罚以防之,择士之知事者使相率贯也,是以厌然畜积修饰而物用之足也。兵革器械者,彼将日日暴露毁折之中原,我今将修饰之,拊循之,掩盖之于府库;货财粟米者,彼将日日栖迟薛越之中野,我今将畜积并聚之于仓廪;材技股肱、健勇爪牙之士,彼将日日挫顿竭之于仇敌,我今将来致之、并阅之、砥砺之于朝廷。如是,则彼日积敝,我日积完;彼日积贫,我日积富;彼日积劳,我日积佚。君臣上下之间者,彼将厉厉焉日日相离疾也,我今将顿顿焉日日相亲爱也,以是待其敝。安以其国为是者霸。立身则从佣俗,事行则遵佣故,进退贵贱则举佣士,之所以接下之人百姓者则庸宽惠,如是者则安存。立身则轻惜,事行则蠲疑,进退贵贱则举佞侻,之所以接下之人百姓者则好取侵夺,如是者危殆。立身则憍暴,事行则倾覆,进退贵贱则举幽险诈故,之所以接下之人百姓者,则好用其死力矣,而慢其功劳,好用其籍敛矣,而忘其本务,如是者灭亡。此五等者,不可不善择也,王、霸、安存、危殆、灭亡之具也。善择者制人,不善择者人制之;善择之者王,不善择之者亡。夫王者之与亡者,制人之与人制之也,是其为相县也亦远矣。
  

相关推荐

荀子

  荀子(约公元前313-前238),名况,赵国猗氏(今山西运城临猗县)人,时人尊而号为“卿”,西汉时因避汉宣帝刘询讳,因“荀”与“孙”二字古音相通,故又称孙卿。华夏族(汉族),战国末期赵国人。著名思想家、文学家、政治家,儒家代表人物之一,时人尊称“荀卿”。曾三次出齐国稷下学宫的祭酒,后为楚兰陵(今山东兰陵)令。荀子对儒家思想有所发展,提倡性恶论,其学说常被后人拿来跟孟子的‘性善说’比较,荀子对重新整理儒家典籍也有相当显著的贡献。


古文源 ® 版权所有 ICP备案:渝ICP备08100657号-10